Thông tin cho biết, trong thời gian vừa qua, Thương vụ Việt Nam tại Nigeria nhận được một số đơn của các DN trong nước, đề nghị giải quyết khiếu nại các DN Nigeria, Cameroon và Togo lừa đảo với nhiều trường hợp và cách thức khác nhau.
Cụ thể, trong lĩnh vực đấu thầu, các đối tượng lừa đảo thường lấy tên một tổ chức tại châu Phi, tạo một trang web giả, đưa ra một gói thầu với giá trị cao, cần nhập khẩu (NK) các mặt hàng từ Việt Nam và yêu cầu DN Việt Nam gửi thư xin dự thầu. Trong một thời gian ngắn, đối tượng lừa đảo sẽ gửi một thư thông báo DN Việt Nam đã “thắng thầu” và đề nghị trả lệ phí đấu thầu, từ 1.500 - 3.000 USD. Nhận được tiền, đối tượng sẽ thay đổi tên tổ chức, địa chỉ, email và điện thoại để tiếp tục lừa đảo DN khác.
Trong lĩnh vực NK hàng hóa từ Việt Nam, cũng bằng hình thức tung tin giả, các đối tượng lừa đảo thông báo có đơn hàng hàng NK trị giá từ 01-02 triệu USD và thủ đoạn quen thuộc là các đối tượng này thường “chấp nhận ngay giá chào hàng, không trả giá”. Sau đó đề nghị DN xuất khẩu (XK) Việt Nam trả phí môi giới, hoặc trả chi phí thủ tục xin mã số giấy phép NK, phí luật sư... với khoảng từ 01-02% trị giá lô hàng.
Ngoài ra, các đối tượng từ khu vực Tây Phi còn tổ chức lừa đảo trong việc XK (gỗ, sắt, phế liệu) sang Việt Nam. Với hình thức này, các đối tượng lừa đảo chào giá XK gỗ, sắt phế liệu, có giá thấp hơn thị trường, tạo cho các DN NK Việt Nam tâm lý “sẽ có lợi nhuận cao” nếu NK hàng của họ. Nhiều DN Việt đã nhẹ dạ, chuyển tiền đặt cọc từ 20-30% giá trị mua hàng. Tuy nhiên, sau khi nhận được tiền cọc, hàng hóa sẽ không được xuất sang Việt Nam.
Đặc biệt, thủ đoạn ký nhiều hợp đồng XK (gỗ), giao một vài hợp đồng đầu đúng hạn, các hợp đồng sau không giao hàng rất thường xuyên được sử dụng. Theo đó, các đối tượng này thường ký 5-10 hợp đồng XK hàng hóa cho các DN Việt Nam. Thực hiện giao 1-2 hợp đồng đúng thời hạn, chất lượng tốt, nhằm tạo ra sự tin tưởng cho DN NK Việt Nam. Nhưng từ hợp đồng thứ ba, đối tượng lừa đảo yêu cầu DN Việt Nam chuyển tiền đặt cọc từ 30%-50% trị giá hợp đồng và chiếm đoạt tiền số tiền này, sau đó không giao hàng.
Do đó, Thương vụ Việt Nam tại Nigeria cảnh báo đến tất cả các DN Việt có làm ăn với khu vực Tây Phi cần tra cứu xác minh tên và mã số thuế DN của các đối tượng khi giao dịch. Cần lưu ý, các tổ chức hiệp hội, ủy ban, Phòng Thương mại - Công nghiệp của khu vực này không có chức năng xuất NK.
Ngoài ra, khi làm việc với các DN khu vực này, các DN Việt không chuyển tiền với bất cứ hình thức nào khi đối tác đề nghị, dù đó là phí môi giới, phí thủ tục xin mã số giấy phép NK, phí luật sư. Thậm chí, ngay cả khi thẩm định DN thuộc các nước Tây Phi có thật, các DN này vẫn có thể lừa đảo. Để tránh bị rủi ro, khi ký hợp đồng XK - NK, DN trong nước nên áp dụng hình thức thanh toán “Thư tín dụng không hủy ngang, thanh toán ngay”.
Không dùng các hình thức thanh toán T/T (chuyển tiền bằng điện), D/P (giao tiền thì giao chứng từ), D/A (nhận chứng từ ký nợ ngân hàng). Một số DN trong nước đã bị mất vốn, khi áp dụng hình thức 30% trả trước, 70% trả sau (đối với hàng XK), hoặc mất tiền đặt cọc từ 30-50% (đối với hàng NK).
