Phê duyệt quy hoạch khi không có cơ sở pháp lý
Dự án Điểm dịch vụ du lịch sinh thái Song Phương (tại khu đồng Sâu, thôn Phương Viên, xã Song Phương, huyện Hoài Đức, Hà Nội) có diện tích hơn 9,5ha, do Công ty CP thương mại và dịch vụ Phương Viên làm chủ đầu tư.
Tuy nhiên, khu đất này sau đó được chủ đầu tư chuyển đổi mục tiêu thành xây dựng nhà ở cao cấp và được phê duyệt. Sau đó, một số cán bộ công tác trong lĩnh vực quản lý đất đai của TP. Hà Nội đã có đơn tố cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về việc có dấu hiệu một số nguyên cán bộ lãnh đạo tỉnh Hà Tây (cũ) và huyện Hoài Đức thuộc tỉnh Hà Tây (cũ) vi phạm pháp luật trong việc phê duyệt, thu hồi đất, thực hiện dự án Điểm dịch vụ du lịch sinh thái Song Phương trên địa bàn huyện Hoài Đức và có dấu hiệu cho thấy chủ đầu tư trốn thuế thu nhập doanh nghiệp.
Văn phòng Chính phủ đã có văn bản chỉ đạo sau khi một số cán bộ công tác trong lĩnh vực quản lý đất đai của TP. Hà Nội có đơn tố cáo gửi Thủ tướng Chính phủ.
Văn phòng Chính phủ sau đó đã công văn số 2068/VPCP-V.I gửi Thanh tra Chính phủ (TTCP), Bộ Xây dựng và Bộ Tài Nguyên và Môi trường truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu thanh tra toàn diện việc phê duyệt, thu hồi đất, thực hiện dự án Điểm dịch vụ du lịch sinh thái Song Phương trên địa bàn huyện Hoài Đức, TP. Hà Nội.
Công văn trên chỉ đạo các bộ ngành liên quan có trách nhiệm xác minh làm rõ các nội dung tố cáo, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 1/8/2017.
Năm 2018, TTCP có kết luận thanh tra về việc phê duyệt, thu hồi đất thực hiện dự án. Theo kết luận thanh tra, đến tháng 1/2018, dự án đã hoàn thành 90% khối lượng thi công với công trình hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch, đã thi công (xây thô) xong 42 căn biệt thự trên tổng số 147 căn; đang thi công 6 căn (còn 99 căn chưa thi công) và cơ bản hoàn thành phần móng của 3 tòa chung cư...
UBND tỉnh Hà Tây đã ra quyết định số 300/QĐ-UBND ngày 04/02/2008 và Quyết định số 1255/QĐ-UBND ngày 15/05/2008, về việc điều chỉnh quy hoạch chi tiết dự án Điểm dịch vụ du lịch sinh thái Song Phương, huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Tây (cũ).
TTCP đã chỉ ra hàng loạt những sai phạm liên quan đến phê duyệt, thực hiện dự án; thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng; tiến độ và hiệu quả thực hiện dự án; thực hiện nghĩa vụ tài chính nộp ngân sách Nhà nước của chủ đầu tư và một số nội dung được nêu tại đơn tố cáo.
Nhiều căn biệt thự đã xây xong phần thô và bỏ hoang.
Theo đó, sau khi sáp nhập địa giới hành chính tỉnh Hà Tây vào TP. Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ đã có thông báo về việc rà soát các đồ án quy hoạch, các dự án đầu tư trên địa bàn TP. Hà Nội mở rộng. Trên cơ sở kết quả rà soát, Sở Quy hoạch – Kiến trúc TP. Hà Nội đã có văn bản gửi chủ đầu tư về việc thông báo quy hoạch chi tiết dự án tiếp tục được phép triển khai.
Vậy nhưng, TTCP khẳng định, Quyết định 300/QĐ-UBND và Quyết định 1255/QĐ-UBND là không có cơ sở, không thuộc các trường hợp được xem xét điều chỉnh, vi phạm Điều 29, Nghị định 08/2005/NĐ-CP ngày 24/01/2005 về Quy hoạch xây dựng.
