“Rõ đến đâu, làm đến đấy”
Chiều 25/6, Quốc hội thảo luận ở tổ về các nội dung cải cách tiền lương; điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ ngày 1/7/2024.
Phát biểu tại phiên thảo luận tổ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định cải cách chính sách tiền lương là một vấn đề lớn, hệ trọng, liên quan trực tiếp đến kinh tế vĩ mô, tăng trưởng kinh tế và liên quan trực tiếp đối với gần chục triệu cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, người có công. Đồng thời, cũng tác động trực tiếp tới khoảng trên 5-10 triệu đối tượng thực hiện các chính sách xã hội hiện nay, gắn với mức lương cơ sở và cũng tác động trực tiếp khoảng gần 15 nghìn lao động trong doanh nghiệp (Nhà nước và tư nhân).
Do đó, khi triển khai Nghị quyết 27 theo tinh thần Kết luận 64 của Ban Chấp hành Trung ương, Nghị quyết 104 của Quốc hội. Chính phủ đã chuẩn bị rất kỹ lưỡng, thận trọng, chắc chắn, bài bản, khoa học. Đặc biệt, đánh giá rất nhiều chiều tác động liên quan khi thực hiện cải cách chính sách tiền lương theo đúng nội dung của Nghị quyết 27.
Theo bà Trà, khi đi sâu vào việc thực hiện Nghị quyết, rõ ràng thấy nhiều khó khăn, bất cập. Bộ trưởng cho biết, Thủ tướng, Chính phủ, Thường trực Chính phủ, Ban Chỉ đạo đã có nhiều cuộc họp, hội thảo… dành nhiều thời gian, công sức để tính toán rất nhiều phương án và cuối cùng trình Quốc hội phương án là thực hiện cải cách chính sách tiền lương theo lộ trình hợp lý, từng bước, thận trọng, chắc chắn, khả thi và hiệu quả.
“Rõ đến đâu chúng ta làm đến đấy, những gì khó khăn, vướng mắc bất cập tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện, không cầu toàn, không nóng vội để đảm bảo được ổn định, đảm bảo không xáo trộn”, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho hay.
Khi đã thực hiện mục tiêu về tăng lương thì phải đảm bảo được việc tăng lương cho tất cả các đối tượng có liên quan, cán bộ, công chức viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong khu vực công, cũng như trong khu vực doanh nghiệp, bao trùm cho các đối tượng hưởng các chính sách xã hội có liên quan. Vì thế, mục tiêu là phải phấn đấu đạt được mục tiêu tăng lương và đồng thời, phải đảm bảo được đồng bộ cho các đối tượng có liên quan.
Tới đây, sẽ thực hiện cải cách tiền lương đối với khối doanh nghiệp, thực hiện đồng bộ, đầy đủ theo đúng tinh thần Nghị quyết 27. Ngay sau đây sẽ điều chỉnh tăng lương 6% cho doanh nghiệp từ 1/7/2024. Thêm nữa, sẽ phải hướng dẫn rất cụ thể để thực hiện cơ chế tiền lương trong doanh nghiệp Nhà nước.
Đối với khu vực công, chúng ta thực hiện 4/6 nội dung cơ bản, như nghiên cứu để hoàn thiện chế độ nâng lương; thực hiện thưởng 10% lương cơ bản dành cho cơ quan đơn vị để thực hiện việc khen, thưởng một cách định kỳ, đột xuất cho cán bộ công chức, viên chức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ hoặc có thành tích trên lĩnh vực công việc của mình có kết quả tiêu biểu, nổi trội… Đây là vấn đề rất mới.
Đồng bộ với việc này, cũng đã xác định rất rõ các nguồn để thực hiện cho chế độ tiền lương mới. Với việc tăng 30% mức lương cơ sở, Bộ trưởng cho biết đây là mức tăng cao nhất từ trước đến nay, từ khi thực hiện cải cách tiền lương đến nay.
Theo tính toán tại Báo cáo số 487 ngày 3/6/2024 của Bộ Tài chính thì tổng nhu cầu kinh phí điều chỉnh lương cơ sở tăng 30%, thực hiện tiền thưởng 10% quỹ lương cơ bản, điều chỉnh lương hưu và trợ cấp lũy kế 3 năm 2024 - 2026 tăng thêm là 913.300 tỷ đồng, Chính phủ bảo đảm đủ nguồn để thực hiện.
