Đà Lạt nổi tiếng với các loại rau, củ ôn đới và đây còn là vùng đất rất thích hợp cho rau thơm, những loại rau gia vị phục vụ bữa ăn hàng ngày cho người tiêu dùng. Từ những năm 1950 của thế kỷ trước, một xóm của người Đà Lạt đã chuyên canh tác các loại rau thơm như húng thơm, ngò, rau răm, dấp cá... cung cấp đi khắp nơi những loại rau gia vị với hương thơm nồng đặc trưng. Đó là khu vực Lãnh địa Đức Bà, nay là đường Nguyễn An Ninh thuộc khu phố 2, phường 6.
Ông Nguyễn Hữu Phận, Chủ tịch Hội Nông dân phường 6, người đã gắn bó với Đà Lạt từ rất lâu khoe: “Khu vực Lãnh địa Đức Bà này do những người di cư phía Bắc tới lập xóm và đem tới nghề trồng các loại rau như rau thơm, rau răm, dấp cá, ngò… Rau thơm của xóm nổi tiếng vì hương thơm và chất lượng nổi bật so với các nơi khác, có hương vị rất riêng nên khách sành ăn rất chuộng. Trước kia, cả Đà Lạt chỉ có khu này trồng rau thơm và từ nghề trồng rau thơm này, cuộc sống của bà con ổn định và no ấm”. Ngày trước, ở Lãnh địa Đức Bà này, rất nhiều gia đình chuyên trồng rau thơm, lấy rau thơm làm cây trồng chính. Tuy nhiên gần đây, do tốc độ đô thị hoá diễn ra mạnh mẽ nên vùng rau gia vị có giảm bớt đôi phần, nhưng vẫn còn bởi cây rau gia vị không đòi hỏi diện tích đất rộng, chỉ cần vài trăm mét vuông cũng đủ để một gia đình trồng tỉa và thu hoạch hàng ngày. Thu nhập từ nghề trồng rau thơm không lớn như trồng hoa hay các loại rau củ khác song bù lại, cây rau thơm đòi hỏi chi phí đầu tư rất ít, có có thể tận dụng đất đai quanh nhà và sức lao động trong gia đình. Và nhất là, do nhu cầu của thị trường về rau thơm khá ổn định, rau thơm Đà Lạt nổi tiếng về chất lượng nên không phải sợ cảnh được mùa mất giá, người trồng an tâm sản xuất.
 |
| Thu hoạch rau húng thơm. |
Trong số những hộ trồng rau gia vị của “xóm rau thơm”, gia đình chị Phạm Thị Thành Phượng là một trong những hộ có diện tích lớn nhất, 3 sào rau thơm với cây trồng chủ đạo là rau húng thơm và rau răm. Chị Phượng cho biết: “Nhà tôi có mấy chục năm gắn bó với nghề trồng rau thơm. Trồng rau thơm không khó, quan trọng là phải cần cù, chăm chỉ, xử lý đất ban đầu thật kỹ và có kinh nghiệm chăm sóc rau trong mùa mưa”. Trước khi xuống giống, đất phải được đánh luống, xử lý mầm bệnh bằng vôi và các chế phẩm sinh học và bón lót bằng phân hữu cơ. Giống rau được cắt trực tiếp từ vườn nhà nên không tốn tiền mua, tiền phân thuốc cũng rất ít (chỉ khoảng 2 triệu đồng/sào). Sau 2 tháng kể từ khi xuống giống cây húng thơm đạt chiều cao 40-50 cm và có thể thu hoạch lần đầu, năng suất đạt 1 tấn/sào. Cây rau được cắt cách gốc khoảng 15 cm, sau khi bón phân 1,5 tháng là thu tiếp đợt hai. Một “băng” rau có thể thu hoạch từ 6-8 lứa hái, sau đó phá đi cày đất lên trồng lại. Cây rau răm còn dễ trồng hơn, sau khi thu hoạch bón thêm phân, phủ một lớp đất mùn, cây sẽ tự đâm chồi và cho tiếp lứa hai. Tương tự như cây rau húng thơm, dấp cá cũng trồng trên luống nhưng đòi hỏi độ ẩm cao hơn, phải tưới thường xuyên hơn. Một điều rất cần thiết khi chăm sóc cây rau gia vị là cây rất nhạy cảm, cần tưới vào sáng sớm bằng nước sạch và bón phân với liều lượng thấp, nếu không lá sẽ cháy vàng và coi như hỏng. Vì rau gia vị không phải loại ra có nhu cầu cao, lượng rau thu hoạch hàng ngày có số lượng nhất định, nên người trồng thường xuống giống lệch ngày, mỗi diện tích sẽ cho thu hoạch vào những thời điểm khác nhau. Tuỳ thời điểm, mỗi sào rau gia vị cho thu lời 30-40 triệu/mùa, tuy chưa phải thu nhập cao song đạt mức ổn định với chi phí thấp. Nhìn những thửa vườn xanh ngát một màu, những luống rau thơm mới cắt xông lên mùi thơm nức mới thấy, giữa vùng rau Đà Lạt vẫn đang tồn tại một làng rau đặc sắc mang hương vị xứ núi.
Diệp Quỳnh
