Cần Giờ có một điểm đặc biệt so với các địa phương khác của TP HCM. Cách trung tâm TP khoảng 50km về phía Đông Nam, đây là địa phương duy nhất của TP giáp biển, có rừng phòng hộ và rừng ngập mặn được UNESCO công nhận Khu dự trữ sinh quyển.
Huyện đảo có diện tích 70.445ha, chiếm 1/3 tổng diện tích TP, với gần 80.000 dân, giao nhiều cửa sông lớn. Nói cách khác, việc bảo vệ môi trường với Cần Giờ là đặc biệt quan trọng. Và xe sử dụng động cơ đốt trong là một trong những yếu tố gây hại môi trường bậc nhất.
Vì vậy, theo Nghị quyết định hướng phát triển Cần Giờ do Thành ủy TP HCM ban hành, đến 2030, tất cả phương tiện giao thông công cộng dùng năng lượng sạch. Hơn nữa, trong tờ trình của Viện Nghiên cứu phát triển TP, có kỳ vọng cao hơn.
Theo đề xuất, hiện Cần Giờ có hơn 34.500 xe máy xăng cần chuyển đổi và hơn 2.200 hộ nghèo, 2.600 hộ cận nghèo. Tờ trình đề nghị TP có các chính sách ưu đãi mua xe điện mới như giảm phí đăng ký và cấp biển số, giảm lãi vay mua xe mới, phí hỗ trợ chuyển đổi xe máy xăng sang xe máy điện.
Theo đề xuất của Viện Nghiên cứu phát triển TP, giai đoạn 2024 - 2025, hộ nghèo sẽ được hỗ trợ 100% kinh phí và hộ cận nghèo được hỗ trợ 80% kinh phí chuyển đổi xe xăng sang xe điện.
Với những cá nhân, hộ gia đình khác, TP sẽ hỗ trợ 100% lệ phí đăng ký, cấp biển số và duy trì lãi suất vay ưu đãi còn 4%/năm trong trường hợp mua xe máy điện trả góp.
Giai đoạn 2026 - 2027, TP sẽ khuyến khích, hỗ trợ cá nhân, hộ gia đình chuyển đổi xe máy xăng sang xe máy điện, phấn đấu mỗi gia đình chuyển đổi 1 xe máy điện. Đồng thời, tiếp tục duy trì các chính sách hỗ trợ lệ phí đăng ký, cấp biển số, lãi suất vay như giai đoạn trước đó.
Giai đoạn 2028 - 2030, các chính sách hỗ trợ chuyển xe xăng sang xe điện tại huyện Cần Giờ tiếp tục được duy trì. Đến thời điểm này, toàn bộ cá nhân, hộ gia đình ở huyện Cần Giờ sẽ chuyển đổi sử dụng xe máy điện.
Viện Nghiên cứu phát triển TP cũng đề xuất chính sách thu mua, đổi xe cũ sang xe mới dùng năng lượng sạch. Trong đó, xe máy xăng niên hạn sử dụng 1 - 5 năm được hỗ trợ 5 triệu đồng; từ 5 - 10 năm được hỗ trợ 4 triệu đồng; từ 10 năm đến dưới 15 năm được hỗ trợ 3 triệu đồng; từ 15 năm đến dưới 20 năm được hỗ trợ 2 triệu đồng và từ 20 năm trở lên được hỗ trợ 500.000 đồng. Dự kiến, tổng kinh phí thực hiện thí điểm tại huyện Cần Giờ là hơn 250 tỷ đồng.
Chuyển đổi năng lượng xanh là xu thế của cả thế giới, nên đề xuất cần thí điểm một khu vực “vùng cấm” với xe máy xăng là đề xuất cần xem xét ủng hộ. Cơ quan chức năng cũng cần xem xét đầu tư hạ tầng đáp ứng cho xe điện, bảo đảm những chiếc xe điện có chất lượng, sự tiện dụng, đi được quãng đường gần như xe máy xăng.
Một điều quan trọng khác, là thuyết phục người dân Cần Giờ, đối tượng trực tiếp chịu tác động của chương trình thí điểm, ủng hộ đề xuất trên, vì mục tiêu bảo vệ môi trường, cũng là bảo vệ chính cuộc sống của mỗi chúng ta; góp phần đưa mục tiêu của quốc gia phát thải ròng bằng 0 sớm trở thành hiện thực.
