Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự Nghệ An: Bí quyết thành công từ lời dạy của Bác về “dân vận khéo”

Dám đổi mới, sáng tạo, dám chịu trách nhiệm

Là một trong những tỉnh có diện tích lớn nhất nước, lượng việc và tiền bình quân hàng năm của các cơ quan thi hành án dân sự (THADS) Nghệ An thường cao hơn so với nhiều địa phương khác - với 20.000 việc và khoảng 1.800 tỉ đồng. Trong khi đó, nhân sự của cơ quan phải tinh giản biên chế theo Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị nên khó khăn, thách thức không nhỏ.

Tuy nhiên, xác định công tác THADS có vai trò vô cùng quan trọng, là bảo đảm cho bản án, quyết định của tòa án được thực thi trong thực tế, góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Bởi vậy, để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, với vai trò là người đứng đầu, ông Phạm Quốc Nam được đánh giá luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo và dám chịu trách nhiệm đến cùng.

Trên thực tế, phần lớn những vụ việc thi hành án (THA) rất khó khăn, phức tạp. Người phải THA ít khi tự nguyện thực hiện nghĩa vụ mà thường tìm cách trì hoãn, kiện cáo… “Tính chất của các vụ THADS vô cùng nan giải, nếu là án hình sự thì đối tượng chủ yếu là hình sự; còn các vụ việc dân sự, tranh chấp kinh tế và hôn nhân gia đình thì mâu thuẫn giữa các cá nhân, gia đình, dòng tộc, cộng đồng… đã lên đến đỉnh điểm”, ông Nam cho biết.

“Trong trường hợp buộc phải cưỡng chế thì nhiều khả năng xấu xảy ra, không cẩn thận thì mình có thể bị chống đối gây thương tích, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của anh em. Hoặc nếu có sơ suất thì xảy ra khiếu nại, tố cáo…”, vẫn lời ông Nam.

Gần 30 năm gắn bó với công tác THA, trải qua nhiều địa bàn khác nhau, ông Nam đã nếm trải biết bao vui buồn. Có những kỷ niệm không thể quên. Đó là những chuyến công tác miền núi, phải đi đường rừng 4-5 ngày liên tục; đi bộ hàng buổi mới đến bản làng để vận động, thuyết phục bà con tự nguyện THA. Rồi những buổi tổ chức cưỡng chế, ông và các cán bộ, chấp hành viên bị người phải THA chống đối, đe dọa, thậm chí bắt giữ… Nhưng tất cả những điều đó không làm nản lòng, trái lại càng giúp ông thêm quyết tâm và động lực để tìm ra bằng được những giải pháp mới nhằm đem lại hiệu quả cao nhất.

Mô hình “Dân vận khéo trong công tác thi hành án dân sự” được Nghệ An xem là giải pháp đột phá, góp phần hạn chế tối đa số trường hợp phải tổ chức cưỡng chế.

Luôn đau đáu và trăn trở với nghề, ông Nam ít có thời gian dành cho gia đình. Ngày nào ông cũng có mặt tại cơ quan từ 6h sáng, khi đường phố lên đèn ông mới dắt xe ra về. Thứ Bảy và Chủ nhật ông cũng đến cơ quan, nghiền ngẫm các chương trình, kế hoạch, những giải pháp mới. Ông Nam tâm sự: “Vai trò người đứng đầu hết sức quan trọng, nếu mình không bản lĩnh, quyết tâm, quyết liệt, sáng tạo; không đổi mới, linh loạt và đa dạng; không chịu khó, kiên trì và sâu sát thì khả năng không hoàn thành nhiệm vụ sẽ rất cao. Bởi vậy, tôi luôn xác định phải thật sự quyết tâm để đổi mới - đó là những yếu tố quyết định giúp công tác THADS thành công”.

Sau mỗi lần thuyết phục THA không thành công, ông Nam cho biết lại suy nghĩ, “chất vấn” bản thân và rút ra bài học kinh nghiệm. Nhớ lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”, “chúng ta phải thật thà thừa nhận rằng kinh nghiệm chúng ta còn ít, tài năng chúng ta còn kém, mà công việc thì nhiều”, muốn được nhân dân ủng hộ thì phải thực hiện tốt công tác dân vận… ông Nam đã phát huy tinh thần đoàn kết, sức mạnh tập thể để tìm ra các khâu đột phá, trong đó khâu đột phá đầu tiên mang tính quyết định là làm tốt công tác dân vận.

Trăn trở tìm các giải pháp đột phá

Hàng tháng, lãnh đạo cơ quan THADS trực tiếp cùng Bí thư cấp ủy và Chủ tịch UBND cùng cấp tiếp công dân để giải quyết các khiếu nại, kiến nghị, tố cáo của người dân và người phải THA; trên tinh thần nhìn thẳng vào sự thật với thái độ cầu thị và trách nhiệm.

