Xây dựng Hải Phòng trở thành Trung tâm dịch vụ hậu cần thủy sản các tỉnh duyên hải phía Bắc: Hướng tới mục tiêu 1/20

Hải Phòng đang tập trung thực hiện 6 dự án khu neo đậu tàu thuyền, dịch vụ nghề cá. Đó là dự án cảng cá, khu neo đậu tàu thuyền đảo Bạch Long Vĩ; khu neo đậu tàu thuyền và dịch vụ hậu cần bến cá Ngọc Hải (Đồ Sơn), bến cá Mắt Rồng (Lập Lễ- Thủy Nguyên), cảng cá Cát Bà, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Trân Châu- Cát Bà, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá khu vực cửa sông Văn Úc. Đây là tiền đề hướng tới mục tiêu 20 km bờ biển có một điểm dịch vụ hậu cần nghề cá.

Dịch vụ liên hoàn

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp- PTNT, trong số 6 dự án xây dựng khu neo đậu tàu thuyền và dịch vụ hậu cần nghề cá, hiện có 4 dự án có thể đưa vào sử dụng 1 phần là cảng cá, khu neo đậu tàu thuyền Bạch Long Vĩ, Ngọc Hải (Đồ Sơn), cảng cá Cát Bà, bến cá Mắt Rồng (Thủy Nguyên). Ngay sau khi hoàn thành phần lớn cơ sở hạ tầng, các cảng cá, khu neo đậu này đã có hàng loạt cơ sở, đơn vị sản xuất kinh doanh dịch vụ thủy sản được xây dựng, đáp ứng yêu cầu dịch vụ nghề cá trong khu vực.

Tại đảo Bạch Long Vĩ sau khi đầu tư đồng bộ 3 dự án với tổng kinh phí gần 150 tỷ đồng, khu cảng cá hiện có âu tàu rộng 3 ha bảo đảm cho 200- 300 tàu thuyền đánh cá neo đậu hằng ngày. Tại khu vực này, hiện có 7 cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ thủy sản, hệ thống cung ứng nước ngọt, nhiên liệu, cơ sở sản xuất bột cá, sửa chữa tàu, cung ứng vật tư ngư lưới cụ, lương thực, thực phẩm. Khu neo đậu tàu thuyền và dịch vụ hậu cần bến cá Ngọc Hải (Đồ Sơn) hiện có 3 bến cập tàu, hệ thống điện, thông tin liên lạc, cấp thoát nước, 20 cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ thủy sản, nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu, nhà nghỉ thủy thủ...Vì vậy, khi về bến neo đậu bán sản phẩm, bảo đảm khoảng 600- 700 tàu cá cùng neo đậu có thể yên tâm bởi dịch vụ liên hoàn tại đây. Bến cá Mắt Rồng (Lập Lễ, Thủy Nguyên) sau khi hoàn thành giai đoạn 1, có khả năng neo đậu hơn 300 tàu thuyền, có khu nhà xưởng, chợ cá rộng hơn 7,6 ha. Cảng cá Cát Bà sau khi được đầu tư xây dựng với kinh phí hơn 33 tỷ đồng, hiện là cảng cá khu vực, tiếp nhận 400- 500 tàu thuyền.

Hiện nay, tại các khu cảng cá này, ban quản lý mạnh dạn thay đổi mô hình hoạt động, gắn sản xuất với kinh doanh. Khi về neo đậu, tàu thuyền khai thác thủy sản có thể bán sản phẩm ngay tại bến cảng và ngược lại, bến cảng cũng là nơi cung cấp nhu cầu của tàu cá như đá lạnh, xăng dầu, nhu yếu phẩm, lương thực...Đến nay, 4 bến cảng cá lớn này tương đối hoàn chỉnh về khả năng và chất lượng phục vụ. Ngoài các bến neo đậu quy mô lớn, có ban quản lý dự án, các tàu cá công suất nhỏ của Hải Phòng có thể  neo đậu tại các vịnh neo trú nhỏ trong Vịnh Cát Bà hoặc một số bến cá địa phương như bến cá Đại Hợp (Kiến Thụy), Vinh Quang (Tiên Lãng), Thủy Giang (Dương Kinh), Đông Xuân (Thủy Nguyên)…Với 27 khu vực cảng cá, bến cá có thể neo đậu tàu thuyền, tránh trú bão và sự quan tâm đầu tư mạnh của trung ương và thành phố, Hải Phòng đang hướng đến mục tiêu 20 km bờ biển, hải đảo có một điểm dịch vụ hậu cần nghề cá.

