Vượt địa hình dốc đứng, giữ vững huyết mạch giao thông ở Sơn La

Đối mặt thách thức trên những cung đường dốc thẳm

Sơn La là tỉnh miền núi Tây Bắc có địa hình bị chia cắt mạnh bởi các dãy núi cao và hệ thống sông suối dày đặc. Mạng lưới giao thông đường bộ, vì thế, đóng vai trò "huyết mạch" không thể thay thế, kết nối các vùng trong tỉnh và thông thương với các địa phương khác. Trong đó, những tuyến đường xương sống như Quốc lộ 6 – con đường độc đạo nối Sơn La với thủ đô Hà Nội, cùng các Quốc lộ 37, 43, 279, giữ một vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng.

Tuy nhiên, việc vận hành và bảo vệ các tuyến đường này là một cuộc chiến bền bỉ với thiên nhiên. Thách thức lớn nhất đến từ điều kiện thời tiết khắc nghiệt, đặc biệt là mùa mưa kéo dài từ tháng 4 đến tháng 9 hàng năm. Lượng mưa lớn thường gây ra các hiện tượng sạt lở ta luy dương, đất đá từ trên núi đổ ập xuống mặt đường, hoặc xói lở sâu phần ta luy âm, tạo ra những "hàm ếch" nguy hiểm có thể kéo sập cả một đoạn đường. Bên cạnh đó, lũ quét đột ngột trên các suối nhỏ có thể làm hư hỏng, cuốn trôi các cống dân sinh và gây ngập úng cục bộ, khiến giao thông tê liệt trong nhiều giờ.

Trách nhiệm quản lý, duy tu hệ thống đường bộ này được giao cho Ban Quản lý bảo trì đường bộ Sơn La, một đơn vị trực thuộc Sở Xây dựng tỉnh Sơn La. Đây là cơ quan chuyên môn được tái lập trên cơ sở hợp nhất Sở Giao thông Vận tải và Sở Xây dựng từ tháng 3/2025 theo chủ trương tinh gọn bộ máy của tỉnh. Hiện tại, Ban đang quản lý và bảo dưỡng thường xuyên một mạng lưới rộng lớn gồm 29 tuyến đường với tổng chiều dài hơn 1.792 km.

Ông Nguyễn Trọng Hải, Giám đốc Ban Quản lý bảo trì đường bộ Sơn La, cho biết: "Đặc thù của Sơn La là khối lượng công việc bảo trì rất lớn nhưng nguồn lực lại có hạn. Áp lực càng tăng cao trong mùa mưa bão. Có những vị trí vừa xử lý xong hôm trước, một trận mưa lớn đêm sau đã có thể gây sạt lở trở lại. Điều này đòi hỏi chúng tôi phải luôn trong tư thế sẵn sàng, không chỉ sửa chữa mà còn phải dự báo và phòng ngừa các sự cố."

Giải pháp đồng bộ, giữ vững an toàn cho từng cây số

Trước những thách thức đó, ngành giao thông Sơn La đã chuyển từ phương thức xử lý sự cố bị động sang chủ động phòng ngừa và ứng phó nhanh. Trọng tâm của chiến lược này là công tác bảo dưỡng thường xuyên, xem đây là giải pháp căn cơ để kéo dài tuổi thọ công trình và hạn chế tối đa các hư hỏng lớn.

Lực lượng "tuần đường" là những người lính tiên phong trên mặt trận này. Hàng ngày, các đội công nhân tuần tra trên từng cây số được giao quản lý để sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường như vết nứt trên mặt đường, hiện tượng thấm nước trên mái ta luy hay các rãnh thoát nước bị tắc nghẽn. Mọi hư hỏng nhỏ, từ ổ gà, vết rạn chân chim cho đến các biển báo bị cong vênh, đều được ghi nhận và xử lý ngay lập tức. Công việc tưởng chừng đơn giản này lại có ý nghĩa quyết định, giúp ngăn chặn những sự cố lớn có thể phát sinh.

Khi mùa mưa bão đến, công tác ứng trực được đặt lên mức cao nhất. Ban Quản lý bảo trì đường bộ phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh, chính quyền các huyện, xã. Phương châm "4 tại chỗ" (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ) được quán triệt sâu sắc. Tại các vị trí trọng yếu có nguy cơ sạt lở cao, máy móc, thiết bị và nhân lực luôn được bố trí sẵn sàng. Khi sự cố xảy ra, các lực lượng có thể tiếp cận hiện trường và triển khai công tác khắc phục trong thời gian ngắn nhất, hạn chế tối đa thời gian tắc đường.

Sự thông suốt của các tuyến đường không chỉ có ý nghĩa về mặt giao thông mà còn là đòn bẩy cho kinh tế địa phương. Những con đường được bảo trì tốt giúp cho việc vận chuyển các sản phẩm nông sản chủ lực của Sơn La như xoài, mận, nhãn, cà phê từ các huyện Mộc Châu, Sông Mã, Mai Sơn đến các thị trường tiêu thụ lớn được thuận lợi, giảm chi phí và giữ được chất lượng sản phẩm. Đây cũng là yếu tố then chốt để phát triển du lịch, đưa du khách đến với các điểm đến hấp dẫn như cao nguyên Mộc Châu, lòng hồ thủy điện Sơn La.

Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp, từ đầu năm 2025 đến nay, công tác quản lý và bảo trì đường bộ tại Sơn La đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Hàng trăm điểm sạt lở nhỏ lẻ đã được xử lý kịp thời, nhiều "điểm đen" về tai nạn giao thông được xóa bỏ, đảm bảo cho các tuyến đường luôn an toàn, vững chắc trước sự khắc nghiệt của thiên tai, góp phần quan trọng vào sự ổn định và phát triển chung của tỉnh.