Xây dựng Cảng cửa ngõ Lạch Huyện đủ khả năng bốc xếp 30 triệu tấn hàng vào năm 2020
Sau 2 năm thực hiện Nghị quyết 32 của Bộ Chính trị, với sự chủ động tích cực cao của thành phố Hải Phòng cùng với các cơ quan Bộ GTVT, vấn đề phát triển cảng biển đã được khẩn trương nghiên cứu trình Chính phủ và đựơc thể chế hóa trong Quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển phía Bắc (nhóm 1) đến năm 2010 và định hướng đến 2020 theo quyết định số 885/ QĐ- TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 12- 8- 2004. Cuối tháng 7-2005, Bộ Giao thông Vận tải có quyết định cho phép chuẩn bị đầu tư, lập báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án cảng cửa ngõ Lạch Huyện, phân bổ kế hoạch 7,3 tỷ đồng cho nghiên cứu báo cáo dự án xây dựng Cảng cửa ngõ Lạch Huyện. Đến nay việc triển khai xây dựng Cảng Lạch Huyện đã có những kết quả cụ thể ban đầu, tạo đà thực hiện các bước tiếp theo xây dựng cảng đầu mối cho cả khu vực phía Bắc, tại Lạch Huyện (Cát Hải).
Việc đầu tư xây dựng Cảng cửa ngõ Lạch Huyện nhằm đáp ứng yêu cầu thông qua lượng hàng của cả khu vực phía Bắc nước ta trong giai đoạn 2010- 2020 và những năm tiếp theo, phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng an ninh đồng thời góp phần bảo vệ môi trường của khu vực phía Bắc. Nghị quyết 32 của Bộ Chính trị nêu rõ: tập trung xây dựng và phát triển để Hải Phòng xứng đáng là thành phố Cảng, công nghiệp hiện đại, đô thị trung tâm cấp quốc gia, đầu mối giao thông quan trọng và cửa chính ra biển của khu vực phía Bắc, có cảng nước sâu...... Quán triệt chủ trương này, thành phố Hải Phòng và Bộ GTVT có nhiều cuộc làm việc và nhất trí giao Cục Hàng hải làm chủ đầu tư Dự án Cảng cửa ngõ Lạch Huyện, địa điểm xây dựng tại huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng. Cơ quan lập dự án là Tổng công ty tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI); hai cơ quan phối hợp với TEDI là Viện chiến lược và phát triển GTVT, Công ty cổ phần tư vấn công trình hàng hải. Tại cuộc giao ban gần đây giữa lãnh đạo thành phố Hải Phòng và Cục Hàng hải, đại diện Tổng công ty tư vấn thiết kế GTVT đã trình bày báo cáo tóm tắt đầu kỳ Dự án đầu tư xây dựng công trình Cảng cửa ngõ Lạch Huyện - Hải Phòng nhằm đánh giá tính khả thi về mặt kỹ thuật, kinh tế, tài chính, môi trường của việc đầu tư xây dựng Cảng cửa ngõ Lạch Huyện, đồng thời xác định quy mô, giải pháp kỹ thuật và tổng mức đầu tư hợp lý cho từng giai đoạn phát triển của cảng.
Việc đầu tư xây dựng Cảng Lạch Huyện là hết sức cần thiết bởi căn cứ vào dự báo nhu cầu vận tải trong những năm tới theo phương pháp kịch bản kinh tế, đến năm 2010 tổng khối lượng hàng qua các cảng thuộc nhóm cảng phía Bắc là 54,16 triệu tấn và đến năm 2020 là 116,5 triệu tấn (trong đó có các loại hàng xuất khẩu, nhập khẩu, hàng nội địa, hàng quá cảnh).
Dựa trên các dữ liệu tổng hợp, TEDI cho rằng Cảng cửa ngõ Lạch Huyện cần được xây dựng nhanh chóng tại khu vực Cát Hải, để đến năm 2015 đủ khả năng bốc xếp 4,2 triệu tấn hàng và đến năm 2020 có 30 triệu tấn hàng trở lên thông qua. Như vậy, hệ thống kho bãi, cầu tàu Cảng Lạch Huyện trong tương lai bao gồm : 2 bến tàu công- ten - nơ được xây dựng ban đầu, đến năm 2020 có thêm 4 bến công- ten- nơ, 4 bến hàng rời, 7 bến hàng bao kiện, 14 bến hàng bách hóa và hàng khác. Diện tích bãi hàng công-ten- nơ có hàng và không hàng là 82 nghìn m2( ban đầu), 120 nghìn m2 ( năm 2020); 50 nghìn m2 bãi hàng rời; 72 nghìn m2 hàng bao kiện; 124 nghìn m2 hàng bách hóa và hàng khác; 25 nghìn m2 kho CFS ( ban đầu), 75 nghìn m2 kho CFS (năm 2020); các kho hàng rời, bao kiện, bách hóa đến năm 2020 sẽ là; 24 nghìn m2, 36 nghìn m2 và 60 nghìn m2. Chiều sâu luồng chạy tàu tối thiểu là 14,7m cho tàu trọng tải 50 nghìn DWT và 11,9m cho tàu 20 nghìn DWT. Với từng loại bến tàu, chiều rộng khu nước đậu tàu tương ứng như sau:75 - 80 m cho tàu bách hóa 20 - 30 nghìn DWT; 95 m cho tàu hàng rời 50 nghìn DWT; 95- 120 m cho tàu chở công- ten- nơ 2000- 3000 TEU.
