Xin đừng dựa dẫm thánh thần...

Bấu víu tâm linh?

Ngay từ chập tối các ngày 13, 14, 15 Âm lịch, tại khu vực chùa Phúc Khánh (Hà Nội), hàng ngàn người ngồi ngoài vỉa hè, tràn ra lòng đường, mặc cho thời tiết, bụi bặm, ô nhiễm bủa vây…Họ xem thường sự nguy hiểm đến thân thể, tính mạng, tài sản khi các phương tiện giao thông nườm nượp lao qua.

Mặc cho trộm cắp, cướp giật, mặc cho mọi sự diễn ra xung quanh, họ nhắm nghiền mắt rồi lầm bầm khấn nguyện. Nhưng liền ngay sau đó, nhiều người lao vào tranh cướp lễ lộc được một số kẻ nhân danh đang phục vụ trong chùa, đình, đền tung, ném ra...

Nhiều người cho rằng, vận hạn hay xui rủi đâu chưa biết, nhưng ngồi ngoài đường chưa bị tai nạn giao thông vì những tài xế coi thường mạng người là đã đủ để may mắn. Nhưng khi họ sắp ghế ngồi tràn ra đường, không chỉ là chuyện vi phạm pháp luật, xâm phạm vào quyền lợi của những người khác, mà họ còn đang đánh cược với chính vận mạng của mình. Họ tự đặt mình vào một tình thế nguy hiểm và có tính rủi ro rất lớn.

Chuyên gia tâm lý Thu Hà cho rằng, nếu chỉ dâng lễ, quỳ, cúng thật nhiều, rồi sẽ hết xui, sẽ may mắn, thì đơn giản quá. Nếu thế, chỉ cần cúng sẽ giải quyết được nghèo khổ, ô nhiễm, ung thư, tai nạn…

“Mình đã gặp những ông chồng ngoại tình và dẫn bồ kính cẩn đi chùa, đã gặp nhiều người vừa cúng, vừa lừa người khác, đã thấy nhiều người soạn lễ rất lớn mà vẫn gặp khổ đau. Nhưng các bà lại lý giải là do người đó cúng mà thiếu lòng tin. Lòng tin là cái để trong lòng, không đong đếm được, nên quy kết thiếu thừa cho ai mà chẳng được, thậm chí cho cả chính mình”…

Thượng tọa Thích Nhật Từ, Phó viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP.HCM khẳng định, trong giáo lý nhà Phật không có sao xấu, sao tốt cũng như ngày tháng đẹp, xấu trong năm. Còn Thượng tọa Thích Tịnh Giác thì nói: “Tại sao Phật tử, người dân đến chùa chỉ cầu an mà không sám hối? Đức Phật không phải là người có quyền năng ban thưởng để người dân khấn vái, cầu xin. Mong như thế khác nào “vu khống” khả năng của Đức Phật”.  

Tại sao nhiều chùa vẫn cứ cúng sao giải hạn rầm rộ? Có thể các thầy chiều phật tử, làm “an tâm” phật tử, theo kiểu phật tử muốn. Nhưng chuyện phật tử ở chùa Phúc Khánh thiếu 50 ngàn không được giải hạn, thì lòng tin  dường như bị tổn thương. Đành rằng, tháng Giêng này, nhiều người hù dọa về “vận xui” gây sợ hãi, để trục lợi, thúc ép “không cúng không yên”.

Hình minh họa

Nhiều chùa chiền dẫm đạp, xô đẩy, nhét tiền lẻ khắp các tượng, hóa vàng mã, phóng sinh… nhất là phía Bắc. Thầy Thích Nhật Từ nói: “Theo đạo Phật con người phải đối diện với thực tại với nỗi khổ, niềm đau, với khó khăn thử thách. Xui hay hên, hạnh phúc hay khổ đau đều là những điều diễn ra hàng ngày trong cuộc sống của con người. Nếu cúng sao có thể giải quyết vấn nạn của nhân sinh thì các tôn giáo và hệ thống nhân quả không có ý nghĩa gì nữa.

Những người cúng dâng sao giải hạn là do họ thiếu hiểu biết các quy luật cuộc sống và các quy luật nhân quả. Cho nên mua sự trấn an tâm lý tạm thời bằng việc cúng sao là không phù hợp. Tốt nhất là không nên sợ hãi những vấn đề này nữa. Số phận thất bại hay thành công, hạnh phúc hay khổ đau đều do lối sống, hành vi sống, nghề nghiệp sống của chúng ta…

Theo tôi, tốt nhất mình sống hãy tôn trọng luật pháp, đạo đức, phát triển lương tâm thì không có sợ gì mà phải đi cầu khẩn các lực lượng thánh thần để trấn an tâm lý. Sống tốt không có sợ và làm việc nghĩa, việc tốt thì tâm mình sẽ an”. 

