Xương rồng trên “sa mạc tuyết”

Với nhiệt độ trung bình năm là âm 8 độ C, có lúc hạ thấp xuống âm 35 độ C, TP Cáp Nhĩ Tân nằm ở phía đông bắc Trung Quốc được coi là “sa mạc tuyết” bởi quanh năm băng tuyết bao phủ. Nhưng, chính trong điều kiện khắc nghiệt ấy, con người nơi đây không chỉ vẫn sống mà còn sáng tạo biến băng tuyết thành những vật dụng hằng ngày, thậm chí xây dựng thành những lâu đài băng đầy quyến rũ.

Với dân số trên 9 triệu người, Cáp Nhĩ Tân, thủ phủ tỉnh Hắc Long Giang, giáp biên giới với vùng Viễn Đông (Nga) hội tụ nhiều nét văn hoá đa dạng của nhiều dân tộc, như Hán, Triều Tiên, Mãn Châu, Hồi, Mông Cổ, thậm chí là dân tộc Daur, Nga, Uyghur. Bởi vậy, nhiều người gọi nơi này là vùng giao thoa giữa hai nền văn hoá Á và Âu.

Sự đa dạng văn hoá tạo nên tính cách và lối sống đan xen trong mỗi người dân Cáp Nhĩ Tân. Một sự độc đáo khó tìm được ở bất kỳ nơi nào, chúng ta có thể bắt gặp những thanh niên mắt xanh, mũi lõ nhưng nói tiếng Hoa như người bản xứ, bởi sự pha trộn dòng máu trong con người họ. Đặc biệt là lối kiến trúc mang đậm nét châu Âu với những toà nhà mái vòm cao vút lộng lẫy, những hàng bạch dương trắng xóa tuyết, những tên đường, bảng hiệu, biển chỉ dẫn trên phố… đều xuất hiện song song hai thứ tiếng Trung và Nga.

Thậm chí trong một khu thắng cảnh lớn nhất Cáp Nhĩ Tân người ta dành một khoảng không gian rộng để thể hiện những nét đặc trưng của văn hóa Nga, đó là những ngôi làng Nga và những cô búp bê Matryoshka ấn tượng. Có lẽ vì vậy mà người ta còn đặt cho thành phố này một cái tên thân thương: “Châu Âu trong lòng châu Á”.

Cáp Nhĩ Tân được biết tới là “thiên đường của băng tuyết”, bởi cả năm nơi đây chỉ có một tháng thời tiết tương đối ấm áp. Cả thành phố chìm trong tuyết trắng xoá, tuyết phủ kín trên cành cây, tuyết đọng lại mái nhà đẹp như trong truyện cổ tích. Người dân nơi đây đã coi băng tuyết là lợi thế để tạo ra những tuyệt tác điêu khắc băng, trở thành nét văn hoá đặc trưng không nơi nào có được. Những khối băng vốn thô ráp, nhưng qua bàn tay điêu luyện của nghệ nhân đã trở thành những tác phẩm nghệ thuật sinh động. Đêm xuống, những chiếc đèn điện đủ mầu sắc trong các khối băng bật sáng khiến những tác phẩm điêu khắc băng thêm lung linh, huyền ảo, tạo ra cho con người một cảm giác ấm áp giữa mùa đông giá lạnh. 

Ở bất kỳ nơi nào trong thành phố, chúng ta cũng có thể được chiêm ngưỡng những tác phẩm điêu khắc băng đẹp ngỡ ngàng. Chính vì thế, Cáp Nhĩ Tân trở thành điểm du lịch hấp dẫn với lễ hội băng đăng tổ chức hằng năm vào giữa mùa đông. Nơi đây còn có khu phong cảnh sinh thái băng, lễ hội nhiếp ảnh băng tuyết, lễ hội nghệ thuật điện ảnh băng tuyết, các lễ cưới tập thể trên băng… Ngoài ra, Cáp Nhĩ Tân còn được chọn là địa điểm luyện tập và thi đấu cho bộ môn trượt tuyết của Trung Quốc. 

Đứng bên bờ sông Tùng Hoa lớn nhất Cáp Nhĩ Tân nhìn xuống dòng sông, không thấy nước mà chỉ thấy một màu trắng xoá, bị tuyết bao phủ.  Tùng Hoa trở thành con sông băng kỳ vĩ. Mặt nước bị đóng thành một khối dày đặc. Con sông trở thành đường đi độc đáo. Vào mùa đông, trên mặt sông không có thuyền bè qua lại mà chỉ có những chuyến xe ngựa chạy ngang dọc mang theo người và hàng hóa. Phía gần bờ, nơi có mặt băng phẳng phiu nhất đã trở thành sân trượt băng cho các “nghệ sĩ trượt băng đường phố”. 

Trong cái giá lạnh tê tái tưởng chừng như không một loài vật nào có thể tồn tại được, thì con người, vạn vật nơi đây lại có sức sống mãnh liệt như cây xương rồng vươn mình trên… “sa mạc tuyết”. Bên đường, một ông lão mưu sinh bằng nghề quai búa. Trên phố, những lao công ra sức quét tuyết cho xe cộ lưu thông an toàn, những gánh hàng tất tả ngược xuôi kiếm sống... Xa xa, trên mặt sông Tùng Hoa, có một người lặng lẽ ngồi câu bên miệng một hố băng mới được đục. Thì ra, dưới dòng sông băng ấy, nước sông vẫn âm thầm chảy cùng lũ cá thỏa sức bơi lội…

Huyền Thư  (từ Cáp Nhĩ Tân)