Xâm hại dữ liệu thông tin cá nhân: Nhận diện sơ hở, nguy cơ

Thiếu tướng Nguyễn Thanh Hồng
Thiếu tướng Nguyễn Thanh Hồng
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Thời gian gần đây, lực lượng chức năng liên tục phát hiện nhiều vụ việc mua bán dữ liệu cá nhân, vi phạm pháp luật, gây bức xúc trong xã hội.

Hàng loạt vụ vi phạm

Giữa tháng 5/2021, Bộ Công an khởi tố bị can Dư Anh Quý (33 tuổi) và vợ Lại Thị Phương (29 tuổi, Giám đốc Cty VNIT TECH) để điều tra về tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông.

CQĐT cũng đang điều tra 15 người khác liên quan các đường dây chiếm đoạt, mua bán dữ liệu quy mô lớn tại nhiều tỉnh, thành. Theo điều tra, từ năm 2020, nhóm đối tượng này đã thu thập, chiếm đoạt, mua trái phép nhiều dữ liệu, chứa hàng tỷ thông tin các cá nhân, tổ chức toàn quốc. Các dữ liệu này bị rao bán công khai thông qua nhiều website, tài khoản, trang, nhóm trên mạng xã hội Facebook, Zalo, diễn đàn…

Cùng thời điểm, Bộ Công an cũng yêu cầu các đơn vị chức năng vào cuộc xác minh, điều tra vụ trên mạng rao bán gói dữ liệu 17GB của hàng ngàn người dùng mạng.

Thiếu tướng Nguyễn Thanh Hồng, đại biểu Quốc hội khóa XIV, Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội đánh giá đây là thực trạng rất đáng lo ngại. Ông Hồng nói bản thân ông cũng là nạn nhân của việc mời mua bán bất động sản, tham gia các dịch vụ chăm sóc sức khỏe… trong khi ông không cung cấp các thông tin cá nhân cho các đơn vị mời chào.

Thiếu tướng Hồng nhận định, để xảy ra tình trạng này là do một số DN sử dụng thông tin cá nhân liên quan đến các giao dịch do ngân hàng quản lý, các siêu thị hoặc các dịch vụ khác đã vô tình hay cố ý làm lọt thông tin cá nhân của khách hàng. “Việc mua bán dữ liệu cá nhân không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới mỗi người mà còn liên quan đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội như lừa đảo chiếm đoạt tài sản, hoạt động tội phạm trên không gian mạng”, Thiếu tướng Hồng nhấn mạnh.

Là đại biểu Quốc hội khóa XIV, Thiếu tướng Hồng cho biết, khi thông qua Luật An ninh mạng, Quốc hội cũng đã rất chú ý tới các quy định đảm bảo dữ liệu cá nhân cũng như các quy định liên quan đến đấu tranh, phát hiện, phòng ngừa các hành vi vi phạm quyền nhân thân, quyền tự do, quyền tài sản của cá nhân trên không gian mạng.

Ông nói, trong thời đại 4.0, kinh tế số thì dữ liệu cá nhân là tài sản, là nguồn tài nguyên rất quan trọng và để có một cơ chế pháp lý đầy đủ để bảo vệ dữ liệu cá nhân, Chính phủ cần sớm ban hành Nghị định hướng dẫn Luật An ninh mạng. Nhưng về lâu dài, theo ông cần có riêng một dự án luật về dữ liệu cá nhân để nhằm cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp, đồng thời quy định rõ hơn về cơ chế trong việc khai thác, sử dụng, cung cấp, thậm chí mua bán các dữ liệu cá nhân.

Cần tăng mức phạt tiền?

Liên quan đến một số ý kiến cho rằng mức xử phạt đối với hành vi mua bán dữ liệu thông tin cá nhân chưa đủ tính răn đe, Thiếu tướng Hồng cho rằng, về mức xử phạt vi phạm hành chính của các Nghị định liên quan đều phải theo Bộ luật Hình sự và Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Theo Tướng Hồng, để có sức răn đe, ngoài mức phạt thì cơ quan chức năng cần căn cứ vào tính chất, mức độ vi phạm và thiệt hại hay thu lợi từ việc mua bán dữ liệu cá nhân để đưa ra mức phạt phù hợp hơn. “Có thể phạt gấp hai lần giá trị mua bán giao dịch thu được. Ví dụ, đối tượng thu được 1 tỷ đồng thì phạt 2 tỷ đồng. Về nguyên tắc, mức phạt cần đánh vào lợi ích kinh tế để ngăn chặn các đối tượng thấy rằng mức phạt cao hơn nhiều lần mức lợi thu được, từ đó mới giải quyết được gốc rễ vấn đề”.

