Trước đó, với việc dư luận “dậy sóng” về hóa đơn tiền điện, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương phải tiến hành thanh tra giá điện và việc chốt chỉ số công tơ, ban hành hóa đơn điện. Chỉ trong 3 ngày, 3 đoàn làm việc của Bộ đã tiến hành thanh tra các vấn đề liên quan ở 3 Tổng công ty điện miền Bắc, Trung, Nam. Kết quả kiểm tra cho thấy, công tác ghi chỉ số công tơ, chốt chỉ số, tính tiền điện (trong tháng thay đổi giá) và thanh toán tiền điện đã được các đơn vị thực hiện theo đúng quy trình, tuân thủ quy định của Chính phủ.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng, Bộ này giải thích việc tăng tiền điện tháng 4 là do 3 nguyên nhân: Sản lượng điện tiêu thụ của khách hàng tăng do thời tiết nắng nóng; tác động của việc điều chỉnh tăng giá điện 8,36%; kỳ ghi chỉ số công tơ của tháng 4 dài hơn 3 ngày so với kỳ ghi chỉ số công tơ tháng 3/2019.
Báo cáo của Bộ Công thương cũng cho hay, trong khoảng thời gian từ ngày 20/3 đến ngày 4/5/2019, ngành Điện đã tiếp nhận và giải quyết hơn 71.500 yêu cầu của khách hàng liên quan đến hoá đơn tiền điện. Trong đó, hơn 14.500 kiến nghị thắc mắc về chỉ số công tơ, hoá đơn tiền điện. Và các thắc mắc này đã được trả lời 100%, các khách hàng đều hài lòng, đồng ý với kết quả.
Ngoài ra, báo cáo của Bộ Công Thương cũng so sánh giá điện với các nước trong khu vực Đông Nam Á và Việt Nam sau khi diễn ra việc điều chỉnh giá điện ngày 20/3/2019. Theo đó, mức giá bán lẻ điện bình quân của Việt Nam bằng 66% giá điện bình quân 8 nước trong khu vực và bằng 37% của Campuchia và 78% giá điện của Lào.
Trong cuộc thanh tra, Bộ Công Thương cũng phải nghiên cứu, xem xét về vấn đề sử dụng biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt bậc thang hiện nay. Cụ thể, năm 2018, số hộ dùng điện ở mức 100 số trở xuống có trên 9 triệu hộ, chiếm 35% số hộ dùng điện sinh hoạt. Do vậy, giá bán lẻ điện sinh hoạt cho bậc 1 từ 0-50 số điện và bậc 2 từ 51-100 số điện được tính toán tương ứng chỉ bằng 90% và 93% so với giá bán lẻ điện bình quân. Điều này nhằm hỗ trợ cho các hộ thu nhập thấp. Các bậc thang còn lại giá cao hơn.
Bộ quản lý ngành cũng dẫn ví dụ, hiện nay, nhiều nước trên thế giới, kể cả các nước tiên tiến như Nhật, Hàn Quốc, hay các nước xung quanh như Thái Lan, Malaysia… đều áp dụng giá điện sinh hoạt bậc thang do điện năng là một hàng hóa đặc biệt, việc sản xuất và tiêu dùng diễn ra đồng thời, việc lưu trữ điện năng rất đắt và tốn kém. Bộ Công Thương cho rằng, hiện nay đời sống người dân đã cải thiện, nên việc nghiên cứu, xây dựng biểu giá bán lẻ điện bậc thang mới cho các hộ gia đình là cần thiết; đồng thời khẳng định, thời gian tới, sẽ nghiên cứu đề xuất biểu giá điện mới với mục tiêu giảm bù chéo giữa các hộ tiêu thụ, khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả, trong khi vẫn phải đảm bảo các mục tiêu về an sinh xã hội.
Ngoài ra, báo cáo này cũng cho biết, Bộ sẽ tiếp tục chỉ đạo EVN thống kê chi tiết thực tế sử dụng điện của các khách hàng sinh hoạt trên cả nước để nghiên cứu, đề xuất biểu giá bán lẻ điện phù hợp với đại bộ phận khách hàng sử đụng điện trên cả nước.
