Về vụ án này, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã có Công văn 2763/UBTP12 ngày 12/5/2009 do Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Phạm Quý Tỵ kí với nội dung chuyển đơn của ông Phạm Đức Chung (ở số 18, tổ 89, ngõ 34, phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) gửi đến ông Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC đề nghị xem xét, giải quyết đơn yêu cầu kháng nghị tái thẩm của công dân. Tuy nhiên, đến nay đề nghị chính đáng đó vẫn chưa được cơ quan chức năng xem xét giải quyết.
Hai vòng tố tụng, bản chất vẫn sai lệch
Tài sản tranh chấp là ngôi nhà số 230b, tổ 23, phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, diện tích 346m² do ông Phạm Đức Chung và vợ là bà Nguyễn Thị Đúm mua của vợ chồng ông Đoàn Duy Thanh và bà Dương Thị Học vào năm 1974. Việc mua bán có đủ văn tự, người làm chứng, làm thuế trước bạ sang tên đổi chủ.
Thời điểm này, ông Nguyễn Bách (nguyên đơn vụ án, là anh trai bà Đúm) có giúp đỡ và cho vợ chồng bà Đúm vay tiền làm ăn. Năm 1992, ông Bách đề nghị ông Chung chia mảnh đất đang sử dụng nhưng ông Chung không đồng ý. Tháng 4/1996, ông Bách gửi đơn ra UBND phường Vĩnh Tuy cho rằng có góp tiền mua chung thửa đất trên với ông Chung, nay ông Bách đòi chia đất thì ông Chung không trả. Do ông Bách không có chứng cứ tin cậy về việc mua chung đất nên phường không xem xét, ông Bách đành phải rút đơn về.
Năm 2002, ông Bách khởi kiện vụ án đòi quyền sở hữu chung ra TAND quận Hai Bà Trưng. HĐXX căn cứ lời khai của các nhân chứng là ông Miện, ông Hành “có nghe nói” ông Bách chung tiền mua nhà đất với ông Chung. Bên cạnh đó, vào tháng 3/1991 bà Đúm làm đơn xin phân nhà gửi Nhà máy dệt 8-3 đã viết bà “ở nhờ trên đất anh trai, tôi đứng ra mua hộ” để xác định đây là đất mua chung. Bản án số 02/DSST đã chia đôi diện tích, ông Chung và ông Bách mỗi bên sử dụng 171m².
Trong các ngày từ 19 đến 21/8/2003, TAND TP.Hà Nội xử phúc thẩm vụ án do bị đơn ông Chung kháng cáo. Tại tòa, ông Chung xuất trình lá đơn của bà Đúm gửi Nhà máy dệt 8-3 có nội dung: “ở nhờ trên đất anh trai, tôi đứng ra mua”. Ông Chung cho rằng TAND quận Hai Bà Trưng đã cố tình thêm vào chữ “hộ” vào giấy tờ mua bán, để làm sai lệch về bản chất sự việc. Các nhân chứng thì chỉ “có nghe nói” chứ không ai trực tiếp chứng kiến việc mua bán. Chính vì vậy, bản án số 199/DSPT đã bác đơn của ông Bách, xác định nhà đất ở 230b tổ 23 phường Vĩnh Tuy thuộc quyền sở hữu của ông Chung, bà Đúm.
Tưởng rằng đến đây công lý đã sáng tỏ, không ngờ ngày 21/9/2004, TANDTC ra kháng nghị giám đốc thẩm số 80/KN-DS. Sau đó, Tòa Dân sự TANDTC đã ra quyết định giám đốc thẩm 171/GĐT-DS giao vụ án xét xử lại từ đầu. Tại vòng tố tụng thức hai, cả án sơ thẩm và phúc thẩm đều công nhận ông Bách là người mua chung đất với vợ chồng ông Chung bà Đúm và chia cho ông Bách 120m² đất. Trong khi ông Chung vẫn đang khiếu nại bản án theo thủ tục giám đốc thẩm thì ngày 6/10/2006, Cơ quan thi hành án quận Hai Bà Trưng đã ra quyết định cưỡng chế thi hành án số 74/QĐ-THA, cắt 120m² đất của vợ chồng ông Chung giao cho ông Bách.
Tình tiết mới thay đổi bản chất vụ án, cần kháng nghị tái thẩm
Uất ức vì bị mất 120m2 đất do bản án không đúng pháp luật của hai cấp tòa, ông Chung vẫn tiếp tục hành trình khiếu nại giám đốc thẩm. Vào năm 2003, ông Chung tìm lại được Giấy xác nhận của ông Đoàn Duy Thanh, người bán nhà cho ông năm 1974, xác nhận chỉ có ông Chung, bà Đúm là người mua, hoàn toàn không có ông Bách tham gia.
Trong giấy này ông Thanh xác nhận: “Khoảng năm 1996-1997 ông Bách đã 3 lần đến nhà tôi nói ủng hộ ông Bách có mua chung mảnh đất trên. Nếu ông Bách thắng tôi sẽ có phần, nhưng tôi đã từ chối vì luật pháp và lương tâm không cho phép”. Giấy xác nhận của ông Thanh ghi ngày 17/6/2003, có ra UBND xã Thụy Hồng, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình (nơi ông Thanh cư trú) xác nhận chữ kí, đóng dấu. Với chứng cứ mới là Giấy xác nhận trên của ông Thanh, ông Chung đã gửi kèm đơn đến cơ quan có thẩm quyền đề nghị kháng nghị tái thẩm vụ án.
Ngày 12/5/2009, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã có Công văn 2763/UBTP12 do Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Phạm Quý Tỵ kí với nội dung chuyển đơn của ông Phạm Đức Chung gửi đến ông Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC đề nghị xem xét, giải quyết đơn yêu cầu kháng nghị tái thẩm của ông Chung. Tuy nhiên, đến nay TANDTC và VKSNDTC vẫn không có hồi âm.
Thiết nghĩ, giấy xác nhận của ông Thanh là chứng cứ mới, có thể thay đổi bản chất vụ án nên đề nghị TANDTC, VKSNDTC chấp nhận đơn đề nghị tái thẩm của ông Phạm Đức Chung, để xét lại vụ án một cách khách quan, minh bạch, bảo vệ quyền lợi cho ông Chung, bà Đúm.
Trần Nguyên