Mỗi người có 1 “ngôi chùa” trong tâm

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cho rằng, người người chen lấn, xô đẩy khắp thập phương, nhưng mọi người quên rằng, chỉ cần mỗi người có một ngôi chùa trong tim mình. Có thể đó là một ngôi chùa làng hẻo lánh nơi làng quê, góc phố… Đó là những ngôi chùa trong trẻo, thánh thiện thời thơ ấu…

Mỗi người đi chùa với chút hương, chút hoa, chút giọt dầu, “lòng thành thắp một nén hương” mà thôi. Ấy là mỗi người luôn giữ được cho mình sự tử tế, lương thiện, lòng trắc ẩn… Bởi đi tìm an mà phải bon chen thế này, còn gì là an nữa. Và  khi người ta đổ đến để cầu an, xin giải hạn ngày một đông, ở khắp các chốn, thì đấy là vì có quá nhiều điều khiến người ta lo sợ.

Chính vì thế, họ buộc phải tìm đến những điều gì đó, đến những thế lực siêu nhiên nào đó, hoặc đơn giản hơn, một không gian nào đó đủ để họ cảm thấy có thể nhập tâm mà khẩn cầu, nhằm giúp họ cảm thấy được che chở và lắng nghe trong tâm tưởng.

Chỉ có một “ngôi chùa” trong tim mỗi người mà thôi

Khi người ta cảm thấy không đủ niềm tin vào cuộc sống trước mắt, không đủ cả việc tin tưởng vào sự tồn tại của những điều tử tế, đến mức đôi khi phải nghi ngờ lòng tốt của người khác, không tin vào những thứ được tạo ra mà ra phải để bảo vệ họ và con cái họ, thì họ sợ hãi. Vì họ bất lực trong nỗi sợ hãi ấy, trở thành nguồn kiếm bộn tiền cho những kẻ khác núp dưới bóng dáng của những ngôi chùa.

Có những nỗi lo sợ mơ hồ, nhưng cũng có những nỗi lo sợ ngay trước mắt. Chúng hiển hiện trên bàn ăn của họ, nhưng không ai biết thực phẩm thực sự bẩn hay sạch. Chúng hiển hiện khi tỉ lệ mắc ung thư của chúng ta tăng nhanh. Có cả những nỗi sợ hãi về việc làm đúng, làm tử tế mà vẫn có thể bị hại.

Có những nỗi lo ở trường học và ngoài xã hội khi điều mà bọn trẻ được học có khi không phải là kiến thức, mà là bạo lực, là sự bon chen và ti tiện của người lớn. Tất cả những điều đó cộng lại tạo ra một nỗi sợ hãi mạnh mẽ đến mức hoặc làm người ta tuyệt vọng, hoặc trở nên vô cảm, và buộc phải tự vệ bằng nhiều cách.

Bởi thế, không ngạc nhiên khi một thống kê cho thấy, ở nước mình, người ta “đầu tư” cho đồ cúng cao gấp 8 lần đồ chơi và sách truyện trẻ em. Điều đó đủ để thấy rằng, người ta sống vì người chết nhiều hơn cho chính những người đang sống…

Một trong những giáo lý quan trọng của Phật giáo là “nhân - quả” vậy mà nhiều người gây tội ác xong lại đi chùa xin được xá tội. “Có tội, lội xuống ao”, có tội, cứ xin xá tội rồi lại phạm tội nữa. Đó là sự báng bổ xét về đức tin. Thần, Phật nào chứng cho chuyện ấy? Cứ lễ to thì thoát tội thì khác gì buôn thần, bán thánh?

Người đi rao giảng, giữ sự giao lưu với thánh thần như một thiên chức đặc biệt cũng không xuất phát từ niềm tin, từ sự thánh thiện mà coi công việc mình đang làm là phương tiện, nghề nghiệp kiếm ăn thì điều ấy còn gì thiêng liêng? Đức tin vốn giữ cho con người nghiêm ngắn nhưng một khi bản thân nó không còn nghiêm ngắn nữa thì sự sa ngã ở ngay trong hành vi gắn với cái gọi là Đức Tin rồi. 

Hẳn là người ta vẫn khó có thể quên được cái cảnh dòng người chen chúc vào sâu trong ban thờ, hậu cung của đền Thiên Trường để cúng bái trong Lễ khai ấn đền Trần. Cửa đền bị người dân chen lấn, xô đẩy dữ dội, nhiều đồ bài trí trong đền nghiêng ngả, cùng với nhiều tiếng la ó, chửi rủa vang lên.

Phong cách “đi cửa sau” cũng lọt cả vào đền chùa, “người ta” phải có “thẻ đại biểu” thì mới được dự lễ. Nhiều người vì bức xúc mà trèo rào vào trong điện… Dường như, con người đã đi chùa không phải với cái tâm an của mình, mà họ đang đi chùa trong sự rối loạn, sân si và bất an. Và như thế, sẽ chẳng có ngôi chùa nào, chẳng có vị thần phật nào che chở được cho họ, khi trong tim họ không có đủ lòng trắc ẩn, sự bao dung, hướng thiện trên hành trình khổ đau và hạnh phúc của đời người…