Ngân hàng Thế giới (WB) vừa công bố Bản tin cập nhật kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 7/2020. Theo cập nhật kinh tế vĩ mô của WB, sau ba tuần cách ly gắt gao trong tháng 4, Chính phủ đã từng bước nới lỏng những hạn chế về đi lại và giãn cách xã hội cho đến khi Covid-19 lại bùng phát lại ở Đà Nẵng vào cuối tháng 7.
Trong những ngày vừa qua, Chính phủ phải ban hành lại những biện pháp hạn chế đi lại chặt chẽ ở Đà Nẵng, đồng thời nâng cấp độ giãn cách xã hội ở các thành phố khác. Chỉ số chặt chẽ của quốc gia tăng lên còn số chuyến bay nội địa giảm mạnh kể từ đầu tháng 8.
Theo WB, trước khi dịch bùng phát lại, kinh tế trong nước vẫn phục hồi với chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 2,5% trong tháng 7 so cùng kỳ năm trước. Tương tự, doanh số bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiếp tục phục hồi với tốc độ tăng 4,6% so cùng kỳ năm trước.
Tốc độ tăng trưởng chế tạo chế biến và doanh số bán lẻ đều thấp hơn so với tháng 7/2019 cho thấy nền kinh tế chưa thực sự phục hồi lại ở mức như trước khi có khủng hoảng. Thương mại hàng hóa nhìn chung tiếp tục hồi phục, chủ yếu nhờ các doanh nghiệp trong nước chứ không phải doanh nghiệp FDI.
Trong tháng 7, Việt Nam có khả năng duy trì thặng dư thương mại hàng hóa ở mức 1,6 tỷ USD, góp phần nâng thặng dư trong 7 tháng đầu năm 2020 lên đến 9,4 tỷ USD so với 3,3 tỷ USD cùng kỳ năm 2019. Tổng kim ngạch xuất khẩu giảm 1,4% so với tháng 6/2020 nhưng vẫn tương đương với tháng 7/2019.
Kết quả xuất khẩu của doanh nghiệp trong nước có dấu hiệu hồi phục mạnh mẽ hơn (tăng 10,6%) trong khi doanh số của các doanh nghiệp xuất khẩu thuộc khu vực nước ngoài giảm khoảng 5% so cùng kỳ năm trước.
Trong lúc hầu hết các thị trường đều suy giảm thì kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường Mỹ, EU và Nhật Bản lại tăng lên trong tháng 7. Tổng kim ngạch nhập khẩu tăng 20% so với tháng 6/2019 nhưng vẫn thấp hơn 3,6% so với tháng 7/2019.
Theo WB, chỉ số CPI của tháng 7 vẫn đi ngang so với tháng 6, còn lạm phát cơ bản ghi nhận mức tăng rất nhỏ. Trong khi đó, tăng trưởng tín dụng chững lại đáng kể, kể từ tháng 2, xuống 9,9% vào tháng 6. Tỷ lệ trên mặc dù thấp chưa từng có, nhưng vẫn cao hơn nhiều so với tốc độ tăng trưởng GDP.
Điều đó cho thấy NHNN đã nới lỏng chính sách tiền tệ và tín dụng để hỗ trợ các doanh nghiệp dễ bị tổn thương. Mặc dù có lý do, nhưng chính sách trên cần được theo dõi thận trọng vì nó làm giảm biên lợi nhuận của ngân hàng trong điều kiện tỷ lệ nợ xấu vốn dĩ đang tăng nhanh.
Tuy nhiên, WB khuyến nghị, các cân đối của Chính phủ cần được theo dõi thận trọng. Theo đó, kể từ tháng 4, số thu của Chính phủ đã và đang giảm đáng kể trong khi chi tiêu phải tăng lên nhằm ứng phó khủng hoảng. Trong nửa đầu của năm, Chính phủ chỉ thu được 76% so với con số cùng kỳ năm 2019 do tăng trưởng kinh tế giảm kết hợp với biện pháp giãn nộp thuế cho cá nhân và doanh nghiệp để đối phó với cuộc khủng hoảng.
Nền kinh tế Việt Nam nhanh chóng phục hồi sau khi những hạn chế trong nước do cách ly chống Covid-19 được gỡ bỏ, đồng thời xuất khẩu đạt kết quả tương đối tốt. Tuy nhiên, theo WB, đợt bùng phát vào cuối tháng 7/2020 ở Đà Nẵng và các biện pháp ứng phó nhằm kiểm soát bệnh dịch của chính quyền có thể gây ảnh hưởng đến khôi phục kinh tế trong thời gian tới.
WB khuyến nghị, cần quan tâm hơn nữa đến diễn biến phát triển của dịch bệnh, tác động tài khóa của nó và chính sách xử lý trong trung và dài hạn.
