Xét xử vụ kiện hành chính giữa Công ty CP Sơn Hải Phòng và Cục Hải quan Hải Phòng

Từ cuối năm 2005 đến tháng 10 năm 2006, Công ty CP Sơn Hải Phòng làm thủ tục mở tờ khai tại Chi cục Hải quan điện tử-Cục Hải quan Hải Phòng nhập 11 lô hàng là chất màu đồng nhất dạng nhão dùng làm nguyên liệu sản xuất sơn, mã số thuế 3212 với thuế suất nhập khẩu là 3%. Tháng 2-2006, Cục Hải quan Hải Phòng lấy mẫu hàng nhập khẩu trưng cầu giám định tại Trung tâm Phân tích phân loại miền Bắc (Tổng cục Hải quan). Căn cứ Thông báo số 855 của Trung tâm Phân tích phân loại miền Bắc, chất màu do Công ty CP Sơn Hải Phòng nhập khẩu được phân loại như sơn, mã số 3208, mức thuế suất nhập khẩu là 30%.  Cục Hải quan Hải Phòng lập biên bản vi phạm hành chính về hải quan đối với công ty đồng thời ra Quyết định số 415 xử phạt vi phạm hành chính về hành vi nhập khẩu hàng hóa không đúng với tờ khai hải quan về mã số với mức phạt bằng 1 lần số thuế chênh lệch là hơn 8,1 tỷ đồng;  ra Quyết định số 416 truy thu thuế cũng với mức tiền hơn 8,1 tỷ đồng đối với công ty .

Công ty CP Sơn Hải Phòng khiếu nại các quyết định xử lý trên. Cục Hải quan Hải Phòng đã ra quyết định giải quyết khiếu nại, giữ nguyên các Quyết định số 415 và 416. Sau đó, ngày 23-7-2007, Tổng cục Hải quan ra Quyết định số 1278 giải quyết khiếu nại lần 2, giữ nguyên Quyết định số 416 về truy thu thuế, nhưng yêu cầu Cục Hải quan Hải Phòng hủy Quyết định số 415 xử phạt vi phạm hành chính. Thực hiện quyết định của Tổng cục Hải quan, ngày 31-7-2007, Cục Hải quan Hải Phòng ra Quyết định 4787 thay thế Quyết định 415 xử phạt hành chính Công ty CP Sơn Hải Phòng với mức 15 triệu đồng.

Tại phiên tòa, đại diện của Công ty CP Sơn Hải Phòng vẫn giữ nguyên quan điểm và đề nghị Hội đồng xét xử hủy Quyết định xử phạt vi phạm hành chính 7487, Quyết định 416 truy thu thuế của Cục Hải quan Hải Phòng. Về phía đại diện Cục Hải quan Hải Phòng lại cho rằng, các đơn khởi kiện của Công ty CP Sơn Hải Phòng là chưa đúng quy định của pháp luật về đối tượng khởi kiện, thời hiệu khởi kiện đã hết và việc ra quyết định xử phạt, truy thu thuế của Cục Hải quan là đúng. Đại diện Viện kiểm sát tham gia phiên tòa cho rằng không có căn cứ hủy Quyết định 4784 và Quyết định 416 của Cục Hải quan Hải Phòng, đề nghị Hội đồng xét xử bác đơn khởi kiện của Công ty CP Sơn và đình chỉ giải quyết vụ án.

Tuy nhiên, căn cứ trên các quy định của pháp luật, qua phần thẩm vấn, tranh luận công khai, Hội đồng xét xử nhận định, Công ty CP Sơn Hải Phòng nộp đơn khởi kiện vẫn trong thời hạn khởi kiện theo quy định của pháp luật.

Về thời hạn ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, theo văn bản của Tổng cục Hải quan đồng ý gia hạn quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm hành chính của Công ty CP Sơn Hải Phòng là 30 ngày, kể từ ngày 6-12-2006, như vậy, đến ngày 6-1-2007 là hết hạn. Nhưng đến ngày 17-1-2007, Cục Hải quan Hải Phòng mới ra Quyết định 415 xử phạt vi phạm hành chính là vi phạm thời hạn ra quyết định xử phạt, do đó Quyết định xử phạt số 4787 thay thế Quyết định 415 là không đúng. Hơn nữa, việc kiểm tra sau thông quan của Cục Hải quan Hải Phòng đối với Công ty CP Sơn Hải Phòng không có quyết định kiểm tra sau thông quan là vi phạm Điều 32 của Luật Hải quan.

Còn về việc áp mã số thuế, phải căn cứ theo biểu thuế. Về vấn đề này, giữa Bộ Công nghiệp (cũ), nay là Bộ Công thương và Bộ Tài chính có quan điểm trái ngược nhau. Trên thực tế, biểu thuế nhập khẩu không có mã số thuế đối với loại hàng hóa trên.

Từ những nhận định trên, Hội đồng xét xử Quyết định hủy Quyết định xử phạt hành chính 4787 của Cục Hải quan Hải Phòng; hủy Quyết định số 416 truy thu thuế đối với Công ty CP Sơn Hải Phòng để các cơ quan hành chính báo cáo, trình Chính phủ quyết định.

Như vậy, nguyên nhân chính phát sinh vụ kiện hành chính là do các tiêu chuẩn, quy định pháp lý chưa đầy đủ và trong thực tiễn sản xuất, kinh doanh có những vấn đề mới phát sinh mà luật pháp chưa kịp điều chỉnh. Do đó, ngoài việc sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật cho phù hợp thực tiễn, các cơ quan quản lý Nhà nước cần có trách nhiệm hơn trong việc đưa ra các quyết định để không ảnh hưởng đến quyền lợi của doanh nghiệp.