Thỏa thuận 14 nghìn tỷ đồng dang dở
Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai được chấp thuận địa điểm đầu tư xây dựng dự án khu dân cư tại xã Phước Kiển; được UBND Thành phố Hồ Chí Minh chấp thuận dự án đầu tư khu dân cư tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè.
Ngày 9/9/2013, UBND huyện Nhà Bè đã phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết đô thị tỷ lệ 1/500 Khu dân cư Bắc Phước Kiển, diện tích 90,65ha do Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai làm chủ đầu tư.
Kể từ khi được chấp thuận địa điểm thực hiện dự án đầu tư, Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai đã thực hiện giải phóng mặt bằng khu đất được quy hoạch thực hiện dự án và Công ty được chấp thuận địa điểm thực hiện dự án đầu tư.
Ngày 10/12/2015, UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã có văn bản công nhận Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai làm chủ đầu tư Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu dân cư Bắc Phước Kiểm. Công ty Quốc Cường Gia Lai cũng đã giải phóng mặt bằng phần lớn diện tích đất trong hơn 91ha đất dự án Khu dân cư Phước Kiển.
Để phát triển dự án khá lớn này, ngày 29/3/2017, Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai đã ký kết “Hợp đồng hứa mua hứa bán” với Công ty cổ phần Đầu tư Sunny Island. Theo Hợp đồng, hai công ty này xác định rõ, Công ty Quốc Cường Gia Lai đã được phê duyệt chấp thuận đầu tư dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu dân cư Bắc Phước Kiểm và đã giải phóng mặt bằng phần lớn diện tích đất phát triển dự án khu dân cư.
Vì vậy, hai Công ty đã đi đến thống nhất ký Hợp đồng hứa mua hứa bán dự án Khu dân cư Bắc Phước Kiểm. Ngay khi có đủ điều kiện chuyển nhượng dự án theo quy định của pháp luật, Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai sẽ chuyển nhượng toàn bộ dự án (bao gồm dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật và dự án khu dân cư) cho Công ty cổ phần Sunny Island với giá chuyển nhượng toàn bộ dự án là 14.800 tỷ đồng.
Theo thỏa thuận hứa mua, hứa bán nêu trên, Công ty cổ phần đầu tư Sunny Island trả tiền mua dự án theo lộ trình. Đến ngày 10/9/2017, Công ty cổ phần đầu tư Sunny Island có nghĩa vụ chuyển tiền cho Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai số tiền 4.800 tỷ đồng.
Đổi lại, Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai bàn giao toàn bộ hồ sơ tài sản đã giải phóng mặt bằng cho Công ty cổ phần đầu tư Sunny Island hoặc một đơn vị do Công ty cổ phần Sunny Island chỉ định quản lý.
Tuy nhiên, hợp đồng này mới thực hiện được một khoảng thời gian rất ngắn thì trục trặc. Đến tháng 10/2017, Công ty cổ phần Đầu tư Sunny Island mới chuyển cho Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai số tiền 2.882 tỷ đồng. Việc thực hiện hợp đồng sau đó bị dừng lại do phía Công ty Suny Island không tiếp tục chuyển tiền theo cam kết.
Tính đến nay, thỏa thuận trị giá hơn 14 nghìn tỷ đồng mới được hai công ty thực hiện được một phần nghĩa vụ thì vướng vào tranh chấp.
Về phía Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai, sau nhiều lần gửi văn bản thông báo vi phạm và đề nghị Công ty Suny Island thực hiện đúng cam kết nhưng không được, Công ty Quốc Cường Gia Lai đã tuyên bố chấm dứt hợp đồng theo điều khoản mà hai bên đã cam kết về quyền chấm dứt hợp đồng của các bên.
Ngày 9/12/2020, Công ty Quốc Cường Gia Lai khởi kiện Công ty Suny Island tại Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) để yêu cầu Công ty Suny Island trả lại toàn bộ giấy tờ, tài liệu liên quan đến phần đất mà Công ty đã giải phóng mặt bằng trong dự án 91ha tại Phước Kiển. Yêu cầu khởi kiện đã được VIAC thụ lý và giải quyết theo Luật trọng tài thương mại.
Về phía Công ty Suny Island, sau khi bị kiện tại VIAC, Công ty này cũng đã theo kiện. Tuy nhiên, Công ty Suny Island liên tục có đơn tố cáo Công ty Quốc Cường Gia Lai. Ngay cả khi vụ việc đã được Hội đồng trọng tài mở phiên xử, Công ty Suny Island vẫn đề nghị hoãn xử để “công an giải quyết”.
Đang giải quyết tranh chấp, gửi đơn ra công an
Theo thông tin về quá trình giải quyết tranh chấp giữa hai doanh nghiệp liên quan đến yêu cầu khởi kiện của Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai tại VIAC, đến ngày 8/1/2022, Hội đồng trọng tài giải quyết vụ việc đã mở phiên xử thứ 2 để xem xét yêu cầu của hai bên.
Ngay trong quá trình giải quyết tranh chấp của trọng tài, bị đơn là Công ty Suny Island đề nghị trọng tài hoãn xử để đợi Công an TP Hồ Chí Minh xác minh tin báo tố giác tội phạm của công ty này liên quan đến việc thực hiện hợp đồng hứa mua hứa bán với Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai.
