Sáng 2/11, tại Nhà Quốc hội, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng đoàn Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì tọa đàm chuyên gia về Chuyên đề số 09 về Chiến lược xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật đến năm 2030, định hướng đến năm 2045 đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng tiếp tục xác định việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân do Đảng lãnh đạo là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị, nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Nhà nước.
Để thực hiện các nhiệm vụ này có 3 cấu phần quan trọng. Một là, xây dựng hệ thống pháp luật đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, lấy quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân và doanh nghiệp làm trọng tâm, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bảo đảm yêu cầu phát triển nhanh, bền vững và đáp ứng yêu cầu hội nhập.
Hai là, xây dựng nền hành chính nhà nước phục vụ nhân dân, dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện đại, trong sạch, vững mạnh, công khai, minh bạch. Ba là xây dựng nền tư pháp chuyên nghiệp, hiện đại, công bằng, nghiêm minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc và phục vụ nhân dân. Trong đó, xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật có ý nghĩa nền tảng, là cơ sở cho việc thực hiện cũng như quyết định hiệu quả của hai cấu phần còn lại.
Với vai trò là cơ quan lập pháp và có thẩm quyền giám sát tối cao toàn bộ hoạt động của Nhà nước, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Tiểu ban xây dựng Chuyên đề số 09 đã triển khai nhiều hoạt động tổng kết, đánh giá công tác xây dựng pháp luật và thực thi pháp luật trong thời gian qua, xác định các định hướng, yêu cầu, trọng tâm phải đặt ra và xử lý trong Chiến lược xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật đến năm 2030, định hướng đến năm 2045 đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Đặc biệt, Đảng đoàn Quốc hội đã xây dựng Đề án và trình Bộ Chính trị thông qua Kết luận số 19-KL/TƯ về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV vào ngày 14-10 vừa qua.
Đây là nội dung quan trọng đóng góp cho việc xây dựng Chuyên đề số 09, trong đó, nhiều quan điểm được Bộ Chính trị khẳng định tại Kết luận 19 không chỉ có ý nghĩa định hướng hoạt động lập pháp trong giai đoạn 5 năm 2021-2026 mà còn cho cả 10-15 năm tới như:
Hoàn thiện hệ thống pháp luật đầy đủ, đồng bộ, thống nhất, kịp thời, khả thi, ổn định, công khai, minh bạch, có sức cạnh tranh quốc tế; lấy quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, doanh nghiệp làm trọng tâm; tăng cường giám sát, kiểm soát việc thực hiện quyền lực nhà nước; thúc đẩy đổi mới sáng tạo;
Khắc phục tình trạng văn bản luật thiếu tính ổn định, "luật khung, luật ống", chậm ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm, nhất là người đứng đầu trong xây dựng pháp luật; chống tiêu cực ngay trong công tác xây dựng pháp luật, không bị chi phối, tác động bởi các hành vi không lành mạnh của bất cứ tổ chức, cá nhân nào, không để xảy ra tình trạng lồng ghép "lợi ích nhóm", lợi ích cục bộ của cơ quan quản lý nhà nước trong văn bản pháp luật…
Phát biểu tại Tọa đàm, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đây là lĩnh vực khó, rất phức tạp. Đảng đoàn Quốc hội đã ban hành Chiến lược định hướng xây dựng pháp luật trong 5 năm và trình Bộ Chính trị ban hành Kết luận về Chiến lược định hướng xây dựng pháp luật trong 5 năm. Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật hiện chỉ quy định về chương trình xây dựng pháp luật hằng năm.
Chiến lược đã xác định 137 nhiệm vụ xây dựng pháp luật trong giai đoạn 5 năm tới. Nêu rõ, đây là định hướng lớn, làm căn cứ triển khai chương trình xây dựng pháp luật hằng năm mang tính chủ động, bao quát hơn, khắc phục tình trạng “đun nước sôi chờ gạo”, cái cần thì chưa có, cái có lại chưa cần thiết, Chủ tịch Quốc hội cho biết vào sáng 3/11 tới, Đảng đoàn Quốc hội sẽ tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc để triển khai nội dung này.
Chủ tịch Quốc hội cho biết: “Chiến lược xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật đến năm 2030, định hướng đến năm 2045 đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam” mang tính dài hơi hơn Chiến lược mà Đảng đoàn Quốc hội đã ban hành.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các chuyên gia cho ý kiến vào 3 vấn đề: Về định hướng thống nhất nội hàm một số khái niệm; nguyên tắc yêu cầu với việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thực thi pháp luật; mục tiêu, phương hướng, giải pháp xây dựng hệ thống pháp luật và tổ chức thực thi pháp luật đến năm 2030, định hướng đến năm 2045 đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.
Tại Tọa đàm, các đại biểu các đại biểu đã đóng góp ý kiến về nội hàm một số khái niệm, nguyên tắc trong xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thực thi pháp luật; mục tiêu, giải pháp xây dựng và tổ chức thực thi pháp luật đến năm 2030, định hướng đến năm 2045, đáp ứng yêu cầu xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
