Xã Đăk Rơ Wa (Quảng Ngãi): Đổi thay nhờ Chương trình Mục tiêu Quốc gia Giảm nghèo
(PLVN) - Xã Đăk Rơ Wa (tỉnh Quảng Ngãi) có gần 60% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, từng đối mặt với nhiều khó khăn do sinh kế phụ thuộc vào nương rẫy, hạ tầng thiếu đồng bộ và tỷ lệ hộ nghèo năm 2021 lên đến 288 hộ, tỷ lệ chiếm 5,49%. Tuy nhiên, nhờ triển khai đồng bộ Chương trình Mục tiêu Quốc gia Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 cùng các chương trình mục tiêu quốc gia lồng ghép khác, diện mạo địa phương đã thay đổi rõ nét. Đến năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 1,11%, thu nhập bình quân đạt hơn 51,5 triệu đồng/người/năm, tạo nền tảng vững chắc để người dân yên tâm phát triển sinh kế và hướng tới cuộc sống bền vững hơn.
Đa dạng hóa sinh kế người dân tự tin thoát nghèo bền vững
Tại thôn Đăk Krăk, anh Kyưih (người dân tộc Ba Na) là một tấm gương điển hình trong hành trình vươn lên làm kinh tế giỏi. Trước kia, cuộc sống của gia đình anh chỉ gói gọn trong vài sào rẫy, thu nhập bấp bênh, thường xuyên thiếu trước hụt sau. Khi được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, cây giống, bò giống và kỹ thuật từ Chương trình Mục tiêu Quốc gia, anh mạnh dạn đầu tư mô hình chăn nuôi kết hợp trồng cây ăn trái.

Từ hai con bò giống ban đầu, anh Kyưih mở rộng nhân giống đàn lên hơn 10 con; cùng lúc phát triển thêm 1ha cao su, trồng mít Thái, bơ Booth. Vườn cây ăn trái bước vào thu hoạch, mang lại nguồn thu khá ổn định. Trung bình mỗi năm, gia đình anh thu nhập trên 200 triệu đồng, mức thu nhập đáng mơ ước ở khu vực đồng bào dân tộc thiểu số. Không chỉ thoát nghèo, anh Kyưih còn đang hướng đến mô hình kinh tế tổng hợp bền vững, trở thành “điểm sáng” về nghị lực vươn lên thoát nghèo ở cộng đồng khu dân cư.
Anh Kyưih chia sẻ kinh nghiệm làm kinh tế: “Để làm kinh tế hiệu quả, yếu tố quan trọng nhất là biết tận dụng đất đai và học hỏi kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt. Bên cạnh đó chủ động trồng cỏ dự trữ thức ăn, phòng bệnh cho đàn bò và đa dạng hóa cây trồng như mít, bơ, cao su để giảm thiểu rủi ro. Không nên trông chờ vào một loại cây, mà phải đa dạng hóa cây trồng, nhờ đó thu hoạch xoay vòng theo mùa nên lúc nào cũng có nguồn thu ổn định”.

