Xã hội hóa e dè trước cánh cửa "xin - cho"

Dự luật Ngân sách nhà nước đề xuất thấy cần đưa khoản thu từ hoạt động xổ số kiến thiết vào cân đối ngân sách. Ảnh: MH
Dự luật Ngân sách nhà nước đề xuất thấy cần đưa khoản thu từ hoạt động xổ số kiến thiết vào cân đối ngân sách. Ảnh: MH
(PLO) - Việc quản lý các khoản phí, lệ phí còn chưa thống nhất dẫn đến chưa thúc đẩy xã hội hoá cung cấp dịch vụ công... Những bất cập, tồn tại như vậy hy vọng sẽ được khắc phục trong Dự thảo Luật Ngân sách nhà nước (NSNN) (sửa đổi) vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến sáng qua (2/10).
Chấm dứt ”chi xong mới báo cáo thu”
Mục tiêu quan trọng nhất trong Luật NSNN là tăng nguồn thu và cân đối được NSNN nên sửa đổi Luật NSNN thì “làm thế nào để tăng nguồn thu” là vấn đề được nhiều người quan tâm. Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc băn khoăn, sau khi luật này ra đời, nguồn thu liệu có tăng? Bên cạnh việc Dự thảo Luật dành cho TƯ sự chủ động trong ngân sách (NS) nhưng ông Phúc nhận thấy lại “làm tăng tính “xin – cho” trong quản lý NS”.
Nhất trí với phương án Chính phủ trình, phân cấp nguồn thu theo 3 nhóm (khoản thu 100% ngân sách TƯ, khoản thu 100% ngân sách địa phương và khoản thu phân chia giữa ngân sách TƯ và ngân sách địa phương), Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách đề nghị Chính phủ “rà soát lại từng khoản thu phân chia theo từng nhóm cho hợp lý để bảo đảm nguyên tắc ngân sách TƯ giữ vai trò chủ đạo” – ông Phùng Quốc Hiển, Chủ nhiệm Ủy ban này cho biết. 
Để khắc phục những bất cập trong công tác quản lý nguồn thu từ phí, lệ phí, Dự thảo Luật NSNN xác định, đối với lệ phí là khoản thu NSNN (tương tự như thu từ thuế) phải nộp toàn bộ vào NSNN. Đối với các khoản phí thu các hoạt động dịch vụ do Nhà nước đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước thực hiện thì nộp toàn bộ vào NSNN; các cơ quan quản lý nhà nước bị thiếu kinh phí hoạt động do không được giữ lại một phần thu phí, lệ phí thì NSNN sẽ bố trí đủ trong dự toán chi của cơ quan theo chế độ, định mức; trường hợp được khoán chi phí hoạt động thì được khấu trừ các khoản thu phí. 
Còn phí của Nhà nước giao cho các đơn vị sự nghiệp công lập hoặc doanh nghiệp nhà nước thu, thì các đơn vị này được phép trích lại một phần hoặc toàn bộ số thu để bù đắp chi phí, song mức thu, đối tượng thu phải theo quy định của pháp luật. Việc sử dụng nguồn thu để chi tiêu phải theo chế độ và phải hạch toán, kế toán, quyết toán, công khai theo quy định của pháp luật.
Chính phủ sẽ phân định lại danh mục các loại phí, lệ phí cho phù hợp, chuyển một số loại phí hiện nay sang giá dịch vụ (học phí, viện phí,...), và không phản ánh vào NSNN và cũng không ghi thu, ghi chi vào NSNN khi xây dựng Luật Phí, lệ phí. Vì thế, Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị Chính phủ khẩn trương xây dựng Luật Phí, lệ phí, theo đó chuyển một số loại phí sang giá dịch vụ, tránh việc phản ánh ghi thu - ghi chi vào NSNN như hiện nay.
Đưa nguồn thu từ xổ số vào ngân sách
Qua đánh giá thực hiện Luật NSNN, Chính phủ thấy cần thiết phải đưa khoản thu từ hoạt động xổ số kiến thiết (XSKT) vào cân đối NS với mục đích đầu tư cho các công trình phúc lợi xã hội. Do đó, Dự thảo Luật NSNN đã qui định để quản lý chặt chẽ thống nhất, đầy đủ nguồn thu, chi NSNN từ hoạt động XSKT. Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khẳng định: ”Thực hiện phương án này vừa bảo đảm nguyên tắc tập trung đầy đủ các khoản thu vào NSNN, vừa bảo đảm thực hiện được Nghị quyết của Đảng và Quốc hội về mục tiêu sử dụng của các khoản thu này”.
Đa số ý kiến của Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách nhất trí đưa khoản thu từ hoạt động XSKT vào trong cân đối NSNN và bổ sung quy định nguồn thu XSKT không sử dụng để tính tỷ lệ điều tiết giữa NS TƯ và NS địa phương, tính số bổ sung cân đối từ gân sách TƯ cho NS địa phương. 
Tuy nhiên, một số ý kiến không tán thành vì lo ngại “khó phân biệt rõ ràng số tiền thu được từ hoạt động XSKT được sử dụng để đầu tư hay chi thường xuyên”. Vì thế, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị “ghi rõ trong Dự thảo Luật NSNN (sửa đổi), nguồn thu từ XSKT chỉ chi cho các dự án phúc lợi xã hội như y tế, giáo dục” để đảm bảo mục đích chi của nguồn thu này.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý:  “Trong nhiều luật hiện nay có qui định thành lập quỹ. Hiện có khoảng 70 - 80 loại quỹ. Vậy Luật NSNN sửa đổi lần này có tập trung các quỹ lại được hay không; nếu không, trong khi NS nhỏ, cứ phân tán mỗi thứ một tý như thế này rất khó, nguồn vốn không được tập trung, không hiệu quả. Trong Dự thảo chưa thể hiện được sự tập trung về nguồn NSNN mà hầu như đang “thả” ra về quỹ, chương trình dự án, mục tiêu”.