Tuy nhiên, VIAC đã không đồng ý việc hoãn giải quyết tranh chấp mà vẫn tiếp tục giải quyết tranh chấp theo hợp đồng. Theo VIAC, Hội đồng trọng tài giải quyết tranh chấp thương mại phát sinh từ hợp đồng giữa hai công ty, không xem xét vấn đề hình sự nên không có cơ sở hoãn giải quyết tranh chấp.
Đây không phải là lần đầu tiên Công ty Suny Island gửi đơn tố cáo Công ty Quốc Cường Gia Lai đến công an với cáo buộc “lừa đảo”. Tuy nhiên, các cơ quan điều tra nhận được đơn đã không thụ lý vì sự việc phát sinh từ hợp đồng hứa mua, hứa bán giữa hai bên là tranh chấp kinh doanh thương mại.
Được biết, sau khi gửi đơn tố cáo đến Cơ quan điều tra Bộ Công an không được thụ lý, Công ty Suny Island đã gửi đơn tố cáo đến Công an TP Hồ Chí Minh và Ban Dân nguyện của Quốc hội.
Theo nội dung tố cáo, Công ty Suny Island cho rằng, Công ty Quốc Cường Gia Lai mới được cấp phép dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật nhưng đã ký chuyển nhượng toàn bộ dự án, trong đó có dự án khu dân cư.
Trước tố cáo của Công ty Suny Island, Công ty Quốc Cường Gia Lai cho biết, hợp đồng giữa hai Công ty không phải là hợp đồng chuyển nhượng dự án nên việc tố cáo của Công ty Suny Island là không có căn cứ. Bên cạnh đó, Công ty Suny Island đang giữ tài sản của Công ty Quốc Cường Gia Lai có giá trị gần 11 nghìn tỷ đồng trong khi mới thanh toán một phần so với cam kết. Việc vi phạm hợp đồng là rất rõ ràng và gây thiệt hại vật chất cho Công ty Quốc Cường Gia Lai rồi lại đi tố cáo cho thấy, Công ty Suny Island đang toan tính điều gì.
Nói về việc tố cáo của Công ty Suny Island, Luật sư Nguyễn Văn Tú, Công ty Luật TNHH Fanci nhận định, trong thời gian gần đây, vấn nạn “hình sự hóa tranh chấp thương mại” có dấu hiệu bùng phát trở lại khi các vụ việc tranh chấp kinh doanh thương mại và dân sự liên tục bị các bên gửi đơn đến cơ quan điều tra các cấp.
“Tâm lý cho rằng việc gửi đơn đến cơ quan điều tra sẽ khiến bên tranh chấp “sợ” mà phải đàm phán đã thúc đẩy nhiều doanh nghiệp có tranh chấp gửi đơn đến cơ quan điều tra. Thậm chí, nhiều vụ việc không có dấu hiệu vi phạm, thuần túy là quan hệ dân sự vẫn được doanh nghiệp gửi đơn tố cáo đến cơ quan điều tra”, Luật sư Nguyễn Văn Tú nhận xét.
Theo Luật sư Lê Văn Kiên, ĐLS TP Hà Nội, hợp đồng hứa mua hứa bán mà Công ty Quốc Cường Gia Lai và Công ty Suny Island đang tranh chấp phải được giải quyết theo đúng quy định về tranh chấp kinh doanh thương mại. Việc “chụp mũ” hình sự bằng đơn tố cáo là không có căn cứ.
“Hợp đồng hứa mua, hứa bán, về bản chất không phải là hợp đồng mua bán mà là một thỏa thuận dân sự mà một bên là doanh nghiệp phát triển dự án cam kết chuyển nhượng dự án khi có đủ điều kiện chuyển nhượng. Do đó, đây là một thỏa thuận không trái pháp luật. Khi các bên không thực hiện đúng cam kết, có thể dẫn đến thiệt hại do vi phạm hợp đồng. Do đó, đây là vấn đề tranh chấp kinh doanh thương mại thuần túy”, Luật sư Lê Văn Kiên cho biết.
Bà Nguyễn Thị Như Loan, Tổng Giám đốc Công ty Quốc Cường Gia Lai cho biết, các thỏa thuận trong hợp đồng hứa mua, hứa bán ký Công ty Suny Island được bà thỏa thuận trực tiếp với bà Trương Mỹ Lan. Công ty Suny Island chỉ là pháp nhân mà bà Trương Mỹ Lan sử dụng để hợp tác với Công ty Quốc Cường Gia Lai thực hiện dự án này.
“Việc Công ty Suny Island vi phạm hợp đồng, gây thiệt hại cho Quốc Cường Gia Lai nhưng không cùng hợp tác giải quyết tranh chấp mà lại tố cáo Quốc Cường Gia Lai đến công an cho thấy, Công ty Suny Island đang tìm cách chối bỏ nghĩa vụ phát sinh do vi phạm hợp đồng”, Tổng Giám đốc Quốc Cường Gia Lai cho biết.
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin./.