Chậm và kéo dài

Theo ông Đậu Xuân Cường, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp- PTNT, tiến độ xây dựng 6 dự án xây dựng khu neo đậu, dịch vụ hậu cần nghề cá của thành phố chậm và đầu tư kéo dài. 4 dự án cơ bản hoàn thành kể trên hiện vẫn còn những gói thầu đang triển khai dở dang. Chẳng hạn, như dự án khu neo đậu tàu thuyền và dịch vụ hậu cần bến cá Ngọc Hải (Đồ Sơn) từ năm 2000 đến nay, qua 3 lần điều chỉnh, bổ sung có 18/20 hạng mục cơ sở hạ tầng hoàn thành và đưa vào sử dụng, còn 2 hạng mục phao tiêu biển báo dẫn đường; cơ đê tiêu năng kè đá chống sa bồi chưa được thực hiện. Việc chậm thi công và đầu tư kéo dài khiến dự án không phát huy hết tác dụng, hiện khu vực phía nam cảng cá bị sa bồi, khó khăn cho tàu hoạt động ra vào. Dự án bến cá Mắt Rồng cũng qua 3-4 lần điều chỉnh đến nay hoàn thành giai đoạn 1, giai đoạn 2 của dự án mới hoàn thành 70% khối lượng công việc. Dự án cảng cá, khu neo đậu tàu thuyền Bạch Long Vĩ sau khi được bổ sung thêm dự án thành phần gia cố cảng và khu neo đậu theo nguồn vốn chương trình Biển Đông- hải đảo năm 2007, hiện vẫn đang thi công đạt 55% kế hoạch công việc. Ì ạch nhất có lẽ phải kể đến 2 dự án: khu neo đậu tránh trú bão Trân Châu- Cát Bà (Cát Hải) và khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá khu vực cửa sông Văn Úc thuộc xã Đại Hợp (Kiến Thuỵ). Dự án khu tránh trú bão Trân Châu, từ năm 2005 đến nay mới thi công được 2/ 7 hạng mục công trình.. Việc thực hiện kéo dài là do thời gian điều chỉnh hạng mục đầu tư, tổng dự toán kéo dài hơn 3 năm. Dự án khu neo đậu tàu thuyền Quan Chánh, xã Đại Hợp (Kiến Thuỵ) phục vụ neo đậu hơn 200 tàu thuyền khu vực cửa sông Văn Úc được thành  phố quyết định đầu tư từ năm 2006, nhưng đến nay chưa triển khai khảo sát, lập dự án…

Có thể thấy, việc đầu tư xây dựng các dự án khu neo đậu tàu thuyền, dịch vụ hậu cần nghề cá trên địa bàn thành phố đều trong tình trạng chậm kéo dài, thi công dở dang. Nhiều dự án triển khai từ năm 2000 đến nay vẫn chưa hoàn thành, việc rót vốn đầu tư nhỏ giọt, dàn trải qua nhiều năm dẫn đến nhiều dự án phải điều chỉnh hạng mục đầu tư, tổng vốn đầu tư nhiều lần, rất mất thời gian. Việc này khiến các tàu khai thác thuỷ sản của Hải Phòng sử dụng bến neo đậu, dịch vụ hậu cần nghề cá trong tình trạng dở dang, chắp vá, thiếu an toàn, đặc biệt trong các mùa mưa bão. Để các dự án này thực sự phát huy hiệu quả, thành phố cần đẩy nhanh tiến độ thi công. Trong đó, ưu tiên đầu tư đồng bộ các dự án cơ bản hoàn thành, để hoàn thành dứt điểm dự án trong thời gian sớm nhất, có như vậy, mới tạo tiền đề vững chắc để Hải Phòng trở thành trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá khu vực phía Bắc./.

Hoàng Yên