Xử lý 'xe dù, bến lậu' tại TP.HCM: Đừng để dân mất niềm tin!

Vừa qua, UBND Quận 10 đã ban hành kết luận kiểm tra bến lậu này, khẳng định tại đây có rất nhiều vi phạm; Thanh tra Bộ GTVT cũng đã có văn bản gửi Thanh tra Sở GTVT TP.HCM chỉ rõ những cơ sở pháp lý để xử lý bãi đỗ xe, bến xe khách lậu. Câu cảnh báo “Đừng để người dân mất niềm tin!” đã được cử tri nêu ra với Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng trước việc thành phố đã chỉ đạo nhiều lần nhưng vấn nạn “xe dù, bến lậu” vẫn rất nhức nhối.

Những dấu hiệu bất thường

Theo thông tin chúng tôi vừa nhận được, trước việc Thanh tra Sở GTVT TP.HCM có văn bản số 945/TTS-TMTH gửi Chánh Thanh tra Bộ GTVT xin ý kiến chỉ đạo để xử lý vi phạm “Xây dựng bến xe, bãi đỗ xe không theo quy hoạch hoặc không được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền” tại số 1 Vĩnh Viễn (cửa ra là số 419 đường Lê Hồng Phong, phường 2, quận 10) với lý do việc xử lý bãi đỗ xe, bến xe khách lậu là “chưa có tiền lệ” và “nhận thức pháp luật trong đơn vị chưa thống nhất” nên chưa biết vận dụng điều luật nào để xử lý, ngày 3.10, Thanh tra Bộ GTVT đã có văn bản số 1105/TTr-P3 trả lời rất cụ thể, trong đó nêu rõ: “Về xử lý vi phạm đối với bến xe, bãi đỗ xe: Nếu các đơn vị khai thác bến xe, bãi đỗ xe vi phạm các quy định của pháp luật thì bị xử phạt vi phạm hành chính đối với các vi phạm theo quy định tại Điều 14 và Điều 28 Nghị định số 46/2016/NĐ-CP”. 

Văn bản số 1105/TTr-P3 của Thanh tra Bộ GTVT đã nêu rất rõ cơ sở pháp lý để xử lý vi phạm đối với bến xe, bãi đỗ xe trái phép

Trước đó, ngày 30.9, báo Một Thế Giới đã đăng bài phóng sự điều tra “Xử lý bến xe khách lậu ở TP.HCM: Vi phạm rất rõ, sao lại “bó tay?”, phản ánh rõ những vi phạm của bến xe khách lậu tại số 1 Vĩnh Viễn, quận 10; đồng thời phân tích những biểu hiện bất thường của Thanh tra Sở GTVT trong việc không kiên quyết xử lý bến lậu này theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong, “giả vờ” xin ý kiến cấp trên (với lý do không thuyết phục) để đùn đẩy trách nhiệm, cố tình kéo dài thời gian xử lý vi phạm của bến lậu số 1 Vĩnh Viễn nói riêng và các bến cóc, bến lậu trên địa bàn thành phố nói chung.

Điều khiến dư luận và các doanh nghiệp vận tải hành khách liên tỉnh ở TP.HCM rất bất bình, bức xúc là Thanh tra Sở GTVT TP.HCM đã cố tình “không biết”, không vận dụng các điều luật tại Nghị định số 46/2016/NĐ-CP về xử lý bãi đỗ xe, bến xe khách vi phạm pháp luật để xử lý bến xe khách lậu này. Đặc biệt, cả 2 văn bản kết luận của UBND quận 10 trong tháng 8 và tháng 9 vừa qua đều đã nêu rõ qua thanh tra, kiểm tra đã phát hiện nhiều vi phạm của bãi đỗ xe, bến xe số 1 Vĩnh Viễn, đồng thời kiến nghị xử phạt theo quy định của pháp luật rất rõ ràng, nhưng  cơ quan Thanh tra Sở GTVT TP.HCM cũng “giả vờ” không biết và không hề nhắc đến những kết luận của UBND quận 10 trong văn bản xin ý kiến của Chánh Thanh tra Bộ GTVT và văn bản báo cáo UBND TP.HCM.

Một điều cũng rất bất bình thường nữa là, tại văn bản số 8489/BC-UBND ngày 21.9.2016 của UBND quận 10 báo cáo kết quả kiểm tra hoạt động của bến xe, bãi đỗ xe trá hình ở số 1 Vĩnh Viễn theo chỉ đạo của UBND thành phố, đã nêu rõ Đoàn kiểm tra liên ngành của quận 10 (có sự tham gia của Thanh tra Sở GTVT) đã phát hiện rất nhiều vi phạm tại địa điểm kinh doanh này và kết luận: Việc hình thành, kinh doanh bến xe, bãi đỗ xe trá hình tại địa chỉ 419, Lê Hồng Phong, phường 12, quận 10 (cũng là số 1 Vĩnh Viễn), nơi dân cư tập trung đông đúc, là hành vi trái pháp luật, không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép, không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hệ thống bến xe, chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc tại khu vực và tạo bức xúc lớn trong cử tri, nhân dân khu vực và thành phố. Việc hoạt động vận tải hành khách khối lượng lớn, tập trung của Công ty TNHH Thành Bưởi gây hệ lụy cho khu vực, đó là ách tắc giao thông, phức tạp về an ninh trật tự, gây áp lực lớn về hạ tầng đô thị tại khu vực này và xung quanh các quận 3, 5, 10. Do đó, UBND quận 10 không đồng ý việc hình thành, kinh doanh bến xe, bãi đỗ xe “trá hình” tại khu vực này và cả quận 10...

