Xử lý nghiêm những sai phạm trong quản lý đất ở Móng Cái

Sau hơn một năm nỗ lực điều tra, đến nay, vụ án tham nhũng trong quản lý đất ở phường Hải Hòa, TP Móng Cái (Quảng Ninh) sắp được đưa ra xử lý với tổng số 28 bị can và gần 20 đối tượng có liên quan.

Dư luận quan tâm nhất là trong số 28 bị can bị đưa ra truy tố trước tòa lần này có tới 20 bị can từng giữ các chức vụ lãnh đạo chính quyền và phòng, ban ở địa phương về hai tội danh "cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng", "lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành  công vụ".

Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Quảng Ninh, từ cuối năm 2003 đến 2007, lợi dụng quá trình thực hiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDÐ) cho nhân dân trên địa bàn phường Hải Hòa, thị xã Móng Cái (nay là TP Móng Cái) một số cán bộ cấp phường, Phòng Tài nguyên - Môi trường, Chi cục Thuế và UBND thị xã Móng Cái đã tự ý hợp thức hóa trái pháp luật các hồ sơ xin đăng ký cấp quyền sử dụng đất từ không đủ điều kiện thành đủ điều kiện, từ phải nộp tiền sử dụng đất thành không phải nộp tiền sử dụng đất. Cấp GCN QSDÐ cho các trường hợp lấn chiếm đất nông nghiệp tạm giao, tạm giao 20 năm, tự ý chuyển đổi mục đích làm đất ở và không thu tiền sử dụng đất đối với các trường hợp đất có nguồn gốc sử dụng trước ngày 15-10-1993. Tổng cộng có 268 hồ sơ đã được cấp GCN QSDÐ gây thất thu cho ngân sách Nhà nước hơn 32 tỷ đồng.

Việc chỉ đạo, triển khai thực hiện cấp GCN QSDÐ tại phường Hải Hòa, TP Móng Cái diễn ra trong tình trạng "cấp trên buông  lỏng  quản  lý, cấp dưới được thể làm liều". Hội đồng đăng ký xét duyệt đất của phường Hải Hòa không chỉ vẽ khống nhà vào hồ sơ xin cấp quyền sử dụng đất, ghi sai nguồn gốc đất, ghi lùi thời điểm sử dụng đất từ sau ngày 15-10-1993 trở thành trước ngày 15-10-1993 để được cấp GCN QSDÐ mà không phải nộp tiền sử dụng đất. Cấp GCN QSDÐ cho các trường hợp đất có nguồn gốc lấn chiếm đất nông nghiệp làm nhà ở trái phép... mà nhiều cán bộ lãnh đạo của địa phương còn lợi dụng việc làm trái này để vụ lợi cá nhân, cấp  GCN QSDÐ trái phép cho vợ, con, anh chị em ruột, người thân, hoặc nhận tiền của người dân. Không chỉ làm giấy tờ giả lấy tiền của người dân, Lê Ngọc Bội, nguyên Phó Chủ tịch UBND phường Hải Hòa, khi cơ quan CSÐT khám nhà Bội còn thu được 34 bìa đỏ đã được hợp thức hóa trái phép. Trương Thành Long, nguyên Chủ tịch Hội Nông dân phường, thành viên hội đồng xét duyệt đã trực tiếp vẽ khống nhà trên ba mảnh đất cấp cho con, cháu và người thân. Nguyễn Ðức Thịnh, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng đăng ký xét duyệt đất, đã hợp thức hóa hồ sơ cho bà Hạnh, sau đó lại mua lại miếng đất này với giá rẻ để bán kiếm lời. Riêng Lê Ngọc Bội đã bị nhân dân phường Hải Hòa viết đơn tố cáo tham nhũng, hách dịch, cửa quyền nhiều nhất và đây cũng là một trong những nguyên nhân gây bức xúc, khiếu kiện của nhân dân trên địa bàn. Ngoài ra một số trưởng các khu phố của phường Hải Hòa cũng đã xác nhận trái quy định về Luật Ðất đai cho hàng trăm hồ sơ, gây thiệt hại cho Nhà nước hàng chục tỷ đồng. Ðiển hình là Ngô Thanh Toản, nguyên là Trưởng khu 1 đã cùng với Nguyễn Thành Dương, nguyên Chủ tịch UBND phường; Lâm Văn Thành nguyên là Phó Chủ tịch UBND phường đã ký hợp thức hóa 48 bộ hồ sơ gây thất thu tiền sử dụng đất cho Nhà nước là 7.464.660.000 đồng, Ðặng Ngọc Quy, nguyên Trưởng khu 4 cùng với lãnh đạo phường Hải Hòa ký xác nhận hợp thức hóa 45 bộ hồ sơ, gây thất thoát 7.310.495.000 đồng. Chu Bá Hải, nguyên Phó Chủ tịch UBND thị xã Móng Cái do trong quá trình chỉ đạo triển khai thực hiện cấp GCN QSDÐ đã thiếu trách nhiệm để  nhân dân phường Hải Hòa tổ chức khiếu kiện tập thể, vượt cấp kéo dài và để cho cán bộ ngành chức năng từ cấp phường đến các phòng chức năng của thị xã trong quá trình thi hành công vụ đã vi phạm pháp luật, gây hậu quả nghiêm trọng cho kinh tế của Nhà nước.