Ông còn tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo để huy động sự vào cuộc của các cấp, các ngành. “Đây là một trong những yếu tố quyết định trong công tác THADS. Nếu cơ quan THADS đơn độc thì sẽ không có hiệu quả. Nhưng khi có sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền các cấp, các cơ quan, ban ngành, đoàn thể và đông đảo người dân thì hiệu quả của công tác THADS rất cao”, ông Nam nói.

Dưới sự chỉ đạo của lãnh đạo Cục, các cơ quan THADS trực thuộc đã xây dựng mô hình “Dân vận khéo trong công tác THADS”, với phương châm bám sát cơ sở, giải quyết tận tâm, trách nhiệm những kiến nghị của nhân dân. Nhiều vụ việc THA phức tạp đã được giải quyết bằng con đường dân vận, góp phần hạn chế tối đa số trường hợp phải tổ chức cưỡng chế.

Trong những năm qua, Nghệ An có trên 95% các vụ việc THADS được giải quyết bằng việc vận động, thuyết phục. Năm 2020, trong 14.186 vụ việc giải quyết xong, có tới 98% THADS thành công thông qua con đường hòa giải và thuyết phục.

Nhờ cách làm hiệu quả trên, ngày 10/6 vừa qua, Cục THADS Nghệ An đã được Ban Dân vận Tỉnh ủy chọn là 1 trong 5 đơn vị để khảo sát xây dựng Đề án về một số giải pháp đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác dân vận của cơ quan nhà nước và chính quyền các cấp trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025 và những năm tiếp theo. Kết thúc đợt khảo sát, đoàn khảo sát ghi nhận và đánh giá cao hiệu quả mô hình “Dân vận khéo trong công tác THADS” thực sự có những đóng góp quan trọng, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội đề ra.

Khâu đột phá thứ hai được lãnh đạo Cục THADS triển khai là tăng cường công tác phối hợp với các ngành, nhất là các ngành nội chính. “Đặc biệt, điểm mới trong công tác THADS ở Nghệ An và đã làm được trong 6 năm nay là chúng tôi đã chỉ đạo các chi cục THADS cấp huyện ký kết các quy chế phối hợp với UBND cấp xã trên địa bàn. Hiện gần như 100% các phường, xã đều có quy chế phối hợp với chi cục THADS các huyện. Việc làm này đã tạo nên hiệu quả ngay từ cơ sở”, ông Nam cho hay.

Với quan niệm “sâu sát cơ sở cũng là yếu tố quyết định đến thành công”, do vậy, trong chỉ đạo điều hành, ông Nam luôn chủ động, có phương án hết sức đa dạng, linh hoạt, từ đó tìm được giải pháp phù hợp và khả thi nhất. Ông đã chỉ đạo các cán bộ, chấp hành viên phải thường xuyên bám sát địa bàn, về tận nơi có tài sản phải THA để xác minh, kiểm tra, tìm biện pháp tháo gỡ. Đây chính là khâu đột phá thứ ba.

Khâu đột phá thứ tư là phát động các phong trào thi đua của cơ quan THADS. Trên cơ sở chỉ đạo của Bộ Tư pháp, Cục THADS Nghệ An đã ban hành các kế hoạch thi đua hàng năm, hàng quý, thậm chí hàng tháng đề ra các tiêu chí rõ ràng về việc, về tiền để yêu cầu các chấp hành viên triển khai thực hiện. Việc làm này cũng là động lực để cán bộ, công chức THA quyết tâm, cố gắng và nỗ lực nhiều hơn.

Nhờ bốn khâu đột phá đó mà trong giai đoạn 2016-2020, mỗi năm cơ quan THADS Nghệ An bình quân giải quyết xong 13.000 vụ việc. Trong năm 2020, cơ quan này đã giải quyết xong 14.186 vụ việc/404 tỉ đồng, đạt 83,4% về việc và 40,5% về tiền, vượt chỉ tiêu mà Bộ và Tổng cục THADS giao. Trong điều kiện dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, riêng 9 tháng gần đây (từ 1/10/2020 – 30/6/2021), công tác THADS, hành chính tiếp tục duy trì được kết quả tương đối cao, đạt 69,46 % về việc, 30,31% về tiền.

Dù nhận được nhiều phần thưởng cao quý của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tư pháp nhưng ông Nam luôn cho rằng, các thành tích cơ quan THADS Nghệ An có được như ngày nay là công sức đóng góp của một tập thể biết đoàn kết, sáng tạo và có ý chí quyết tâm. Các cán bộ, chấp hành viên THA chỉ thấy công việc của mình thực sự có ý nghĩa khi được cống hiến, hy sinh cho sự phát triển của ngành Tư pháp.