Kết luận thanh tra của TTCP cho thấy, dự án rơi vào tình trạng chậm tiến độ nhiều năm, chủ đầu tư đang nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền thuế khoảng 152 tỷ đồng.
Bao giờ xử lý xong trách nhiệm tổ chức, cá nhân vi phạm?
Theo kết luận thanh tra, dự án đã được chuyển mục đích sử dụng từ đầu tư xây dựng điểm du lịch sinh thái sang xây dựng nhà ở thương mại để bán, nhưng vẫn chưa thực hiện xong các thủ tục tài chính đối với phần đất chuyển đổi mục đích sử dụng. Do chủ đầu tư năng lực tài chính yếu, nên đến nay dự án vẫn chưa hoàn thành theo tiến độ chủ đầu tư đã cam kết.
Theo phê duyệt ban đầu, dự án Điểm du lịch sinh thái Song Phương có diện tích khoảng 9,5ha, nhằm phục vụ du lịch, nghỉ dưỡng. Tuy nhiên, sau đó, chủ đầu tư dự án đã điều chỉnh mục tiêu thành xây dựng khu nhà ở cao cấp có hệ thống hạ tầng kỹ thuật đồng bộ.
Đồng thời, chủ đầu tư điều chỉnh chức năng sử dụng đất dự án từ đất xây dựng nhà cao 3 tầng làm dịch vụ du lịch, văn phòng nghỉ dưỡng, thành đất xây nhà ở thương mại trên diện tích 14.043m2; điều chỉnh tầng cao công trình 3 tòa chung cư từ 11 tầng lên 44 tầng; điều chỉnh diện tích thực hiện dự án giai đoạn I từ 82.772m2 lên 95.511m2; điều chỉnh quy mô dân số từ 1.026 người lên 2.740 người.
Tại thời điểm thanh tra, chủ đầu tư chưa xuất trình được phương án thiết kế phòng cháy; chưa có hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công công trình chung cư theo quy định.
Theo phê duyệt ban đầu, dự án du lịch sinh thái Song Phương được xây dựng tại khu đồng Sâu (thôn Phương Viên, xã Song Phương), có mục đích phục vụ du lịch, nghỉ dưỡng, nhưng sau đó được phê duyệt thành xây dựng loạt biệt thự để bán.
Liên quan đến việc xử lý sau thanh tra tại dự án trên, TTCP đã tổ chức buổi làm việc với Bộ Nội vụ và UBND TP. Hà Nội. Qua làm việc, các cơ quan nhận thấy việc xem xét trách nhiệm của cán bộ, công chức chỉ có thể thực hiện được trên cơ sở tổ chức kiểm điểm tại cơ quan quản lý cán bộ, công chức.
Do đó, TTCP thống nhất với Bộ Nội vụ và UBND TP. Hà Nội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao UBND TP. Hà Nội tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với Chủ tịch, Phó Chủ tịch tỉnh Hà Tây (cũ) liên quan vụ việc.
Đồng thời, căn cứ vào kết quả kiểm điểm, UBND thành phố đề xuất hình thức, đảm bảo phù hợp với quy định pháp luật và tình hình thực tiễn địa phương và báo cáo Thủ tướng kết quả thực hiện trước ngày 30/6/2021.
Một số căn biệt thự đang được thi công hoàn thiện để đưa vào sử dụng.
Ghi nhận tại dự án, hàng chục căn biệt thự đã được xây thô. Một số căn biệt thự đang được gấp rút thi công hoàn thiện và đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, đa số các căn biệt thự bị bỏ hoang hóa khiến khu vực dự án trở nên nhếch nhác.
Người dân địa phương cho biết, họ đang chờ đợi kết quả xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những sai phạm mà TTCP đã chỉ ra và công khai cho dư luận được biết. Đồng thời, cơ quan chức năng cần làm kiểm tra, xem xét lại việc chủ đầu tư thực hiện đầu tư xây dựng dự án nhưng đã bị chậm tiến độ nhiều năm.