Về nội dung này, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, tổng nguồn ban đầu chúng ta tính phương án chỉ thực hiện theo Nghị quyết 27 lúc bấy giờ tính tổng bình quân của cả 3 năm khoảng 786 nghìn tỷ, bình quân tăng khoảng 23% khi thực hiện cải cách tiền lương. Nhưng khi thực hiện việc điều chỉnh mức lương cơ sở 30% và thực hiện tiền thưởng 10% quỹ lương cơ bản và các chính sách có liên quan.
Như vậy, tổng mức lên 913.300 tỷ đồng, tăng thêm so với phương án đã báo cáo với Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6 là 127.000 tỷ đồng. “Kỳ họp này sẽ đề xuất để bổ sung luôn vào nguồn cho thực hiện cải cách tiền lương và các chính sách có liên quan của năm 2024 và sang năm sẽ tiếp tục điều chỉnh bổ sung”, bà Trà nói và một lần nữa khẳng định Chính phủ đảm bảo đủ nguồn.
 |
Quang cảnh phiên thảo luận tại tổ. (Ảnh: PV) |
Tạo được sự đồng thuận, phấn khởi trong Nhân dân
Cũng tham gia thảo luận tại tổ, Đại biểu Đặng Bích Ngọc (Đoàn Hòa Bình) cơ bản đồng tình với nội dung trong Báo cáo của Chính phủ. Đại biểu ghi nhận sự nỗ lực, quyết tâm rất lớn của Chính phủ, tạo được sự đồng thuận, phấn khởi trong Nhân dân. “Việc thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,8 triệu đồng lên mức 2,34 triệu đồng/người/tháng. Đây là mức tăng đáng ghi nhận trong quá trình điều chỉnh tiền lương. Điều này góp phần rất lớn trong quá trình thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội”, Đại biểu Ngọc nói.
Theo nữ Đại biểu Đoàn Hòa Bình, cử tri còn mong muốn rằng đồng hành với việc cải cách tiền lương, chúng ta thực hiện các giải pháp để làm sao kiềm chế lạm phát, giúp cho người lao động và đội ngũ cán bộ công chức khi thực hiện cải cách tiền lương cũng được nâng cao mức sống.
Đại biểu Lê Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội (Đoàn Hà Nội) cho rằng, cải cách tiền lương phải đi cùng vị trí việc làm, năng lực làm việc và kết quả làm việc. Nghị quyết 27 hướng tới trả theo vị trí việc làm, cải cách được việc phân công, bố trí công việc. Năng lực chuyên môn sáng tạo, kỹ năng tốt... thì đòi hỏi lương cao hơn.
Còn hiện nay, chúng ta đang dùng bằng cấp để xếp lương. Đại biểu Quân cho rằng, việc tăng 30% lương cơ sở là quan trọng và Đại biểu ủng hộ chủ trương này. Đồng thời, Đại biểu đánh giá việc thực hiện 4/6 nội dung cải cách tiền lương đã có rất nhiều điểm tiến bộ, trong đó, đã bù đắp thu nhập cho những người hưởng mức lương dưới 3,2 - 3,5 triệu đồng/tháng.
Nêu một số khó khăn của đơn vị sự nghiệp công lập, thực trạng tại Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại biểu Quân đề nghị, nên cho phép đơn vị nào xây dựng vị trí việc làm thì thực hiện luôn và cần phải cân nhắc đối với các đơn vị sự nghiệp, nhất là đơn vị đã thực hiện tự chủ, đơn vị khối giáo dục, y tế.
Đại biểu Lê Thanh Hoàn (Đoàn Thanh Hóa) thẳng thắn chỉ ra, bản chất là chúng ta chưa trả được mức lương tương xứng với cán bộ, công chức, lương hiện chưa đủ để yên tâm sống với nghề. Theo Đại biểu Hoàn, có thực trạng cứ tăng lương thì lại trượt giá, lạm phát, mức lương này sẽ quay về mức “đủ để sống”.
Chúng ta vẫn chưa có được cái nhìn tổng thể, toàn diện, mỗi ngành lại “xin một chút” để bù đắp vào lương khiến mức sống chuẩn chưa đủ. Đại biểu cho rằng, việc thay đổi trước mắt là hợp lý, còn giai đoạn dài hơi hơn là phải tính toán phù hợp, có mức lương “yên tâm công tác” cho cán bộ, công chức; đồng thời với việc cải cách biên chế, vị trí việc làm…
