Người biết chữ dạy người chưa biết chữ
Xã Quý Hòa, huyện Bình Gia, tỉnh Lạng Sơn là xã vùng III cách trung tâm huyện gần 40km, địa hình chủ yếu là đồi núi bị chia cắt bởi sông và suối, dẫn tới việc đi lại của người dân, học sinh gặp nhiều khó khăn, nhất là vào mùa mưa lũ.
Người dân ở xã Quý Hòa 100% là người dân tộc thiểu số (DTTS), đây cũng là xã có tỷ lệ người mù chữ rất cao của huyện Bình Gia. Theo đó, để vận động người chưa biết chữ tham gia lớp xoá mù, Ban Giám hiệu Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở (Trường PTDTBT TH&THCS) Quý Hòa đã tham mưu với chính quyền địa phương, Ban Chỉ đạo đổi mới giáo dục và đào tạo xã tổ chức rà soát đối tượng từ 15 - 60 tuổi chưa biết chữ theo từng thôn.
Sau đó, nhà trường cũng kết hợp với các ban, ngành, đoàn thể, Trung tâm học tập cộng đồng xây dựng kế hoạch tổ chức các lớp; phân công cụ thể cho từng thành viên Ban Chỉ đạo đến các thôn bản, các hộ gia đình để vận động, phân tích cho người dân hiểu.
Cô Lưu Thị Ngơi - Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Chúng tôi tổ chức các lớp học xoá mù linh hoạt phù hợp với tình hình thực tế của địa phương bảo đảm tạo điều kiện thuận lợi cho học viên tham gia học tập. Nhờ vậy trong năm 2023, chúng tôi đã hoàn thành 3 lớp xóa mù chữ với 72 học viên. Họ chủ yếu là dân tộc Nùng độ tuổi từ 35 tuổi đến 59 tuổi. Song song với các buổi học tại lớp, chúng tôi cũng vận động sự tham gia của những người biết chữ hỗ trợ, kèm cặp người đang tham gia lớp xoá mù”.
Học viên tham gia các lớp xoá mù của Trường PTDTBT TH&THCS Quý Hòa hiện đã biết đọc, biết viết căn bản. Nhiều người bắt đầu tự tin đến xã giải quyết các thủ tục hành chính, tìm hiểu sách báo, tra tìm thông tin cách phòng bệnh cho cây trồng, vật nuôi… từ đó vận dụng vào lao động, sản xuất. Hiện nay, 30 người dân chưa biết chữ trong xã mong muốn được tham gia lớp học xóa mù. Nhà trường và Trung tâm Học tập cộng đồng xã đang sắp xếp để mở lớp mới đáp ứng nguyện vọng học của người dân.
Tại một hội thảo mới đây, ông Hoàng Đức Minh, Vụ trưởng Vụ Giáo dục thường xuyên, Bộ GD&ĐT cho biết, công tác xoá mù chữ là một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành Giáo dục, được quan tâm và bền bỉ triển khai ngay từ những ngày đầu Cách mạng tháng Tám năm 1945, với các phong trào “Bình dân học vụ”, “Người biết chữ dạy người chưa biết chữ” theo lời dạy của Bác Hồ. Cùng với phổ cập giáo dục, nhiệm vụ duy trì và củng cố kết quả xoá mù chữ được Chính phủ quan tâm đưa vào Nghị quyết về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm. Công tác xoá mù chữ cho người dân nói chung và người dân vùng đồng bào DTTS nói riêng đã được Bộ GD&ĐT chỉ đạo sát sao, quyết liệt.
Bộ GD&ĐT đã ban hành các thông tư; biên soạn và in ấn tài liệu hướng dẫn thực hiện Chương trình xoá mù chữ dành cho giáo viên, học viên; Tổ chức tập huấn cho giáo viên các trường học và cán bộ, chiến sỹ đồn biên phòng, cán bộ giáo dục các trại giam, trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc; Đồng thời, tổ chức kiểm tra và ban hành quyết định công nhận các tỉnh, thành phố đạt chuẩn xoá mù chữ theo các mức độ.
Theo đó, trong giai đoạn 2021 - 2023, cả nước đã huy động được 79.280 người ra học xoá mù chữ. Riêng 51 tỉnh thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia đã huy động được 53.965 người ra học xoá mù chữ, trong đó có 44.087 học viên là người DTTS. Tính đến tháng 10/2023, tỷ lệ người đạt chuẩn biết chữ mức độ 1 và đạt chuẩn biết chữ mức độ 2 ở độ tuổi từ 15 - 60 của cả nước lần lượt là 98,85% và 97,29%...
Cần bổ sung chính sách với người học, người dạy
Cả nước có 48/63 tỉnh đủ tiêu chuẩn, điều kiện đạt chuẩn xoá mù chữ mức độ 2, nhưng chỉ mới có 21 tỉnh được Bộ GD&ĐT kiểm tra, công nhận đạt chuẩn xoá mù chữ mức độ 2, còn 27 tỉnh đủ tiêu chuẩn, điều kiện đạt chuẩn xoá mù chữ mức độ 2 nhưng chưa đề nghị Bộ GD&ĐT kiểm tra công nhận.
Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục thường xuyên Nguyễn Xuân Thủy cho biết, bên cạnh kết quả đạt được, theo thống kê, hiện vẫn còn trên 734 nghìn người chưa đạt chuẩn biết chữ mức độ 1 (chiếm 1,15%) và trên 1.731.000 người chưa đạt chuẩn biết chữ mức độ 2 (chiếm 2,71%). Tỷ lệ huy động người học xoá mù chữ ở vùng đồng bào DTTS còn thấp. Vẫn có địa phương còn người mù chữ, nhưng không huy động hoặc huy động được rất ít người ra học xoá mù chữ. Công tác phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức, đoàn thể trong công tác xoá mù chữ ở một số địa phương chưa thực sự chặt chẽ, thường xuyên và hiệu quả…
Một số giải pháp đã được đặt ra nhằm thúc đẩy và nâng cao chất lượng công tác xoá mù chữ giai đoạn 2023 - 2030. Trong đó, cần nâng cao trách nhiệm của cấp uỷ Đảng, chính quyền các cấp và tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng về công tác xoá mù chữ; Đổi mới công tác quản lý, điều tra, vận động và tổ chức lớp xoá mù chữ; Củng cố kết quả biết chữ, hạn chế tình trạng tái mù chữ.
Đồng thời, bổ sung chế độ, chính sách đối với người học, người dạy, người tham gia công tác xoá mù chữ phù hợp với yêu cầu thực tiễn; Đẩy mạnh xã hội hóa công tác công tác xoá mù chữ. Một số ý kiến cũng đề cập tới chế độ, chính sách hỗ trợ, động viên người học xoá mù chữ là người DTTS; Phương pháp dạy xoá mù chữ đặc thù, phù hợp với người dân tộc thiểu số như điều kiện địa lý, phong tục, tập quán…
Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI) “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” một lần nữa khẳng định và nhấn mạnh tới việc cần thiết phải quan tâm đầu tư, phát triển hơn nữa chất lượng giáo dục vùng đồng bào DTTS và miền núi, ưu tiên đầu tư phát triển GD&ĐT đối với các vùng đặc biệt khó khăn, vùng DTTS, biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa và các đối tượng chính sách....
Bình luận
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu