Trung bình 1 ngày, xử lý hơn 2.000 trường hợp vi phạm nồng độ cồn
Theo Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng Phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra giải quyết tai nạn giao thông - Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an), Bộ Công an luôn xác định vi phạm nồng độ cồn là một trong những nguy cơ hàng đầu dẫn tới tai nạn giao thông (TNGT), vì thế đã chỉ đạo lực lượng công an nhân dân, trọng tâm là lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) phải đấu tranh, ngăn chặn và phòng ngừa vi phạm.
Đáng chú ý, trong năm 2022 và từ đầu năm 2023 đến nay, lực lượng CSGT toàn quốc đã tập trung xử lý kiên quyết, không có vùng cấm, không ngoại lệ, không có ngày nghỉ đối với vi phạm này. Kết quả, sau 11 tháng của năm 2023, lực lượng CSGT đã xử lý 696.264 trường hợp vi phạm về nồng độ cồn, chiếm 23% so với tổng số vi phạm trật tự an toàn giao thông, tức là trung bình 1 ngày xử lý hơn 2.000 trường hợp vi phạm nồng độ cồn.
Tính riêng trong 9 tháng năm 2023, xảy ra 222 vụ TNGT mà nguyên nhân do người điều khiển phương tiện sử dụng rượu bia, làm chết 99 người, bị thương 168 người. So với cùng kỳ năm 2022, giảm 77 vụ (-25,8%), giảm 99 người chết (-50%), giảm 49 người bị thương (-22,6%).
Đại tá Nguyễn Quang Nhật cho biết, hiện nay mức xử phạt vi phạm hành chính đối với vi phạm về nồng độ cồn khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đã ở mức cao. Cụ thể, mức vi phạm nồng độ cồn cao nhất đối với điều khiển xe mô tô là 8 triệu đồng, đối với xe ô tô là 40 triệu đồng, tước giấy phép lái xe 24 tháng...Tuy nhiên, vẫn cần có thêm những quy định cụ thể đối với pháp luật về hình sự trong việc xem xét xử lý đối với hành vi có nguy cơ gây ra thiệt hại đến mức đặc biệt nghiêm trọng là như thế nào. Bởi vì, theo quy định tại Khoản 4 Điều 260 Bộ luật Hình sự quy định “vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả quy định tại một trong các điểm a, b, và c khoản 3 Điều này nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm”. Thực tế, cơ quan tiến hành tố tụng khó khăn đánh giá và xác định “trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả” vì không có căn cứ pháp luật quy định cụ thể xác định.
Chú trọng thay đổi nhận thức người dân
Trước băn khoăn của một số đại biểu Quốc hội liên quan đến quy định cấm điều khiển phương tiện giao thông khi có nồng độ cồn trong máu và hơi thở, ông Nguyễn Quang Nhật cho biết, với quan điểm bảo vệ tính mạng của người tham gia giao thông là trên hết, tại khoản 1 Điều 8 dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ hiện tại quy định: việc điều khiển phương tiện tham gia giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn là một trong những hành vi bị cấm. Quy định này nhằm hạn chế tai nạn giao thông, bảo đảm sức khỏe người tham gia giao thông và thống nhất với quy định của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia (khoản 6 Điều 5).
Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng Phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra giải quyết tai nạn giao thông - Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an). |
“Trên thực tế, người điều khiển phương tiện sau khi uống rượu, bia thường bị ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm thần và thể chất, đến khả năng phán đoán, xử lý tình huống khi tham gia giao thông. Đã xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông gây hậu quả nghiêm trọng, làm chết và bị thương nhiều người mà nguyên nhân là do người điều khiển phương tiện vi phạm về nồng độ cồn. Sau thời gian thực hiện quyết liệt việc kiểm soát, xử lý vi phạm về nồng độ cồn, các vụ tai nạn giao thông liên quan đến sử dụng rượu, bia đã giảm đáng kể, chứng minh được hiệu quả của quy định này trên trong thực tế” - Đại tá Nguyễn Quang Nhật nhấn mạnh.
Giải thích việc nhiều ý kiến cho rằng, dù không sử dụng rượu, bia mà thay vào đó là loại hoa quả, thuốc ho, nước súc miệng, nước trái cây lên men…khi kiểm tra vẫn vi phạm nồng độ cồn, Đại tá Nguyễn Quang Nhật thông tin, Cục CSGT khẳng định, ngay khi Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia và Nghị định 100/NĐ-CP có hiệu lực vào năm 2020, cơ quan này đã thực nghiệm trên 150 test thử với nhiều loại hoa quả, thuốc ho, nước súc miệng, nước trái cây lên men… Kết quả cho thấy, người ăn, uống các loại này không ghi nhận trong cơ thể có nồng độ cồn. Ngoài ra, công dân có quyền được đề xuất lực lượng CSGT thổi lại nồng độ cồn khi cho rằng bản thân không vi phạm. Điều này đã và đang được lực lượng CSGT triển khai khi cho phép tài xế chờ trong khoảng thời gian nhất định (5-10 phút), hoặc súc miệng bằng nước... để thổi lại.
“Câu chuyện về xử lý nghiêm vi phạm về nồng độ cồn đã đi vào bữa cơm của từng gia đình. Mọi người trong gia đình, bạn bè hãy nhắc nhở nhau đã uống rượu, bia thì không lái xe, qua đó sẽ dần hình thành thói quen, văn hóa tham gia giao thông của người dân. Ngoài ra, việc xử lý nghiêm vi phạm nồng độ cồn còn giúp hạn chế xảy ra các vụ việc cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng, giúp xã hội an bình hơn.” - Đại tá Nguyễn Quang Nhật mong muốn.