Quan điểm “Không đánh đổi môi trường, văn hóa, văn minh xã hổi để lấy kinh tế” cần được nâng lên thành một triết lý. Riêng với ngành “công nghiệp không khói”, xu hướng du lịch bền vững, du lịch hài hòa với tự nhiên, hạn chế thấp nhất những “tổn thương” gây ra đối với môi sinh đang là một lựa chọn được nhiều nhà đầu tư lựa chọn.
Xem người Thái làm du lịch
Tạm bỏ qua những ảnh hưởng cực kỳ bất lợi mà đại dịch Covid-19 đang gây ra đối với ngành du lịch, xin lấy những số liệu của năm 2019 – trước thời điểm bùng phát dịch làm dẫn chứng.
Theo đó, 2019 là năm được nhiều người ví là năm mà ngành du lịch Việt Nam đạt “kỳ tích vàng” tăng trưởng, có những bước phát triển “đột phá”. Con số được Tổng cục Du lịch (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đưa ra là: Toàn ngành đã đón hơn 18 triệu lượt khách quốc tế, phục vụ 85 triệu lượt khác nội địa với tổng thu đạt khoảng 720.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên, nhìn sang nước bạn Thái Lan, năm 2019 cũng là năm mà bạn “đạt kỷ lục mới về thu hút khách du lịch” nhưng với… 39 triệu lượt khách quốc tế, so với mức 38 triệu của năm 2018. Nghĩa là bạn hơn ta tới hơn… 10 triệu lượt khách. Dĩ nhiên, doanh thu từ du lịch mang lại cũng là con số khổng lồ (khoảng hơn 1.700 tỷ bạt).
Chắc chắn có nhiều điều mà những nhà quản lý, những người làm du lịch Việt Nam còn phải học người Thái. Riêng ở khía cạnh làm du lịch “nương tựa” vào thiên nhiên, những khu nghỉ dưỡng, khách sạn trong rừng, những phòng Deluxe 5 sao ẩn mình dưới tán rừng, “đu đưa” trên thân cây… là một ví dụ.
Có thể kể đến Six Senses Yao Noi - Khách sạn 5 sao nằm trên đảo thuộc vịnh Phang Nga, giữa hai thành phố Phuket và Krabi – nơi bạn chỉ có thể tới bằng thuyền. Tất cả 56 biệt thự của khách sạn đều được xây trong rừng. Mỗi biệt thự đều có bể bơi riêng với tầm nhìn phóng khoáng hướng ra biển xanh ngắt và những rặng núi điệp trùng. Bạn sẽ gần như chẳng thể thốt nên lời khi ngắm một khung cảnh đẹp đến dường này.
Hay Four Seasons Tented Camp Golden Triangle ở Chiang Saen (Chiang Rai) - khu khách sạn sang trọng, hòa lẫn với không gian thiên nhiên với những ngôi nhà bằng cây, những túp lều cách điệu hòa vào khung cảnh của thiên nhiên tạo nên một bức tranh đẹp đến nao lòng du khách.
Kiến tạo thay vì “đập đi xây mới”
Hồ Hòa Bình (tỉnh Hòa Bình) – hồ nhân tạo lớn nhất Việt Nam được tạo nên do việc xây đập, chặn dòng làm thủy điện. Cảnh sắc “non nước hữu tình” giữa một vùng núi non được ví là “Vịnh Hạ Long” của vùng Tây Bắc. Thế mạnh đặc biệt của vùng đây, con người nơi đây đang được đánh thức mạnh mẽ, nhất là với Quyết định phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch quốc gia đến năm 2035 của Thủ tướng.
Hồ Hòa Bình đã và đang trở thành “thỏi nam châm” thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư. Đơn cử như ngày 27/8/2020, Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình đã có Thông báo số 5931/TB-VPUBND chấp thuận cho phép Tập đoàn Tân Hoàng Minh nghiên cứu, đề xuất đầu tư xây dựng khu resort cao cấp tại khu vực hồ Hòa Bình, xã Suối Hoa, huyện Tân Lạc. Dự án đề xuất xây dựng trên diện tích đất 355,97 ha với tổng mức đầu tư ban đầu khoảng 2.629 tỷ đồng.
Đáng chú ý phong cách kiến trúc được Tân Hoàng Minh triển xuất phát từ "nghệ thuật kết hợp với thiên nhiên", "nghệ thuật tương tác với cảnh quan" của Thụy Sỹ, THM - Villa - Resort on the Mountain hướng tới việc tận dụng thế mạnh địa hình và cảnh quan thiên nhiên nơi xứ núi, vận dụng kiến trúc bản địa, xây dựng theo phong cách một ngôi làng châu Âu với những villas tách biệt giúp du khách tận hưởng không gian yên bình với cảnh non nước thơ mộng.
Quý II/2021, Hòa Bình cũng đã phê duyệt đồ án Quy hoạch chi tiết xây dựng (1/500) Khu du lịch nghỉ dưỡng sinh thái Bình Thanh, tại xã Bình Thanh, huyện Cao Phong. Đồ án do Công ty Cổ phần Mora Group thực hiện có diện tích quy hoạch gần 13ha, với mục tiêu đầu tư khu du lịch nghỉ dưỡng kinh doanh lưu trú cao cấp đồng bộ, văn minh hiện đại, ồn định và phát triển lâu dài phù hợp với xu thế phát triển chung của xã hội.
Một điểm sáng, đáng chú ý trong đồ án này là phương án xây dựng, kiến trúc cảnh quan được nhà đầu tư lựa chọn trên cơ sở “tận dụng tối đa địa hình tự nhiên, bố trí các khu chức năng phù hợp, hạn chế đào đắp, san nền; tạo cảnh quan cây xanh, hoa viên xen kẽ, kết nối các khu chức năng”, “tổ chức giao thông và xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật phù hợp với địa hình hiện trạng, tạo điểm nhất không gian xanh độc đáo riêng cho dự án”.
Về hình thức kiến trúc, các công trình thương mại dịch vụ, thiết kế kiến trúc hiện đại, đường nét đơn giản. Các công trình lưu trú thiết kế hình thức kiến trúc phù hợp với cảnh quan xung quanh, mang bản sắc của khu nghỉ dưỡng. Toàn bộ các căn hộ lưu trú được xây dựng theo kỹ thuật chống cột.
Có một thực tế là, tự nhiên rất dễ bị tổn thương trước mọi tác động của con người. Điều này dẫn đến một nghịch lý là, du lịch sinh thái hay sinh thái cộng đồng càng phát triển nhanh chóng thì càng đe dọa tính bền vững của cả môi trường tự nhiên lẫn môi trường văn hóa. Do đó, hiểu đơn giản, những người được hưởng lợi từ du lịch, thì càng phải có trách nhiệm bảo vệ môi trường tự nhiên và văn hóa.