Tiếp tục phần tranh luận của mình trong vụ án xét xử bị cáo Đinh La Thăng – nguyên chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và 21 đồng phạm, đại diện Viện kiểm sát (VKS) TP Hà Nội cho rằng, Tổng công ty xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) không đáp ứng kinh nghiệm của một nhà thầu, trong số các hợp đồng cung cấp cho cơ quan điều tra không có hợp đồng thiết kế cho dự án, hai hợp đồng liên quan đến Nhiệt điện là Vũng Áng và Nhơn Trạch 2, PVC chỉ thi công xây dựng chứ không làm hợp đồng thiết kế. Do đó việc đánh giá hồ sơ đáp ứng yêu cầu là không có cơ sở.
Theo vị đại diện VKS, trong hai hồ sơ xây lắp lớn nhất liên quan đến nhiệt điện trước đó chỉ có giá trị hợp đồng bằng 25% tổng giá trị hợp đồng tại Nhà máy nhiệt điện (NMNĐ) Thái Bình 2. Chính bị cáo Trịnh Xuân Thanh – Chủ tịch HĐQT PVC cũng thừa nhận tại thời điểm đó PVC không có đủ năng lực kinh nghiệm.
“Dự án đã thi công kéo dài gấp đôi thời gian dự kiến, chi phí phát sinh tới 155 tỷ đồng/năm. Câu hỏi đặt ra là liệu có thể đưa PVC lên làm tổng thầu theo mục tiêu ưu tiên người Việt Nam dùng hàng Việt Nam?” – Đại diện VKS đưa ra câu hỏi.
Tiếp tục phần tranh luận của mình, đại diện VKS cho hay, ngày 14/1/2011, bị cáo Nguyễn Quốc Khánh ký quyết định thay đổi công nghệ của dự án. Đến ngày 28/2/2011 PVC và Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power) ký hợp đồng số 33 trong điều kiện thiếu một loạt căn cứ cần thiết. Nhiều nội dung trong hợp đồng không có thật.
“Ngày 13/5/2011, bị cáo Nguyễn Quốc Khánh đã thay mặt PVN ký hợp đồng 4194 với PVC thực chất là chuyển đổi chủ đầu tư về PVN. Do vậy, VKS cho rằng hợp đồng 33 thực chất chỉ là “phù phép” để chuyển tiền về PVC.” – VKS đưa ra quan điểm
Cũng theo vị đại diện VKS, việc PVC thu hồi 1.240 tỷ đồng tính đến 13/9/2016 là thu hồi nội bộ tại PVC không liên quan đến số tiền PVN tạm ứng cho PVC. Trong thời hạn PVC tạm ứng tiền cho đến khi PVN có công văn thu hồi tiền tạm ứng, PVC đang chiếm dụng của PVN 1.115 tỷ đồng. Không có căn cứ nào cho rằng PVC đã thu hồi thừa tiền tạm ứng như các luật sư đã nêu. Số tiền tạm ứng được PVC góp vốn vào các công ty con và thanh toán trả nợ ngân hàng.
Tại tòa, VKS khẳng định các bị cáo thừa nhận việc tạm ứng không đúng pháp luật, việc sử dụng tiền sai mục đích là trái pháp luật. Thiệt hại xảy ra từ 2011-2012, chủ đầu tư không thu hồi tiền tạm ứng do PVC chiếm dụng. Cơ sở tính thiệt hại bằng lãi tiền gửi ngân hàng theo quy định Điều 608 BLDS 2015. Trong vụ án này việc xác định thiệt hại căn cứ vào khoản 3 của Điều 608 là lợi ích gắn liền với thiệt hại.
Trong số tiền tạm ứng, đến 30/8/2011 toàn bộ số tiền này đã không còn và bị sử dụng sai mục đích 1.100 tỷ đồng. Tính đến hết năm 2011 chỉ sử dụng cho dự án 169 tỷ đồng, cả năm 2012 chỉ sử dụng khoảng 1,5 tỷ đồng cho dự án, chủ yếu là chi phí quản lý vì chưa có thiết kế kỹ thuật.
Như vậy số tiền PVC chiếm dụng không có lãi tức là 1.115 tỷ đồng, trong khi vốn tạm ứng là vốn đầu tư phát triển của PVN. Do đó không có cơ sở để tạm ứng cho PVC trong điều kiện bình thường. Việc tính lãi suất theo lãi suất tiền gửi có kỳ hạn là hoàn toàn hợp lý. VKS cho rằng có số tiền thiệt hại 119 tỷ đồng là có căn cứ và hợp lý.
Theo VKS, xét về các mối quan hệ cho thấy Vũ Đức Thuận và Đinh La Thăng có vai trò quyết định trong việc về PVC và được cất nhắc để nắm giữ vị trí chủ chốt. Đinh La Thăng đã bỏ qua các quy định của pháp luật để chỉ định PVC làm tổng thầu của dự án. Qua đó cho thấy rõ mối quan hệ mang tính lợi ích nhóm tại đây.
Về một số quan điểm của các luật sư bào chữa cho các bị cáo không đồng tình với nhận định trong bản luận tội đánh giá bị cáo không thành khẩn khai báo, quanh co, đổ lỗi cho cấp dưới, đại diện VKS nhấn mạnh cần tách bạch 2 vấn đề là quyền của bị cáo theo luật và phần đánh giá về thái độ, hành vi của bị cáo của cơ quan luận tội.
“Mặc dù đủ cơ sở truy tố các bị cáo hai tội nhưng các bị cáo đều phủ nhận, chỉ chịu trách nhiệm thiếu kiểm tra giám soát. Do đó, VKS không cho các bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ. Bởi, tình tiết giảm nhẹ chỉ được hưởng khi bị cáo thành khẩn khai báo và ăn năn hối lỗi. Kiểm sát viên tại toà cũng đã thể hiện quan điểm, còn việc chấp nhận hay không là thuộc về HĐXX”, vị đại diện VKS nói.
Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật thông tin.
