Hoa tiêu hàng hải là dịch vụ công ích và phí hoa tiêu là nguồn thu thuộc ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, quy định này đang bị bỏ qua tại Vungtau Ship – Cty CP có một phần hoạt động hoa tiêu.
 |
| Hoa tiêu hàng hải là dịch vụ công ích. Ảnh minh họa |
Chiếm dụng phí hoa tiêu
Theo Nghị định 173/2007/NĐ-CP ngày 28/11/2007 quy định về tổ chức và hoạt động của hoa tiêu hàng hải, dịch vụ hoa tiêu hàng hải là dịch vụ công ích và công ty hoa tiêu là doanh nghiệp (DN) 100% vốn nhà nước. Đồng thời, tại Nghị định số 49/2011/NĐ-CP ngày 21/6/2011 sửa đổi một phần Nghị định 173, “phí hoa tiêu là nguồn thu thuộc ngân sách nhà nước; các công ty hoa tiêu trực tiếp thu phí hoa tiêu hàng hải”.
Theo thống kê hiện cả nước có 12 đơn vị hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực hoa tiêu hàng hải. Trong khi hầu hết các công ty hoa tiêu thực hiện theo đúng quy tại Nghị định 173 và Nghị định 49, chỉ riêng Xí nghiệp hoa tiêu Vũng Tàu trực thuộc Vungtau Ship nhiều năm đã giữ lại nguồn thu ngân sách nhà nước này để đưa vào hạch toán doanh thu chung của DN và nguồn kinh phí hoa tiêu này đang có dấu hiệu bị “xẻ thịt” chia cho nhiều chi phí hoạt động ngoài ngành hoa tiêu (?).
Điều này thể hiện ngay tại các báo cáo hoạt động sản xuất kinh doanh của Vungtau Ship trong các năm 2010 – 2011 – 2012. Thực tế, Vungtau Ship thành lập ba đơn vị kinh doanh hạch toán phụ thuộc và đồng thời đây cũng là ba nhóm ngành hoạt động chính của công ty. Theo báo cáo, tổng doanh thu năm 2010 đạt hơn 101 tỷ đồng, trong đó doanh thu từ dịch vụ hoa tiêu hơn 76,5 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế gần 17,4 tỷ đồng và năm 2010 chi phí cho dịch vụ hoa tiêu hơn 65,9 tỷ.
Tương tự, năm 2011 tổng doanh thu đạt hơn 92,5 tỷ đồng, trong đo doanh thu từ dịch vụ hoa tiêu đạt hơn 68 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế hơn 19,4 tỷ đồng và chi phí cho dịch vụ hoa tiêu hơn 57,3 tỷ đồng. Gần đây nhất, doanh thu năm 2012 công ty đạt 91 tỷ đồng, trong đó doanh thu dịch vụ hoa tiêu đạt 62,5 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế là 19,4 tỷ đồng và chi phí cho hoạt động hoa tiêu trên 53,1 tỷ đồng. Nhìn vào các bản báo cáo này thì nguồn thu từ dịch vụ hoa tiêu chiếm từ 68% đến 75% tổng doanh thu của Vungtau Ship.
Chuyển hóa từ ngân sách sang lợi nhuận doanh nghiệp?
Vungtau Ship được cổ phần hóa từ cuối năm 2012 với vốn điều lệ 164 tỷ đồng, nhà nước vẫn giữ 79,17% cổ phần. Theo tìm hiểu của chúng tôi, trừ hoạt động của dịch vụ hoa tiêu hàng hải thì trong nhiều năm nay hầu hết các hoạt động khác của DN này đều trong tình trạng không có lãi hoặc bị thua lỗ. Đơn cử, năm 2012, các hoạt động trong lĩnh vực đại lý hàng hải chỉ đạt 5,7 tỷ đồng; hoạt động cung ứng dịch vụ đóng bao, bốc xếp, bảo trì tại trạm phân phối xi măng Nghi Sơn – Hiệp Phước đạt 9,5 tỷ đồng; riêng lĩnh vực kinh doanh khách sạn và Hàng
Sâm bị thua lỗ 200 triệu. Phân tích từ báo cáo năm 2012 cho thấy, với tổng doanh thu 91 tỷ, trừ đi ba lĩnh vực hoạt động trên còn lại 76 tỷ, tiếp tục trừ đi 62,5 tỷ từ phí dịch vụ hoa tiêu, còn lại 13,5 tỷ đồng, nhưng lợi nhuận trước thuế vẫn đạt 19,4 tỷ đồng, như vậy 5,9 tỷ doanh thu từ phí hoa tiêu đã được chuyển hóa thành lợi nhuận của Vungtau Ship?
Vấn đề đặt ra là: Với việc đánh đồng doanh thu thì đã có bao nhiêu tiền của ngân sách bị Vungtau Ship sử dụng sai hoặc chuyển hóa thành lợi nhuận rồi “phân phối lại”?. Lý giải về những khoản dư thừa trong chi phí của hoa tiêu, chúng tôi đã được một lãnh đạo Vungtau Ship cho biết: “Ngoài việc chi trả cho các hoạt động của hoa tiêu, phần còn dư thừa đưa vào các hoạt động khác của DN”.
Thực tế, từ năm 1995, Xí nghiệp hoa tiêu Vũng Tàu được sát nhập vào Vungtau Ship và như vậy, đến nay đã qua 18 năm, phí dịch vụ hoa tiêu tại Vungtau Ship liên tục bị “xẻ thịt”.
(Còn tiếp)
Đoàn Công
