Theo đơn khiếu nại của ông Trần Duy Hinh, Doãn Huyến, cựu chiến binh và là những nhà quay phim, đạo diễn điện ảnh quân đội trước đây, trong hồ sơ xét tặng Danh hiệu Nghệ sỹ nhân dân (NSND) và Giải thưởng Nhà nước (GTNN) của ông Đặng Xuân Hải - Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam có những điểm thiếu trung thực.
 |
| Văn bản của Điện ảnh quân đội nêu xác minh các nội dung nêu trong đơn là đúng |
Về GTNN, ông Hải khai 4 phim (tác phẩm điện ảnh), trong đó có phim “Vài hình ảnh chiến thắng xuân 1968” là của Đạo diễn Bùi Phương (Dương Minh Đẩu) và tập thể nhiều quay phim, trong đó có ông Hải (ghi Xuân Hải), Mai Thảo. Mặc dù ông Hải có một phần đóng góp vào bộ phim, nhưng ông Hải đã khai như thể ông là đạo diễn kiêm quay phim tác phẩm này…
Về danh hiệu NSND, mặc dù ông Hải được phong nghệ sỹ ưu tú (NSƯT) năm 1993, nhưng theo Thông tư số 06/2010/TT-BVHTTDL ngày 16/7/2010, của Bộ VHTT&DL quy định chi tiết về tiêu chuẩn, quy trình, thủ tục hồ sơ xét tặng danh hiệu NSND,NSƯT thì tiêu chuẩn NSND phải có nhiều giải thưởng nghệ thuật loại Vàng và Bạc, trong đó có ít nhất 02 giải Vàng quốc gia hoặc quốc tế, tính từ thời điểm sau khi được phong danh hiệu NSƯT. (Giải Vàng quốc gia là giải Bông sen Vàng và giải Huy chương Vàng toàn quốc…và lấy Huy chương Vàng của Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quốc làm chuẩn)…được quy định tại mục 4, Điều 4, Chương 2 Tiêu chuẩn NSND, NSƯT của Thông tư.
Nhưng thực tế, ông Hải mới chỉ có 01 giải Bông sen Bạc phim “Cột mốc vàng Điện Biên Phủ”, sản xuất năm 2004. Còn việc ông Hải khai có giải Bạc ở phim “Mùa Xuân toàn thắng”, 4 tập, sản xuất năm 1997 là không phải, bởi bộ phim do nhiều đạo diễn thực hiện, mãi đến tập 4, do ông Lê Thi làm đạo diễn, lúc này mới ghi ông Hải là đạo diễn 2. Vì vậy, cả 4 tập phim mới đạt giải Bông sen Bạc, vậy ông Hải đóng góp được bao nhiều phần trăm vào bộ phim này?
Không những vậy, trong Tổng hợp danh sách Đề nghị xét tặng danh hiệu NSND do các Hội đồng đơn vị báo cáo của Hội đồng xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT – Bộ Quốc phòng năm 2005, ông Hải không đạt với số phiếu 3/7.
Căn cứ “Điều 8, Thông tư số 06 quy định về quy trình xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT thì: Đơn vị cơ sở không giới thiệu và đề nghị xét danh hiệu NSND, NSƯT cho các cá nhân đã nghỉ hưu mà trước đó đã được tham gia xét tặng nhưng không đạt và trong thời gian nghỉ hưu không có những hoạt động nghệ thuật tiêu biểu, xuất sắc theo quy định về tiêu chuẩn NSND, NSƯT”. Căn cứ quy định này thì ông Hải là người không được đưa vào danh sách đề nghị xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT. Vậy nhưng, không hiểu sao ông Hải vẫn có trong danh sách?
Được biết, về việc này ngày 29/2/2012, Bộ VHTT&DL cũng đã có văn bản gửi Điện ảnh Quân đội “về việc xác minh đơn, thư liên quan đến việc xét tặng danh hiệu NSND” theo nội dung nêu trong đơn: Phim “Mùa Xuân toàn thắng” (Sản xuất năm 1997) dài 4 tập, gồm nhiều đạo diễn.
Ông Đặng Xuân Hải chủ yếu làm Giám đốc sản xuất, đến tập 4 do ông Lê Thi làm đạo diễn chính, ông Đặng Xuân Hải ghi tên làm đạo diễn 2, do vậy ông Hải rất ít công lao sáng tạo trong trùm phim này (tập 1 do ông Trần Duy Hinh đạo diễn). Khi làm thủ tục xác nhận giải thưởng tại Điện ảnh Quân đội, ông Đặng Xuân Hải không đưa Giám đốc ký mà lại đưa cho Phó Giám đốc ký, trong khi không được ủy quyền của Giám đốc.
Ngày 1/3/2012, Giám đốc Điện ảnh Quân đội có văn bản gửi Vụ thi đua khen thưởng – Bộ VHTT&DL với nội dung: Điển ảnh Quân đội xác minh các nội dung nêu trong đơn là đúng.
Vụ việc sẽ được Bộ VHTT&DL xem xét, xác minh và báo cáo để Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng danh hiệu NSND có thêm thông tin…là nội dung nêu trong văn bản ngày 24/2/2012 gửi ông Trần Duy Hinh và ông Doãn Huyến.
Thiết nghĩ, việc xét tặng GTNN và NSND là cần thiết, để vinh danh những người hoat động trong lĩnh vực nghệ thuật, đạo diễn, quay phim…Và tiêu chuẩn xét tặng cũng đã được quy định rõ, vì vậy việc xét tặng cũng cần thật công tâm, tránh sự hoài của dự luận, nhất là đối với sự việc nêu trên.
Đặng Vũ
