Xoá nhà tranh, vách đất: Tiến độ còn chậm

9 tháng mới đạt 56,5% kế hoạch năm

Năm 2004, cuộc vận động hỗ trợ người nghèo xóa nhà tranh, vách đất, xây nhà mới tiếp tục được các cấp ủy Đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể, xã hội...quan tâm và xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Ngay từ đầu năm, thành phố chỉ đạo các quận, huyện xây dựng kế hoạch, trích 4 tỷ đồng hỗ trợ. Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố, các địa phương, đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức đoàn thể...tích cực phát động gây qũy, đóng góp ủng hộ chương trình. Đến nay, toàn thành phố vận động được hơn 7,6 tỷ đồng. Các hộ nghèo còn được hỗ trợ hơn 24 nghìn viên gạch, 10 nghìn viên ngói, 17 nghìn tấm tôn, 13 nghìn tấn xi-măng, 200 nghìn khối cát và 24.231 ngày công...Để khích lệ phong trào, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam hỗ trợ Hải Phòng xây mới 50 nhà tại các huyện Vĩnh Bảo, Tiên Lãng, Kiến Thụy...

Mặc dù vậy kết quả xóa nhà tranh, vách đất của thành phố trong 9 tháng năm 2004 còn thấp, chỉ được 1.311 nhà, so với chỉ tiêu đặt ra xóa 2.500 nhà tranh, vách đất trong năm 2004, mới đạt 56,5%.

Như vậy, đến nay, trên địa bàn thành phố còn khoảng 3.600 hộ sống trong nhà tranh, vách đất. Để có thể đạt kế hoạch năm đề ra, trong qúy 4-2004, toàn thành phố phải xóa gần 1.200 nhà, quả là một gánh nặng. Thành phố đề ra mục tiêu phấn đấu hoàn thành chương trình này vào dịp kỷ niệm 50 năm Hải Phòng giải phóng (13-5-2005) như vậy, phần việc còn lại khá lớn, thật là khó khăn!

Đâu là nguyên nhân

Những nguyên nhân dẫn đến thực hiện chương trình chậm trễ là những tháng đầu năm 2004, các cấp ủy Đảng và chính quyền tập trung vào chỉ đạo cuộc bầu cử đại biểu HĐND các cấp và kiện toàn nhân sự ở 3 cấp chính quyền rồi giá nguyên vật liệu xây dựng, nhất là sắt, thép, tăng đột biến nên phương án đầu tư khoảng 10 triệu đồng để xây một nhà không còn phù hợp. Cũng có một thực tế những hộ nghèo còn lại phần lớn ở vào hoàn cảnh đặc biệt khó khăn như: bệnh tật, đông con, không có sự, trợ giúp của thân nhân nên được hỗ trợ một phần kinh phí xây nhà cũng khó vươn lên thực hiện được. Một số xã chưa quan tâm chỉ đạo đúng mức, có tư tưởng trông chờ, lệ thuộc vào sự hỗ trợ nhân đạo của các đơn vị, vì vậy không chủ động huy động được nguồn lực từ các thân nhân, dòng họ người nghèo.

Năm 2004, việc huy động qũy trong các doanh nghiệp và nhân dân chững lại, kinh phí vận động thấp. Danh sách các doanh nghiệp ủng hộ chương trình giảm so với năm 2003. Trên địa bàn thành phố có thêm gần 800 doanh nghiệp mới thành lập trong năm nay, đó là nguồn lực lớn để vận động cho qũy xóa nhà tranh, vách đất. Các doanh nghiệp sẵn lòng ủng hộ chương trình nhưng công tác vận động chưa sâu rộng. Việc vận động đóng góp ở một số địa bàn của các tổ chức đoàn thể còn chồng chéo.

Vấn đề phân bổ kinh phí thành phố, nguồn hỗ trợ do Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố quản lý sao cho kịp thời, hợp lý cũng đáng bàn. Năm 2003, ở một số địa bàn, nguồn kinh phí phân bổ từ trên xuống chậm. Một số gia đình phải mua chịu nguyên vật liệu xây dưng, thậm chí xây nhà xong vẫn chưa nhận được tiền hỗ trợ. Năm nay, phân bổ các nguồn hỗ trợ khác cũng chưa hợp lý. Chẳng hạn, huyện khó khăn, còn nhiều nhà tranh vách đất nhất hiện nay là Vĩnh Bảo mà đến hết qúy 3-2004 chưa nhận được đồng hỗ trợ nào.

Cần giải pháp đồng bộ

Để đẩy nhanh tiến độ xóa nhà tranh, vách đất của thành phố, cần tiến hành nhiều giải pháp đồng bộ. Trước hết, kiện toàn ban chỉ đạo xóa nhà tranh, vách đất các cấp đi đôi với tuyên truyền sâu rộng hơn nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân, tạo sức mạnh tổng hợp đẩy nhanh tiến độ xóa nhà tranh, vách đất. Giải pháp huy động nguồn lực hết sức quan trọng. Cùng với sự hỗ trợ và đầu tư của thành phố, các tổ chức quốc tế, huy động từ cộng đồng, bản thân gia đình, dòng họ hộ nghéo có ý nghĩa lớn, góp phần không nhỏ vào thành công của chương trình. Thành phố cần có biện pháp huy động tích cực đối với các doanh nghiệp. Vừa qua, huyện Tiên Lãng và An Dương tổ chức gặp mặt các doanh nghiệp ủng hộ chương trình để vận động tiếp tục tham gia. Cách làm này cần được thực hiện ở cấp thành phố và nhân rộng ra các địa phương. Một vấn để nữa, theo ýkiến các doanh nghiệp phản ánh, thành phố nên xem xét không tính thuế thu nhập khoản kinh phí mà các doanh nghiệp đóng góp cho chương trình để khích lệ, động viên nhiều doanh nghiệp tham gia.

Cần khắc phục tình tráng phân bổ kinh phí hỗ trợ không kịp thời, phân bổ hợp lý hơn, tập trung ưu tiên cho các địa phương khó khăn còn nhiều nhà tranh, vách đất, như Vĩnh Bảo, Tiên Lãng, Kiến Thụy, An Lão. Nếu các địa phương đăng ký nhận thêm chỉ tiêu phấn đấu, thành phố cần trích ngân sách hỗ trợ sớm, tạo đà đẩy mạnh chương trình. Ngoài ra, cần duy trì công tác kiểm tra, hướng dẫn các xã, phường, thị trấn thực hiện tốt quy chế dân chủ, công khai các nguồn vốn huy động bảo đảm qũy được sử dụng đúng mục đích, đúng đối tượng, có hiệu quả.

Việc kịp thời khen thưởng, động viên các đơn vị, cá nhân tham gia tích cực vào việc xóa nhà tranh, vách đất sẽ tạo đà thuận lợi để chương trình đạt kết quả tốt hơn. Qua đó, các điển hình tiên tiến, cách làm, kinh nghiệm hay được phổ biến, nhân rộng.

Trùng Dương