Cũng tại văn bản này, UBND quận 10 kiến nghị UBND TP chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư thu hồi “Giấy chứng nhận đăng ký địa điểm kinh doanh tại địa chỉ 419, Lê Hồng Phong” của Công ty Thành Bưởi... Xét tình hình sử dụng đất hiện nay tại địa chỉ này có nhiều vi phạm và xét nhu cầu của địa phương đang thiếu trường lớp học nghiêm trọng, UBND quận 10 đề nghị UBND TP thu hồi đất và bàn giao 4.500m2 đất tại khu vực liên quan đến hoạt động của bến xe trá hình cho quận 10 để xây dựng trường THCS...

2 văn bản của UBND quận 10 ban hành vào tháng 8 và tháng 9.2016 (sau khi tiến hành kiểm tra) đã khẳng định sai phạm rõ ràng như vậy, nhưng Thanh tra Sở GTVT TP.HCM lại không coi đây là cơ sở để xử lý bến lậu số 1 – Vĩnh Viễn. Đặc biệt, chính thành viên của Thanh tra Sở GTVT tham gia đoàn kiểm tra liên ngành lại có ý kiến khác với Đoàn kiểm tra, và đã dẫn đến việc phải xin ý kiến chỉ đạo của Chánh Thanh tra Bộ GTVT do “nhận thức pháp luật chưa thống nhất”!

Văn bản số 8489/BC-UBND ngày 21.9.2016 của UBND quận 10 kết luận rõ những vi phạm của bến lậu tại số 1 Vĩnh Viễn, quận 10

Được biết, ngày 27.9, Công ty TNHH Thành Bưởi (nhà xe bị một số doanh nghiệp vận tải “tố” có nhiều sai phạm, như tổ chức “bến lậu” tại số 1 Vĩnh Viễn, quận 10 và sử dụng xe đăng ký chở khách theo hợp đồng để hoạt động trá hình, chở khách tuyến cố định) có “Đơn kêu cứu” gửi Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo TP.HCM. Trong đơn, công ty này cho rằng đã bị một số doanh nghiệp vận tải khác cung cấp thông tin cho báo chí nhằm cạnh tranh không lành mạnh.

Đánh giá về lá đơn “kỳ lạ” này, các chuyên gia về GTVT và một số nhà xe cho rằng: Đằng sau lá đơn ấy là ý đồ chây ỳ nhằm tiếp tục kéo dài thời gian xử lý bến lậu. Nếu nhà xe Thành Bưởi không vi phạm như các doanh nghiệp khác tố cáo và nhân dân, báo chí phản ánh thì tại sao lại không kiện những người tố cáo sai, các báo viết sai? Chẳng lẽ, việc UBND quận 10 đã kiểm tra và kết luận, Chủ tịch UBND TP và Giám đốc Sở GTVT TP cùng chỉ rõ vi phạm và yêu cầu xử lý dứt điểm “bến lậu” ở số 1 Vĩnh Viễn, quận 10 cũng là sai nốt?

Đừng để dân mất niềm tin!

Quá bức xúc trước thực trạng “xe dù, bến lậu” trên địa bàn thành phố gây rất nhiều hậu họa và lãnh đạo thành phố cùng Giám đốc Sở GTVT đã hứa trước cử tri và trực tiếp chỉ đạo nhiều lần nhưng vẫn không giải quyết được, tại hội nghị các đại biểu Quốc hội TP.HCM tiếp xúc cử tri huyện Hóc Môn, vấn đề này lại được tiếp tục nêu ra.

Cử tri Cao Huy Quang đã thẳng thắn báo cáo với Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng: “Hàng nghìn chiếc xe khách trá hình và các bến lậu, bến cóc đang hoạt động trong nội thành không chỉ làm thất thu ngân sách nhiều tỉ đồng, cạnh tranh không lành mạnh với các nhà xe làm ăn chân chính, mà còn là một trong những nguyên nhân chính gây ùn tắc giao thông ngày càng trầm trọng. Đặc biệt, việc Sở GTVT không quyết liệt xử lý xe dù, bến lậu, nhất là không dẹp bến lậu lớn nhất thành phố của nhà xe Thành Bưởi ở số 1 Vĩnh Viễn, quận 10 ngay trong tháng 8.2016 theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND thành phố, dù vi phạm tại bến lậu này rất rõ ràng đang khiến báo chí và dư luận nhân dân rất bất bình, nghi ngờ có sự bảo kê cho vi phạm, làm giảm uy tín của lãnh đạo thành phố và lòng tin của nhân dân vào chính quyền các cấp, bởi các đồng chí lãnh đạo cao nhất của thành phố đã chỉ đạo nhiều lần mà cấp dưới không xử lý, vi phạm vẫn ngang nhiên diễn ra. Vì vậy, lãnh đạo thành phố cần chỉ đạo thanh tra, kiểm tra, xem xét xử lý thật nghiêm vụ việc này để làm cơ sở xử lý các bến cóc, bến lậu khác; nhất là cần làm rõ Thanh tra Sở GTVT có bao che, bảo kê cho xe dù, bến lậu hay không và công bố cho nhân dân được biết?”...

