Xã hội hóa giáo dục- Cần sự đồng thuận cao

Chủ trương đúng đắn

Năm học 2008-2009, Trường THCS Chu Văn An (quận Ngô Quyền) được Viễn thông Hải Phòng tặng một phòng học vi tính hiện đại gồm 20 máy và bàn ghế, trang thiết bị trị giá 200 triệu đồng. Cách đây mấy năm, dãy nhà 3 tầng gồm 15 phòng học của trường trị giá hơn 3 tỷ đồng được đưa vào sử dụng, cũng là sản phẩm từ chủ trương xã hội hóa, với khoảng ¾ kinh phí xây dựng do phụ huynh học sinh đóng góp. Hiện, Trường THCS Chu Văn An và Trường tiểu học Chu Văn An đang hoàn thành công trình nhà tập đa năng trị giá hàng tỷ đồng. Chắc chắn, khi công trình hoàn thiện, tiến độ đạt chuẩn quốc gia của 2 ngôi trường sẽ nhanh hơn.

Năm học này, Trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng (quận Hồng Bàng) phải mua thêm bàn ghế do số học sinh tăng thêm 2 lớp. Cùng với đó là việc sửa chữa nhà hội trường cũ để làm phòng ăn cho học sinh bán trú, cải tạo hệ thống thoát nước, mua thêm đồ dùng nấu ăn...Tổng kinh phí cho việc này khoảng 800 triệu đồng được lấy từ nguồn đóng góp trái tuyến của học sinh đầu cấp. Năm học 2009-2010, nhà trường  có 296 học sinh trái tuyến với số tiền thu xã hội hóa hơn 1,3 tỷ đồng. 30% số kinh phí được quận điều tiết cho những trường cùng địa bàn còn khó khăn, 70% còn lại nhà trường được chi phục vụ hoạt động giảng dạy, học tập. Được biết, nhà trường có cơ ngơi “khang trang” như hiện nay chủ yếu nhờ sự đóng góp của phụ huynh.

Cần sự đồng thuận của phụ huynh

Việc đóng góp, ủng hộ nhà trường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị (xã hội hóa) hoặc một số khoản thu khác thường do Ban đại diện cha mẹ học sinh nhà trường đề xuất, xin ý kiến các phụ huynh vào những cuộc họp phụ huynh. Có thể do cách làm qua loa, nên đã xảy ra việc phụ huynh đóng góp hoặc nộp tiền trong tình trạng ấm ức, chưa “tâm phục, khẩu phục”. Đơn cử như việc thu tiền học thêm tại một Trường THCS thuộc huyện An Dương. Sau khi đóng tiền, một số phụ huynh than phiền “Sao không chia làm nhiều lần, lại thu 8 tháng liền?”. Rõ ràng, phụ huynh này chưa đồng tình khi bị thu gộp tiền học thêm nhưng không được bày tỏ trước khi nhà trường quyết định các khoản đóng góp đầu năm.

Thời gian qua, cứ sau mỗi kỳ họp phụ huynh đầu năm, lại xuất hiện những ý kiến “trường này thu không đúng, trường kia thu nhiều khoản...” trong dư luận nhân dân. Đó là chưa kể có ý kiến còn cho rằng, Nhà nước không thu tiền xây dựng trường học, nhưng các trường lại biến tướng việc thu tiền xây dựng bằng chủ trương xã hội hóa, vận động người dân đóng góp, ủng hộ các trường xây dựng cơ sở vật chất.  Theo lãnh đạo ngành Giáo dục-Đào tạo, nguyên nhân là do thiếu sự đồng thuận của các phụ huynh. Còn theo chúng tôi, sở dĩ còn những dư luận trái chiều sau các kỳ họp đầu năm học là vì việc thảo luận nộp các khoản thu tại cuộc họp thường diễn ra theo kiểu áp đặt của các vị trong ban đại diện cha mẹ học sinh các lớp, thậm chí là của giáo viên. Nhiều trường, giáo viên ghi sẵn các khoản thu lên bảng, rồi mới xin ý kiến, hoặc không cần xin ý kiến phụ huynh, bởi “đã có chi hội đồng ý”.

Xã hội hóa giáo dục là chủ trương đúng đắn. Tuy nhiên, nếu làm không đúng, hoặc thiếu sự đồng thuận của xã hội thì chủ trương này dễ bị hiểu sai lệch, gây bức xúc trong nhân dân. Do đó, các trường học nên tăng cường công khai, dân chủ trong việc thu các khoản đóng góp, trong đó có đóng góp xã hội hóa. Quan trọng hơn, đây là việc tự nguyện, ai có điều kiện kinh tế, có tấm lòng, tâm huyết với sự nghiệp giáo dục và việc học tập của con cái thì ủng hộ, tránh coi đây là phong trào chung, ai cũng phải tham gia, đóng góp.

PV