Sáng 30/12, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phát đi thông tin về sự cố vỡ kênh Bắc sông Chu – Nam sông Mã thuộc dự án hồ chứa nước Cửa Đạt, tỉnh Thanh Hóa.
Sau khi nhận được thông tin về sự cố vỡ kênh chính thuộc hệ thống thủy lợi Cửa Đạt, tỉnh Thanh Hóa, ngày 29/12, Đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND tỉnh Thanh Hóa và các chuyên gia đã đi kiểm tra, đánh giá tình hình thực tế để làm rõ nguyên nhân và kịp thời chỉ đạo các giải pháp khắc phục.
 |
| Đoạn kênh bị vỡ được xác định do nằm trên nền địa chất có cấu trúc phức tạp. |
Về nguyên nhân xẩy ra sự cố: Đánh giá sơ bộ ban đầu cho thấy, đoạn kênh nằm trên nền địa chất có cấu trúc phức tạp, một bên là núi, một bên là suối, đất đào và đất đắp không đồng nhất; đặc biệt đây là đoạn kênh đắp nổi, chiều cao lớn (khoảng 6-7m), nằm trên lớp đá phong hóa và có cung trượt phức tạp.
Sau khi đi kiểm tra, đánh giá tình hình thực tế, Đoàn công tác chỉ đạo trước mắt giao đơn vị quản lý khai thác khẩn trương khắc phục ngay sự cố, đảm bảo đủ điều kiện cấp nước phục vụ sản xuất vụ xuân năm 2021 đúng thời vụ. Đồng thời cần nhanh chóng phối hợp với chính quyền địa phương để rà soát, đánh giá, đền bù thiệt hại cho người dân bị ảnh hưởng do sự cố gây ra.
Về lâu dài, yêu cầu, các đơn vị quản lý, vận hành thực hiện việc đánh giá lại toàn bộ tuyến kênh chính, cũng như công trình đầu mối, kịp thời phát hiện các vấn đề có nguy cơ, tránh xảy ra sự cố tương tự. Mặt khác, rà soát quy trình vận hành, chế độ bảo dưỡng, sửa chữa, duy tu và các điều kiện địa chất khí hậu và chế độ thủy văn, thủy lực tác động đến hệ thống.
Dự án hồ chứa nước nước Cửa Đạt gồm 2 hạng mục công trình: đập đầu mối và hệ thống kênh chính. Hợp phần công trình đầu mối hoàn thành vào tháng 11/2010 và Hợp phần Hệ thống kênh chính hoàn thành toàn bộ vào năm 2017. Trong đó, hợp phần hệ thống kênh Bắc sông Chu - Nam sông Mã thuộc dự án hồ chứa nước Cửa Đạt, tỉnh Thanh Hóa được Bộ Nông nghiệp và PTNT phê duyệt đầu tư tại Quyết định số 2542/QĐ-BNN-XD ngày 26/10/2011.
Trong hơn 6 năm, hệ thống kênh Bắc sông Chu - Nam sông Mã đã vận hành đảm bảo đúng năng lực thiết kế, phát huy tốt hiệu quả cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, chống hạn, dân sinh và chưa có sự cố. Tuy nhiên, vào khoảng 9h45 ngày 27/12/2020 tại vị trí K5+170 đến K5+240 đã xảy ra sự cố trượt khối đất dưới đáy kênh dẫn đến vỡ kênh.
Sự cố đứt gãy tuyến Kênh trên khiến việc tưới tiêu cho khoảng 31.000 ha đất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa bị gián đoạn, nhiều diện tích đất nông nghiệp bị hư hỏng. Trước khi xảy ra sự cố, kênh không có dấu hiệu bất thường nên đơn vị này chưa rõ nguyên nhân. Do kênh đang dẫn nước tưới cho vùng hạ du nên khi đê bị đứt gãy kéo theo đất đá đã vùi lấp khoảng hơn 2 ha đất nông nghiệp và làm hư hỏng khoảng 0,4 ha ao nuôi cá của người dân.