Cũng theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Quảng Ninh mặc dù đến thời điểm này chưa có văn bản nào của Thủ tướng Chính phủ quy định Hải Hòa là xã miền núi nhưng tổ công tác liên ngành, chính quyền địa phương, Hội đồng đăng ký xét duyệt cấp GCNQSDÐ của phường Hải Hòa vẫn vận dụng Khoản 3, Ðiều 50, Luật Ðất đai năm 2003, đưa Hải Hòa vào diện xã miền núi và hải đảo để thực hiện miễn giảm tiền sử dụng đất. Việc "làm liều, điếc không sợ súng" này xuất phát từ ông Phạm Văn Tiêu, Chủ tịch UBND thị xã đã chỉ đạo số cán bộ thi hành công vụ từ cấp phường đến các cơ quan chức năng của thị xã tìm mọi cách nghiên cứu "lách luật" để dân được cấp GCNQSDÐ và số hộ dân phải nộp tiền sử dụng đất càng ít càng tốt, mục đích để "yên dân", tránh dân khiếu kiện.

Ðược "bật đèn xanh", các bị can và số cán bộ liên quan thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường và Chi cục Thuế Móng Cái đã tự ý thực hiện các hành vi trái với chức năng nhiệm vụ của mình và các văn bản pháp luật khác của Nhà nước. Phòng Tài nguyên và Môi trường, cơ quan chuyên môn chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về đất đai; phải thẩm định hồ sơ, xác định nghĩa vụ tài chính; song, trong khi thi hành công vụ mặc dù phát hiện rất nhiều hồ sơ không đủ điều kiện nhưng vẫn cho là đủ điều kiện để cấp quyền sử dụng đất. Khi thẩm định hồ sơ để xác định nghĩa vụ tài chính đã không ghi thông tin tại Mục 1.11 của Phiếu chuyển thông tin địa chính, làm căn cứ để Chi cục Thuế tính toán cụ thể nghĩa vụ tài chính là tiền sử dụng đất phải nộp vào ngân sách Nhà nước. Chi cục Thuế thị xã Móng Cái thẩm định hồ sơ với các hồ sơ xin cấp quyền sử dụng đất đã gây hậu quả nghiêm trọng. Nhiều hồ sơ phải nộp tiền sử dụng đất nhưng lại cho rằng không phải nộp tiền sử dụng đất và không ra thông báo nộp tiền sử dụng đất, gây thất thu ngân sách Nhà nước số tiền hàng chục tỷ đồng.

Những sai phạm về quản lý đất đai ở phường Hải Hòa, TP Móng Cái là bài học sâu sắc cho công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực đất đai của các cấp, các ngành và các địa phương trong tỉnh Quảng Ninh.

Nguồn: Báo Nhân dân