“Bên cạnh đó, ngoài mức phạt cần gắn với việc thu hồi lợi ích bất hợp pháp mà đối tượng có được. Những tội phạm kinh tế cần phải dùng hình thức xử lý về mặt kinh tế thì mới có hiệu quả”, Tướng Hồng đề xuất.

Cũng theo Tướng Hồng, ngoài sự nỗ lực của cơ quan chức năng thì người sử dụng mạng cũng cần quan tâm và tự bảo vệ mình. Bởi cũng giống như các tài sản khác, dữ liệu cá nhân cũng là một loại tài sản nên chúng ta phải có ý thức bảo vệ.

“Tôi thấy hiện nay, nhiều cá nhân rất dễ dãi trong việc cung cấp thông tin như số điện thoại, số chứng minh thư, hộ chiếu tại các dịch vụ trên không gian mạng mà không có sự kiểm soát. Đây chính là sơ hở và là nguy cơ để các đối tượng xâm hại dữ liệu thông tin của mỗi cá nhân”, Tướng Hồng cảnh báo.

Ông Hồng kỳ vọng trong Nghị định mà Chính phủ ban hành sắp tới sẽ có quy định về trách nhiệm của mỗi cá nhân rõ ràng chứ không để tình trạng một số cá nhân tham gia các hoạt động đầu tư mà pháp luật chưa cho phép như tiền ảo, tiền điện tử, các dịch vụ đa cấp… Ông cũng kiến nghị chính quyền các cấp cần tăng cường quản lý theo lĩnh vực hành chính để phát hiện ra những dấu hiệu bất hợp pháp, các dấu hiệu không bình thường trong địa bàn phạm vi quản lý để có những giải pháp kịp thời.

Đọc thêm

TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu sắp xét xử vụ sản xuất 53 ngàn lít xăng giả

Cơ quan điều tra tống đạt quyết định giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Võ Hoài Phương, hồi tháng 6/2022. Ảnh: Vietnamnet
(PLVN) -  TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu dự kiến ngày 22/3 sẽ đưa các bị cáo Võ Hoài Phương (40 tuổi, ngụ TP HCM, Giám đốc Cty TNHH Thương mại vận tải Gia Khiêm), Nguyễn Phúc Hoàng (30 tuổi), Trần Văn Hiếu (49 tuổi, cùng ngụ TX Phú Mỹ, cùng là nhân viên Cty Gia Khiêm) ra xét xử về tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả”.

Công an Hà Nội khuyến cáo người dân cảnh giác

Cảnh giác trước tin nhắn tặng quà trên mạng
(PLVN) - Người dân cần cảnh giác với các cuộc gọi, lời mời tham gia làm cộng tác viên các trang mạng xã hội, các sàn thương mại điện tử (TMĐT); không trả bất cứ loại phí nào nếu không mua hàng trên các hệ thống bán hàng chính thức...

Bắt giữ đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm

Đối tượng Cứ A Nính bị lực lượng chức năng bắt giữ (Ảnh: CAND).
(PLVN) - Rạng sáng nay (16/3), Công an tỉnh Điện Biên đã phối hợp với các lực lượng chức năng tại Lào bắt giữ thành công đối tượng Cứ A Nính (trú tại bản Loọng Háy, xã Mường Phăng, thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên) có lệnh truy nã đặc biệt nguy hiểm về hành vi mua bán trái phép chất ma túy sau 10 năm lẩn trốn tại nước bạn.

Tuyên án bị cáo người nước ngoài sang Việt Nam trộm cắp tài sản

Bị cáo Huang LinZhong tại phiên tòa xét xử.
(PLVN) - Ngay trong ngày nhận giấy chứng nhận chấp hành xong bản án 9 tháng tù giam do TAND tỉnh Thừa Thiên Huế tuyên về tội “Trộm cắp tài sản”, tại Trại giam Vĩnh Quang, Bộ Công an (ở tỉnh Vĩnh Phúc), Huang LinZhong tiếp tục bị Phòng Cảnh sát Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp, Công an tỉnh Phú Yên bắt tạm giam khi vừa được trả tự do.