Tiền lương vẫn chưa đảm bảo mức sống tối thiểu
Thay mặt LĐLĐVN ông Trần Văn Lý, Phó Chủ tịch TLĐLĐ Việt Nam cho biết, việc cải cách tiền lương vừa qua chưa đem lại hiệu quả nhiều đối với người lao động (NLĐ) trong cơ quan nhà nước. Sau 9 lần điều chỉnh mức lương cơ sở, tiền lương của công chức, viên chức vẫn chưa đảm bảo mức sống tối thiểu. Cụ thể, lương công chức, viên chức bậc Đại học mới ra trường hiện có hệ số 2,34 (cùng 25% trợ cấp công vụ), lương thực tế chỉ gần 4 triệu đồng/tháng; lương chuyên viên chính hệ số 4,4 (sau 10-15 năm công tác), lương thực tế chỉ khoảng 7,4 triệu đồng/tháng. Công chức loại C tiền lương còn thấp hơn nhiều.
“Tiền lương vẫn ở mức quá thấp so với thị trường lao động, chưa đảm bảo cho công chức, viên chức và gia đình họ có mức sống trung bình khá trong xã hội, tiền lương tăng thêm chưa đủ bù trượt giá” – ông Lý nhấn mạnh. Trên cơ sở đó, Tổng Liên đoàn kiến nghị cần xác định lại mức lương cơ sở cho đúng và đủ trong khu vực nhà nước phù hợp với thị trường lao động là điều hết sức quan trọng và cần thiết; sớm cải cách tiền lương, đặt lại mức lương cơ sở khu vực nhà nước.
Khảo sát của TLĐLĐVN cho thấy, 51,3% NLĐ có thu nhập vừa đủ trang trải cuộc sống; 20,6% cho biết phải chi tiêu tằn tiện, kham khổ; 12,0% cho biết thu nhập không thể đủ sống và chỉ có 16,1% NLĐ là có thể có tích lũy từ thu nhập. Có 54,0% NLĐ cho rằng tiền lương, tiền công của họ không tương xứng với sức lao động của họ đã bỏ ra. Do đó, tình trạng tranh chấp lao động, đình công 6 tháng đầu năm 2017 có nguyên nhân liên quan đến tiền lương, thu nhập và điều chỉnh lương tối thiểu chiếm tỷ lệ khá cao (72 cuộc/133 cuộc, chiếm 54,1%). Một số ngành có tiền lương, thu nhập thấp xảy ra nhiều đình công như dệt may 69 cuộc (chiếm gần 51,8%), giày da có 30 cuộc (chiếm gần 22,5%).
Cải cách tiền lương phải dựa trên tinh giản biên chế
Với thực tế trên, TLĐLĐVN đã nêu ra 2 kiến nghị: Thứ nhất, xác định lại mức lương cơ sở trong khu vực nhà nước cho đúng và đủ, phù hợp với thị trường lao động, sớm cải cách tiền lương, đặt lại mức lương cơ sở khu vực nhà nước. Thứ hai là quản lý và chi trả tiền lương theo hướng đánh giá chất lượng và hiệu quả công việc, giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về quyết định mức lương, ngạch lương được tăng cho cấp lãnh đạo quản lý trực tiếp. Có nghĩa là, các đơn vị sẽ tự nghiên cứu, tính toán tiền lương, tiền công theo khối lượng công việc của mình và gói tiền lương này có thể thay đổi hàng năm theo yêu cầu chức năng, nhiệm vụ phải hoàn thành.
Đối với người lao động làm việc trong doanh nghiệp, nghiên cứu, xây dựng và sớm ban hành Luật Tiền lương tối thiểu, trước mắt cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện các quy định về tiền lương tối thiểu trong Bộ luật Lao động. Theo đó, khái niệm mức lương tối thiểu là mức tiền lương thấp nhất trả cho NLĐ làm công việc giản đơn nhất, trong điều kiện lao động bình thường và phải đảm bảo mức sống tối thiểu cho NLĐ và gia đình họ.
Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh cải cách tiền lương không chỉ liên quan đến tiền lương cơ bản, lương tối thiểu mà còn liên quan đến nhiều chính sách, đối tượng khác nhau. Tương tự như vậy là chính sách BHXH cũng liên quan mật thiết đến NLĐ. Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, mỗi lần trình đề án cải cách tiền lương thì vấn đề quan trọng là nguồn nguồn lực kinh phí để cải cách tiền lương. Bên cạnh đó, cải cách tiền lương phải dựa trên tinh thần sắp xếp lại bộ máy hành chính, tinh giản biên chế. “Nếu không tinh giản biên chế thì rất khó để thực hiện cải cách tiền lương”- Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
