101 cách khai gian dối…
Ngày 26/2/2020, trên facebook lan truyền hình ảnh livestream vừa nhập cảnh tại sân bay Tân Sơn Nhất (TP HCM) của một cô gái tự xưng quê ở Kiên Giang, về từ Daegu (thành phố tâm dịch Covid-19 của Hàn Quốc), sẽ đến Bình Dương. Cô chia sẻ “bí quyết” “lách” khai báo y tế việc về từ tâm dịch đến trốn cách ly. Cộng đồng mạng đã “dậy sóng” phẫn nộ vì hành động vô ý thức phòng dịch Covid-19, vô tránh nhiệm với sức khỏe người thân, cộng đồng của cô gái.
Cô gái thứ 17 nhiễm Covid-19 tại nước ta đi từ vùng dịch về Việt Nam không tự giác khai báo, cách ly, thậm chí còn “xoay” hai hộ chiếu Anh và Việt Nam để qua mắt lực lượng an ninh, y tế. Việc khai báo không trung thực và không đi cách ly ngay khi xuống sân bay, bệnh nhân nhiễm virus Corona thứ 17 làm ít nhất 2 người nhiễm bệnh, hàng nghìn người phải cách ly và khiến Hà Nội chao đảo.
Ngày 29/3/2020, Bộ Y tế thông báo, Thái Nguyên có 1 ca nhiễm Covid-19 là ca bệnh số 178 tên N (nữ, 44 tuổi, làm việc tại Công ty Trường Sinh - chuyên cung cấp dịch vụ cho Bệnh viện Bạch Mai), được xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2.
Điều đáng nói là, bà N đã đi rất nhiều nơi nhưng khai báo “chỉ ở nhà, không đi đâu, bị đau đầu nên đến viện khám”. Cho đến 15 giờ chiều 28/3, bà N được đưa về cách ly, điều trị tại Bệnh viện lao và bệnh phổi Thái Nguyên. Chính sự khai báo gian dối ấy đã khiến ít nhất 20 người đi cách ly.
...Và bỏ trốn nơi cách ly
Ngày 30/3/202, UBND TP Đà Nẵng phát thông báo “Khẩn cấp” về một trường hợp nghi nhiễm Covid-19 nhưng bỏ trốn khỏi bệnh viện. Theo đó, UBND TP Đà Nẵng đề nghị mọi người cung cấp thông tin liên quan đến người có tên Danielle Smith, 29 tuổi, quốc tịch Mỹ. Người này nhập cảnh Việt Nam ngày 13/2.
Trước đó, đã từng đi Trung Quốc ngày 23/1, Đài Loan ngày 13/2. Nữ du khách này đang có biểu hiện nghi nhiễm Covid-19. Sáng 30/3, chị được xe cấp cứu 115 đưa đến Bệnh viện 199 Bộ Công an. Tuy nhiên, ngay sau đó, du khách đã bỏ trốn. UBND TP Đà Nẵng đề nghị mọi thông tin về trường hợp này, người dân cung cấp cho công an phường nơi gần nhất hoặc báo ngay cho Trung tâm Y tế quận Sơn Trà (02363 831 215).
Ngày 30/3/2020, bác sĩ Trương Xuân Hùng, Trưởng phòng Phòng Kế hoạch tổng hợp của Bệnh viện 199 (Bộ Công an) xác nhận, một phụ nữ quốc tịch Mỹ khi được chuyển đến Bệnh viện 199 để làm thủ tục việc cách ly, theo dõi thì bất ngờ tấn công nhân viên y tế và bỏ trốn.
Người phụ nữ nói trên có tên là D.R (quốc tịch Mỹ, sinh năm 1990), nhập cảnh vào Việt Nam ngày 13/2/2020, trú tại quận Sơn Trà, Đà Nẵng. Người này đã từng đến Trung Quốc ngày 23/1 và sang Đài Loan (Trung Quốc) ngày 13/2. D.R đến khám tại Trung tâm Y tế quận Sơn Trà với dấu hiệu ho, sốt. Sau khi tìm kiếm, đến hơn 10 giờ, lực lượng chức năng đã tìm thấy đối tượng D.R và đưa về nơi cách ly của Bệnh viện 199.
Vào ngày 19/3/2020, anh Lê Văn V (sinh năm 1991, ngụ tại ấp Nhà Thờ, xã Trung Bình, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng) đã nhập cảnh từ Campuchia về Việt Nam qua cửa khẩu quốc tế Mộc Bài (tỉnh Tây Ninh), sau đó đã được cơ quan chức năng địa phương đưa vào khu cách ly tập trung tại đây. Rạng sáng ngày 29/3/2020, anh Lê Văn V đã trốn khỏi khu cách ly tập trung tại xã Lợi Thuận, huyện Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh. Đặc biệt anh V chưa được xét nghiệm SARS-COV-2.
 |
| Thông báo khẩn cấp được UBND TP Đà Nẵng phát đi ngày 30/3 về việc một du khách bỏ trốn |
Lực lượng chức năng đã tìm thấy Lê Văn V lúc 14h tại quận Tân Phú, TP HCM. V đã được lực lượng y tế đưa về lại Tây Ninh, cách ly riêng và xét nghiệm dịch bệnh. Lực lượng chức năng đang lấy lời khai anh này, khi bỏ trốn đã tiếp xúc với ai. Đồng thời, buộc V thực hiện cách ly nghiêm chỉnh lại từ đầu trong 14 ngày.