Từ vị trí dự kiến bố trí cảng có hai hướng nối mạng với mạng lưới giao thông bên ngoài cảng hướng nối vào khu vực Đình Vũ, Hải Phòng và hướng nối với quốc lộ 18. Đối với hướng đường bộ, tuyến đường xuất phát từ xã Đồng Bài đi về phía Đình Vũ và sau đó kết nối vào hệ thống quốc lộ 5 và đường bộ cao tốc Hà Nội- Hải Phòng trong tương lai. Hướng tuyến này nối đảo Cát Hải với bán đảo Đình Vũ hòa mạng giao thông quy hoạch thành phố Hải Phòng và có chiều dài 8km. Đối với đường sắt, cũng thuận lợi như đường bộ, nhưng nếu xây dựng tuyến đường này phải làm cầu vượt qua cửa Nam Triệu với chiều dài gần 5 km, hoặc xây dựng đường hầm. So với hướng tuyến nối vào quốc lộ 18, hướng tuyến đường qua cửa Nam Triệu có nhiều thuận lợi hơn, nhưng cần nhanh chóng xây dựng cầu qua cửa biển Nam Triệu, cũng như đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án đường bộ, đường sắt cao tốc Hà Nội- Hải Phòng nhằm tạo ra thế kết nối liên hoàn hoàn hảo phục vụ tập kết và rút hàng từ Cảng Lạch Huyện đi các tỉnh phía Bắc. Từ Lạch Huyện đi Quảng Ninh có 3 phương án và phương án nào cũng phải qua 2 kênh Hà Nam, Cái Tráp. Nếu qua sông Chanh, huyện Yên Hưng sẽ đấu nối vào quốc lộ 18 dài khoảng 24k m, không qua sông Chanh đi sát theo biển về hồ Giếng Đá cũng dài 25 km, trong đó có 20km đường làm mới; nếu đến Giếng Đá cắt giáp qua Biểu Nghi nhập vào tuyến quốc lộ 10 cũng vẫn dài chừng 24,5 km. Như vậy, xét về lâu dài, khoảng cách rút hàng từ Cảng Lạch Huyện về Hà Nội và các tỉnh phía Bắc theo hướng sang Đình Vũ vào đường cao tốc Hà Nội- Hải Phòng trong tương lai và quốc lộ 5 hiện tại là lý tưởng nhất, bởi trong những năm tới, khi Cảng Lạch Huyện hoàn thành xây dựng, đưa vào khai thác, cự ly rút hàng đường bộ ngắn sẽ tiết kiệm được hàng trăm tỷ đồng mỗi năm. Như vậy, số tiền khoảng 150 triệu USD đầu tư xây dựng cầu Đình Vũ- Cát Hải không phải là vấn đề lớn nếu xét theo toàn cảnh vấn đề chung cho các tỉnh phía Bắc.
Tại lễ ký hợp đồng lập báo cáo đầu tư Dự án phát triển Cảng cửa ngõ Lạch Huyện giữa chủ đầu tư dự án Ban quản lý dự án hàng hải1(MPMU1) và TEDI, ông Vương Đình Lam, Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam cho biết: sau khi có kết quả báo cáo đầu tư Dự án phát triển cảng cửa ngõ Lạch Huyện và được Chính phủ quyết định, 3/10 bến Cảng cho tàu trên 4 vạn tấn vào làm hàng sẽ được xây dựng tại Lạch Huyện bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước, làm tiền đề cho việc xây dựng 7 bến cảng còn lại bằng các nguồn lực khác nhau. Để dự án đầu tư xây dựng cảng cửa ngõ Lạch Huyện sớm trở thành hiện thực, thành phố cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các cơ quan của Bộ GTVT và các ban ngành liên quan ở Trung ương, tranh thủ các nguồn vốn , đặc biệt là nguồn vốn ODA của Chính phủ Nhật Bản để triển khai dự án xây dựng cầu Đình Vũ- Cát Hải, nhanh chóng triển khai các dự án đường bộ, đường sắt cao tốc Hà Nội- Hải Phòng, đường sắt tới Đình Vũ, để tạo ra những lợi thế đặc biệt hỗ trợ các phương án rút và tập kết hàng từ Lạch Huyện đi các tỉnh phía Bắc.
Anh Tú