Trước ý kiến của cử tri, Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng đã yêu cầu ông Trần Quang Lâm, Phó giám đốc Sở GTVT thành phố trả lời. Ông Lâm khẳng định: “Đúng là tình trạng xe dù, bến lậu diễn ra đã lâu mà chưa xử lý được. Vừa qua Sở GTVT đã tiến hành điều chuyển lực lượng Thanh tra giao thông. Mới đây, UBND thành phố đã chỉ đạo quyết liệt vấn đề này và Sở GTVT đang quyết tâm giải quyết căn cơ, dứt điểm tình trạng xe dù, bến lậu”.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, tại văn bản số 5386/ UBND – ĐT về việc giải quyết tình trạng xe khách trá hình và bến xe khách lậu trên địa bàn TP.HCM, do Phó chủ tịch UBND thành phố Lê Văn Khoa vừa ký, gửi Ban An toàn giao thông, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Giao thông vận tải, Sở Nội vụ, Công an thành phố và UBND các quận, huyện thuộc thành phố, đã nêu rõ: Giao Giám đốc Sở Giao thông vận tải chỉ đạo Chánh thanh tra Sở chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng thuộc quận, huyện có liên quan khẩn trương kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm các vi phạm về xây dựng hoặc thành lập bến xe, bãi đỗ xe không theo qui hoạch hoặc được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (bến xe khách lậu) theo điều 14, Nghị định 46/2016/NĐ-CP, yêu cầu tập trung chấn chỉnh và làm chuyển biến ngay tình hình, báo cáo kết quả về UBND thành phố trước ngày 30.10.2016.

UBND thành phố cũng đồng ý thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành thực hiện nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm (nếu có) trong việc chấp hành các quy định về điều kiện và tiêu chuẩn chuyên ngành trong hoạt động kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô đối với các đơn vị vận tải hoạt động trên địa bàn thành phố; kiên quyết xóa bỏ và không để tái diễn tình trạng “xe dù”, xe khách “trá hình”, hoàn thành trước ngày 31.12.2016.

Đoàn kiểm tra liên ngành này do Giám đốc Sở Giao thông vận tải làm trưởng đoàn, có thành viên là đại diện lãnh đạo Công an thành phố, Ban An toàn giao thông và Thanh tra Sở Giao thông vận tải.

UBND TP.HCM cũng giao Thường trực Ban An toàn giao thông phối hợp với Sở Giao thông vận tải, Sở Thông tin và Truyền thông đẩy mạnh việc tuyên truyền về pháp luật đến các đơn vị vận tải về điều kiện kinh doanh, chế tài xử phạt về vi phạm hành chính trong lĩnh vực vận tải hành khách bằng ô tô; công bố rộng rãi, minh bạch thông tin vi phạm của các đơn vị, cá nhân trong hoạt động vận tải thông qua các phương tiện truyền thông, để người dân biết và cùng giám sát.

Như vậy, đúng như báo Một Thế Giới đã phản ánh trong bài Phóng sự điều tra “Xử lý bến xe khách lậu ở TP.HCM: Vi phạm rất rõ, sao lại “bó tay”?, việc thời gian qua Thanh tra Sở GTVT chưa quan tâm xử lý vấn nạn “xe dù, bến lậu”, đặc biệt là bến xe khách lậu tại số 1 Vĩnh Viễn, quận 10 (dù những vi phạm tại đây rất rõ ràng và các đồng chí lãnh đạo cao nhất thành phố chỉ đạo xử lý dứt điểm) đã khiến báo chí và dư luận nhân dân rất bất bình, bức xúc, nghi ngờ có sự “bảo kê”.

Để nhân dân không mất niềm tin vào lực lượng Thanh tra GTVT nói riêng, Sở GTVT thành phố nói chung, bên cạnh việc kiên quyết chỉ đạo xử lý dứt điểm tình trạng “xe dù, bến lậu” trên địa bàn, lãnh đạo Sở GTVT TP.HCM cần tổ chức kiểm tra và nghiêm khắc chấn chỉnh những cán bộ thanh tra giao thông không hoàn thành nhiệm vụ, có biểu hiện cố tình lấy lý do “khó phát hiện và xử lý, vì nhận thức pháp luật chưa thống nhất” để chậm trễ xử lý các vi phạm của xe dù, bến lậu. Bởi những lý do đó không thể thuyết phục đối với những cán bộ chuyên trách thanh tra giao thông, nhất là khi Đoàn kiểm tra liên ngành của quận 10 đã kết luận rõ ràng và Thanh tra Bộ GTVT đã chỉ rõ những cơ sở pháp luật để xử phạt các bến xe khách lậu.