Hoàn thành mục tiêu kép
Theo Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn, 2020 là năm kinh tế thế giới và trong nước chịu ảnh hưởng nghiêm trọng do tác động của thiên tai, lũ lụt và đặc biệt là dịch bệnh Covid-19. Trước tình hình đó, Tổng cục Hải quan đã có nhiều nỗ lực thực hiện và hoàn thành mục tiêu kép về phòng chống dịch bệnh và phát triển kinh tế theo chỉ đạo của Chính phủ.
Cụ thể là tiếp tục thực hiện tốt các Nghị Quyết 01, 02/NQ-CP của Chính phủ ban hành trong các năm qua; Thực hiện tổng kết kế hoạch 5 năm giai đoạn (2016-2020) và kết thúc thực hiện Chiến lược hiện đại hóa hải quan Việt Nam (2011-2020) theo Quyết định số 448/QĐ-TTg ngày 25/3/2011 của Thủ tướng Chính phủ (dưới đây gọi tắt là Chiến lược 448), chuẩn bị xây dựng Chiến lược phát triển Hải quan giai đoạn 2021-2030; Tiếp tục triển khai các nhiệm vụ, đề án công tác trọng tâm, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách; tăng cường công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại, công tác xây dựng lực lượng và kỷ niệm 75 năm thành lập Hải quan Việt Nam.
Dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính, trong giai đoạn 2011-2020 ngành Hải quan đã nỗ lực, bám sát các yêu cầu để hoàn thành cơ bản các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra trong Chiến lược 448 về hiện đại hóa hải quan Việt Nam. Những kết quả đạt được đã góp phần đưa hải quan trở thành một trong những đơn vị đi đầu về cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin và đổi mới phương thức quản lý.
Cụ thể, về hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật về hải quan liên tục được sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện, kịp thời. Luật Hải quan sửa đổi (2014) được Quốc hội thông qua đã đặt nền tảng cho việc đổi mới toàn diện hoạt động hải quan, tạo cơ sở pháp lý để áp dụng phương thức quản lý hải quan hiện đại trong tất cả các hoạt động nghiệp vụ.
Điểm đáng ghi nhận là hiện nay thủ tục hải quan đã được thực hiện bằng phương thức điện tử trên Hệ thống VNACCS/VCIS tiên tiến hàng đầu thế giới tại 100% các Cục Hải quan tỉnh, thành phố, với 100% các loại hình hải quan cơ bản.
Việc triển khai toàn diện thủ tục hải quan điện tử đã tạo ra bước cải cách đột phá cho hoạt động xuất nhập khẩu, thời gian làm thủ tục hải quan được rút ngắn thông qua việc tiếp nhận thông tin tờ khai hải quan và phản hồi kết quả phân luồng tờ khai trong vòng 1-3 giây. Qua đó giúp giảm thiểu chứng từ, giấy tờ và đơn giản hóa hồ sơ hải quan.
Theo báo cáo chỉ số chi phí tuân thủ thủ tục hành chính năm 2018 (APCI 2018), nhóm thủ tục hành chính hải quan nằm trong nhóm chi phí tuân thủ thấp (xếp hạng 3 trong 8 nhóm thủ tục hành chính), bằng 28% (3,53 triệu đồng) chi phí tuân thủ của cả 8 nhóm thủ tục hành chính (xấp xỉ 12,7 triệu đồng).
Phải khai báo thông tin trước khi hàng hóa đến cửa khẩu
Lãnh đạo Tổng cục Hải quan cũng cho biết, việc triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN đã làm thay đổi căn bản phương thức thực hiện thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành. Việt Nam cũng là một trong 5 quốc gia đầu tiên chính thức trao đổi thông tin xuất xứ hàng hóa (C/O) mẫu D thông qua ASW với 4 quốc gia trong khu vực là Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan.
Qua đó góp phần đẩy mạnh phát triển Chính phủ điện tử, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan nhà nước, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn. Tính đến ngày 31/12/2020, Cơ chế một cửa quốc gia đã có 207 thủ tục hành chính của 13 bộ, ngành được chính thức triển khai, với xấp xỉ 3,55 triệu hồ sơ của hơn 43,8 nghìn doanh nghiệp.
Về công tác trong thời gian tới, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn nhấn mạnh, ngoài các nhiệm vụ trọng tâm có tính chất thường xuyên, năm 2021, Tổng cục Hải quan tập trung nguồn lực xây dựng Chiến lược phát triển Hải quan giai đoạn 2021-2030, gắn với thực hiện Đề án tái thiết kế tổng thể hệ thống công nghệ thông tin ngành Hải quan. Đồng thời, Tổng cục Hải quan cũng khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến Đề án Cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu.
Bên cạnh nhiệm vụ tạo thuận lợi thương mại, Tổng cục Hải quan tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước về hải quan, nhất là đối với hàng hóa xuất nhập khẩu có rủi ro cao. Đặc biệt, Tổng cục Hải quan đang chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ, các cục Hải quan địa phương tiếp tục tập trung kiểm tra, giám sát, kiểm soát đối với hàng bách hóa, hàng tiêu dùng nhập khẩu có rủi ro cao.
Trong đó, có nội dung doanh nghiệp phải khai báo thông tin trước khi hàng hóa đến cửa khẩu biên giới đường bộ, đường thủy nội địa để giúp cơ quan Hải quan có sự sàng lọc, phân luồng kiểm tra hợp lý, vừa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật, vừa kịp thời phát hiện, ngăn chặn các trường hợp có hành vi vi phạm.