Nguyễn Văn L đến huyện Kon Mum (Campuchia) làm công nhân tại khu Hồ Trái Cây của Công ty Hoàng Anh Gia Lai. Khi nhập cảnh Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh ngày 19/3/2020, người này bị sốt cao, đau rát họng và nhức mỏi toàn thân. Nhiệt độ cơ thể đo được tại nơi tiếp nhận là 39 độ C.
Ngay sau đó, L được đưa về cách ly tại Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Gia Lai. 5 giờ sáng ngày 21/3, L bỏ trốn. Chiều ngày 22/3, L được tìm thấy trên một xe khách, trên đường về quê. L được đưa đến Trung tâm Y tế quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng để thực hiện cách ly theo quy định.
Ngày 27/3 tại khu cách ly tập trung kho ngoại quan TP Hà Tiên tiếp nhận cách ly Bùi Ngọc T. (SN 1993, ngụ khu phố 5, tại phường Bình San, TP Hà Tiên) đi làm tại Campuchia trở về Việt Nam theo đường Cửa khẩu Quốc tế Hà Tiên. Khoảng 18h30' cùng ngày lợi dụng lúc mọi người không chú ý T. đã trèo tường rào khu cách ly để bỏ trốn về thăm gia đình tại xã Tân Khánh Hòa, huyện Giang Thành; sau đó T. trở về nhà vợ tại TP Hà Tiên.
Ngay sau đó, Ban Chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 TP Hà Tiên đã chỉ đạo chính quyền địa phương phối hợp với các lực lượng chức năng tiến hành vận động, tuyên truyền, thuyết phục yêu cầu T. trở lại khu cách ly nhưng T. vẫn không chấp hành lệnh cách ly tập trung nên lực lượng chức năng đã tiến hành cưỡng chế đối với T., đồng thời cũng yêu cầu cách ly tập trung đối với vợ T. và những người đã tiếp xúc với T.
Dân bức xúc, lo sợ những người vô ý thức gieo rắc bệnh dịch
Sau khi thông tin này được đăng tải, nhiều người dân hoang mang, lo lắng và bức xúc, thậm chí đã dành những lời miệt thị nặng nề đối với hành vi này. Nhiều cư dân mạng cho rằng nên phạt thật nặng hay thậm chí bỏ tù những người khai gian dối và trốn tránh cách ly này để răn đe cho một số trường hợp có ý định bỏ trốn về sau.
“Lách” khai báo về từ tâm dịch Covid-19, trốn cách ly là hành động thiếu ý thức phòng dịch, vô trách nhiệm với sức khỏe cá nhân, gia đình và cả cộng đồng. Đó là mối nguy có thể khiến lây lan dịch bệnh. Khó có thể thống kê hết những thiệt hại về kinh tế, công sức của hàng nghìn, hàng vạn con người do ảnh hưởng của trường hợp nói trên.
Đó là chưa kể đến sự an nguy của cả cộng đồng, xã hội nếu có thêm nhiều người mắc mới. Khai báo y tế và cách ly không chỉ là trách nhiệm chống dịch theo quy định, mà còn là hành động cụ thể để mọi người Việt chung sức, đồng lòng, toàn dân chống dịch.
TS. Đặng Quang Tấn, Phó Cục trưởng Phụ trách Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho hay: “Vẫn còn một số ít trường hợp cố tình khai báo không trung thực để đi qua được trạm kiểm soát vào Việt Nam và cũng có không ít trường hợp bỏ trốn cách ly. Đây là những trường hợp đáng phải lên án vì những hành vi thiếu ý thức, không trung thực của họ có thể làm ảnh hưởng trực tiếp đến cả cộng đồng, xã hội.
Họ cần phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về những hành vi gian dối, không trung thực của mình. Chúng ta cũng đã có Bộ luật Hình sự 2015 và Nghị định số 176/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế quy định hết sức cụ thể các chế tài xử lý các hành vi làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người.
Đối với những trường hợp vừa đề cập ở trên, tôi cho rằng cần phải áp dụng chặt chẽ các quy định pháp luật, xử lý nghiêm khắc để làm gương, bảo đảm tính răn đe cho những trường hợp khác không tái diễn. Như vậy, chúng ta mới đảm bảo được công tác phòng, chống dịch một cách chặt chẽ và toàn diện”.
Nghị định số 176/2013/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực ngày 31/12/2013 quy định đối với hành vi vi phạm về cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính, cụ thể như sau: Nghị định số 176/2013/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với cá nhân (phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với tổ chức) đối với hành vi từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Nghị định quy định phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với cá nhân (phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với tổ chức) đối với hành vi từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng quyết định cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A, đối tượng kiểm dịch y tế biên giới mắc bệnh hoặc mang tác nhân gây bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A.