Bên cạnh đó, anh Kyưih còn thường xuyên chia sẻ kinh nghiệm cho bà con trong thôn, giúp nhiều hộ mạnh dạn phát triển kinh tế. Cách nhà anh Kyưih không xa, chị Y Nơuh hộ nghèo nhiều năm cũng đã có cuộc đời sang trang nhờ chương trình giảm nghèo. Năm 2024, chị được hỗ trợ 2 con bò sinh sản và tham gia chương trình tiếp cận vốn ưu đãi từ ngân hàng chính sách.
Từ chỗ chỉ trông chờ vào rẫy mì, rẫy bắp, thu nhập bấp bênh theo mùa, nay gia đình chị đã có tài sản tích lũy, đời sống ổn định dần qua từng năm. Nhìn đàn bò lớn khỏe và vườn cao su xanh tốt, chị Y Nơuh xúc động chia sẻ: “Có bò, có cây cao su rồi, nhà tôi không còn lo cái ăn từng ngày nữa. Cuộc sống đỡ vất vả hơn trước nhiều. Trước đây làm rẫy cả ngày vẫn không đủ chi tiêu, còn bây giờ tôi thấy mình có hy vọng, có điểm tựa để tính chuyện làm ăn lâu dài. Nhờ chương trình hỗ trợ và được cán bộ xã hướng dẫn tận tình, tôi mới mạnh dạn đầu tư phát triển kinh tế cho gia đình.”
Kết hợp nông nghiệp - du lịch - trồng rừng, tạo động lực phát triển mới
Song song với hỗ trợ sinh kế, xã Đăk Rơ Wa còn tận dụng lợi thế tự nhiên để phát triển du lịch cộng đồng. Đỉnh núi Chư Hreng là một trong những điểm đến check-in nổi tiếng nhất của khu vực phía Tây Quảng Ngãi thu hút hàng chục nghìn lượt du khách mỗi năm. Nhờ đó, nhiều hộ dân đã mở rộng dịch vụ giữ xe, bán nước giải khát, bán nông sản sạch như bơ, mít, rau rừng… giúp tăng thu nhập rõ rệt. Đây cũng là hướng đi mới giúp người dân đa dạng hóa sinh kế thay vì chỉ phụ thuộc vào nông nghiệp.

Ngoài ra, xã Đăk Rơ Wa còn là một trong những địa phương triển khai mạnh mẽ phong trào trồng 1 tỷ cây xanh của Chính phủ, hướng tới mục tiêu phủ xanh đất trống đồi trọc và nâng tỷ lệ che phủ rừng. Giai đoạn 2021-2025, xã đã trồng mới hơn 1.700 ha rừng, gồm thông Ba lá, Keo, Sao đen, Bò ma và nhiều loài cây bản địa phù hợp với thổ nhưỡng.
Hằng năm, UBND xã huy động lực lượng đoàn viên thanh niên, bộ đội, cán bộ và người dân cùng tham gia trồng hàng nghìn cây xanh, vừa góp phần chống sạt lở, cải thiện môi trường, vừa tạo sinh kế dài hạn cho các hộ nghèo khi rừng đến kỳ khai thác.
Theo báo cáo, tỷ lệ che phủ rừng của xã đạt trên 9,12%, ngoài ra hơn 98% hộ dân được sử dụng nước sạch từ các công trình cấp nước tập trung ở các thôn trên địa bàn xã. Hạ tầng giao thông tiếp tục được đầu tư đồng bộ, tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế. Đáng chú ý, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 5,49% (năm 2021) xuống còn 1,11% (năm 2025), thu nhập bình quân đầu người tăng lên hơn 51,5 triệu đồng/năm, cho thấy hiệu quả rõ nét của các chương trình giảm nghèo trên địa bàn.

Ông Hà Đường - Chủ tịch UBND xã Đăk Rơ Wa cho biết: “Những chuyển biến tích cực của xã trong 5 năm qua cho thấy các Chương trình Mục tiêu Quốc gia không chỉ hỗ trợ tài chính trước mắt mà còn tạo thay đổi căn bản trong tư duy làm kinh tế của người dân. Mỗi mô hình làm ăn, từ nuôi bò, trồng cây ăn trái, cây cao su đến du lịch cộng đồng và trồng rừng, đều giúp người dân tự tin trở thành điểm tựa để phát triển kinh tế, chứ không còn tâm lý trông chờ hỗ trợ từ Nhà nước.”
Ông Đường cho biết thêm, xã sẽ tiếp tục rà soát đúng đối tượng, tăng cường các lớp tập huấn kỹ thuật, hỗ trợ kết nối tiêu thụ sản phẩm, đặc biệt ưu tiên hộ nghèo và cận nghèo có nhu cầu làm ăn. Mục tiêu không chỉ là thoát nghèo mà là “thoát nghèo bền vững” không để ai bị bỏ lại phía sau.