Xuất khẩu nông sản: Cách nào thu được 40 tỷ USD?

(PLVN) - Ngoài những thị trường truyền thống được xác định là Trung Quốc, Mỹ và châu Âu, các nhà xuất khẩu (XK) nông sản Việt Nam cần có bước đi bài bản để thâm nhập các thị trường mới đầy tiềm năng như Nhật Bản, Brazil và các nước Trung Đông… để thực hiện mục tiêu xuất khẩu toàn ngành năm nay đạt 40 tỷ USD. 

Xung quanh vấn đề này, PLVN đã trao đổi với ông Nguyễn Quốc Toản - Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNN).

Thưa ông, việc Việt Nam gia nhập các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có tác động như thế nào đến hoạt động XK nông sản?

- Bước sang năm 2019, thị trường nông sản XK của chúng ta gặp rất nhiều khó khăn và thách thức. Điều đó đến từ 3 yếu tố. CPTPP (11 quốc gia) và EVFTA (28 quốc gia) có hiệu lực đã tạo ra một dư địa thị trường rất lớn, không gian thị trường rộng mở hơn. Đồng thời, tạo ra sự dịch chuyển về mặt nhu cầu, sự đòi hỏi về mặt chất lượng. 

Yếu tố thứ hai là có những xung đột thương mại của các trục thị trường. Những xung đột này không dễ tìm ra giải pháp chung song đã tác động tới thương mại thế giới, đặc biệt đối với Việt Nam. 

Yếu tố thứ ba, những xung đột thương mại không chỉ đơn thuần là lợi ích kinh tế mà còn là cạnh tranh mang tính ảnh hưởng chính trị kinh tế và cả hợp tác quốc tế. Điều này sẽ định hình lại những giá trị của khu vực, tác động những xu hướng chuyển dịch đầu tư của các doanh nghiệp (DN). 

Thực tế, thị trường nhập khẩu (NK) nông sản của các nước siết chặt hơn  hàng rào kỹ thuật, chính sách thắt chặt NK tiểu ngạch, yêu cầu về truy xuất nguồn gốc sản phẩm, về cấp chứng thư XK, thanh kiểm tra chất lượng của nước XK. 

Tất cả những điều đó, sẽ tác động tới XK nông sản của Việt Nam trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Và cũng tác động tới không gian thị trường XK của chúng ta thời gian tới. Hàng hóa nông sản Việt Nam có cơ hội XK đi nhiều nước khác nhau nhưng hàng của các nước cũng có cơ hội vào trong nước. Điều này tạo ra sự cạnh tranh nhưng cũng là áp lực đối với các DN trong nước.

Ông Nguyễn Quốc Toản
Ông Nguyễn Quốc Toản

Ông có thể nói rõ hơn định hướng XK nông sản Việt Nam trong thời gian tới?

- Đầu tiên, chúng ta phải duy trì và giữ cho được các thị trường truyền thống như Trung Quốc, Mỹ, châu Âu. Đồng thời cũng giữ được nhịp độ về tăng trưởng XK. Một điểm đáng lưu ý là mở rộng danh mục các thị trường XK chính ngạch, đặc biệt là trái cây và thủy sản. Đó là những việc cần phải làm ngay đối với các thị trường truyền thống.

Đối với các thị trường mới, điều quan trọng hơn cả là vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm và quản lý chất lượng sản phẩm phải đúng các tiêu chuẩn từ khâu chế biến, nuôi trồng, đóng gói và minh bạch hóa các chỉ tiêu chất lượng hàng nông sản XK. Vấn đề kiểm soát nguồn gốc xuất xứ, mã vùng nuôi trồng, hay đơn giản như quy cách về bao bì nhãn mác, phương thức XK, hồ sơ DN đều không được lơ là. 

Việc xâm nhập thị trường mới phải có quy trình và cách làm bài bản. Như mở thị trường quả vải sang Nhật Bản, các sản phẩm cá tra sang Brazil, gia vị sang các nước đạo Hồi, tôm sang các nước Trung Đông. Công tác quảng bá, xúc tiến thương mại cần có sự phối hợp với các Đại sứ quán, có sự kết nối giữa các DN Việt Nam với hệ thống bán lẻ tại thị trường NK.

Thưa ông, các DN và người nông dân cần có sự thay đổi như thế nào để phát huy lợi thế XK nông sản của mình?

- Các DN và người dân là những chủ thể rất lớn, có tính quyết định. DN đóng vai trò là trọng tâm, đặc biệt ở khâu chế biến và tiêu thụ. Người dân có vai trò vệ tinh để tham gia vào chuỗi giá trị. 

Đối với vấn đề nhận thức và hành động, người dân phải căn cứ vào thị trường, làm theo hướng dẫn của thị trường. DN cũng phải đi trước một bước, nhất là ứng dụng khoa học kỹ thuật, có bộ phận thăm dò và tìm hiểu thị trường để nâng cao năng lực cạnh tranh đối với sản phẩm làm ra.