Đọc thêm

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ

Đại tướng Phan Văn Giang phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Tuấn Nam).
(PLVN) - Thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu, thời gian qua, Ban Cơ yếu Chính phủ (Ban CYCP) đã lãnh đạo, chỉ đạo ngành Cơ yếu Việt Nam triển khai thống nhất, đồng bộ, toàn diện các mặt công tác; bảo đảm tuyệt đối bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang (LLVT) trong mọi tình huống.

Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Thể hiện tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta

Đại đoàn kết toàn dân tộc là sức mạnh vô địch của dân tộc Việt Nam. (Ảnh minh họa - Tạp chí Tuyên giáo).
(PLVN) - Những vấn đề được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cập trong bài viết vừa mang tính thời sự, vừa mang tính chiến lược, thể hiện rất rõ tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta. Đây cũng là lời nhắc nhở đối với một số cán bộ, đảng viên tránh xa chủ nghĩa cá nhân, làm việc vì lợi ích cá nhân, tiêu cực, tham nhũng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
(PLVN) -  Ngày 25/3, chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các thành viên Chính phủ không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng pháp luật gắn với nâng cao hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững; đặc biệt, các luật, nghị quyết phải khai thác, phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển của đất nước, tránh lãng phí, tiêu cực, tham nhũng, tránh "xin – cho".

Phát huy vai trò giám sát của các cơ quan dân cử tại địa phương

Các đại biểu tham dự Hội nghị. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Tham luận của một số đại biểu trình bày tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác HĐND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023 và triển khai kế hoạch công tác năm 2024 ngày 25/3 đã cho thấy vai trò quan trọng của các cơ quan dân cử trong hoạt động giám sát, góp phần không nhỏ vào những thành quả về phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Tổ chức diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước

Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa chủ trì hội nghị.
(PLVN) -  Sáng 25/3, Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam chủ trì Hội nghị làm việc với các cơ quan, đơn vị về xây dựng Đề án tổ chức diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).