Thông tin thị trường cần có sự thông suốt, có sự tham gia cả cơ quan truyền thông để quảng bá về hàng hóa nông sản XK để thị trường NK hiểu về chúng ta đang cơ cấu, biết đến sản phẩm của chúng ta là tốt nhất.

Tóm lại, các FTA có những thách thức và cơ hội, chúng ta phải làm sao chuyển hóa được thành lợi thế, ổn định thị trường trong nước, kiểm soát thị trường XK trước các xung đột thương mại để tạo đà cho sự phát triển lâu dài.

Ngoài ra, các Hiệp hội trong bối cảnh cần hỗ trợ các DN hội nhập một cách ổn định và bền vững tại các thị trường, giữ được các thị trường truyền thống bên cạnh tìm kiếm các thị trường mới. Mục tiêu chúng ta hướng đến là nền nông nghiệp độc lập, tự chủ và tự cường.

Xin cảm ơn ông!

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

Nâng cao an toàn bảo mật hệ thống ngân hàng

Tại nhiều ngân hàng thương mại, có tới 97% số lượng giao dịch được thực hiện qua kênh số.

(PLVN) - Dịch vụ ngân hàng số đang phát triển rất mạnh mẽ, kéo theo nhiều tiềm ẩn rủi ro về an ninh, bảo mật. Ngân hàng Nhà nước cũng đã có nhiều biện pháp để đảm bảo an toàn hệ thống nhưng trước sự tinh vi của các đối tượng, các tổ chức tín dụng cần không ngừng nâng cao bảo mật, an toàn.

Đề xuất bổ sung thẩm quyền hoàn thuế đối với doanh nghiệp lớn

Để được hoàn thuế, DN lớn phải quay về Cục Thuế địa phương làm thủ tục.
(PLVN) - Thay vì phải chuyển hồ sơ về Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý theo quy định hiện hành, nếu được Quốc hội thông qua, các doanh nghiệp (DN) do Cục Thuế DN lớn (Tổng cục Thuế) quản lý phát sinh hoàn thuế sẽ do Cục Thuế DN lớn trực tiếp giải quyết thủ tục…

Vai trò then chốt của phụ nữ trong thị trường Halal

Vai trò then chốt của phụ nữ trong thị trường Halal
(PLVN) - Thị trường Halal toàn cầu đang bùng nổ, và phụ nữ không chỉ là người tiêu dùng chủ chốt mà còn là lực lượng sản xuất, kinh doanh, tiếp thị và lãnh đạo quan trọng, thúc đẩy sự phát triển vượt bậc của thị trường này.

Dồn sức giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng

Thi công cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng.
(PLVN) - Dự án đường bộ cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn nằm trong danh sách các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải. Xác định rõ tầm quan trọng của dự án, các địa phương có dự án đi qua đang nỗ lực thực hiện công tác giải phóng mặt bằng (GPMB).

Thủ tướng chỉ đạo về điều hành giá điện và xem xét nhập khẩu điện nước ngoài

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các đơn vị căn cứ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền điều hành giá điện theo lộ trình phù hợp, không "giật cục", phù hợp với tình hình kinh tế xã hội và mức chi trả của người dân. Bên cạnh đó, xem xét khả năng tăng cường nhập khẩu điện từ Trung Quốc để bổ sung điện cho hệ thống nếu cần.

Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines: Bình đẳng giới là một trong những cơ sở cho sự phát triển bền vững của của doanh nghiệp

Ông Lê Đức Cảnh - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines
(PLVN) - Không chỉ là hãng hàng không quốc gia, Vietnam Airlines còn là đơn vị tiên phong trong thúc đẩy bình đẳng giới với những chuyến bay đặc biệt "Tô cam", "Tô hồng" lan tỏa thông điệp mạnh mẽ đến cộng đồng, chia sẻ về những chương trình hành động mạnh mẽ này, ông Lê Đức Cảnh - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines – khẳng định đây là một trong những cơ sở cho sự phát triển bền vững của xã hội và của doanh nghiệp.

Cần áp thuế VAT với phân bón để thúc đẩy quá trình nội địa hóa, nông nghiệp bền vững

Ảnh minh họa (https://baochinhphu.vn)
(PLVN) - Nghị trường quốc hội đang bàn về dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi). Một trong những nội dung được các đại biểu quan tâm là quy định thuế VAT đối với phân bón. Nhiều ý kiến cho rằng, cần phải sửa đổi quy định hiện hành, cần áp thuế VAT đối với phân bón để thúc đẩy quá trình nội địa hóa.

Bạc Liêu: Nhân rộng mô hình luân canh tôm - lúa

Từ 2001, Bạc Liêu đã bắt đầu tổ chức sản xuất mô hình tôm - lúa. (Ảnh: Thái Đào)
(PLVN) - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Bạc Liêu vừa phối hợp với Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên thế giới (WWF) tổ chức Hội thảo “Giải pháp nâng cao hiệu quả canh tác nông nghiệp bền vững thích ứng biến đổi khí hậu” với sự tham gia của nhiều chuyên gia nông nghiệp.