"Tòa án đã cố tình bỏ qua các yếu tố lỗi của nguyên đơn và nhận định phiến diện rằng Cty chúng tôi có lỗi hoàn toàn và phải chịu bồi thường. Hiện chúng tôi đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm do có những vi phạm về cả nội dung lẫn tố tụng...”
Nguyên đơn nói bị đơn vi phạm hợp đồng
Theo đơn khởi kiện của nguyên đơn là Cty Xuất nhập khẩu Trà Việt (trụ sở tại phường Ngô Quyền, TP Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc) do ông Nguyễn Hoàng Anh - Tổng Giám đốc, người đại diện theo pháp luật của Cty Trà Việt- có nội dung thể hiện: Ngày 15/4/2016 Cty CP chè Cờ Đỏ Mộc Châu (gọi tắt là Cty chè Mộc Châu, địa chỉ tại Thị trấn Nông trường Mộc Châu, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La - bên A) và Cty CP XNK Trà Việt (gọi tắt là Cty Trà Việt - bên B) cùng nhau ký kết hợp đồng ủy thác xuất khẩu số 01 (sau đây gọi tắt là HĐ). Theo đó, Cty chè Mộc Châu ủy thác cho Cty Trà Việt thực hiện việc xuất khẩu 300.000kg chè, đơn giá 47.000đồng/kg với tổng giá trị ủy thác là 14,1 tỷ đồng. Thời hạn HĐ từ 15/4/2016 đến 31/12/2016. Mức phí ủy thác là 1,5% giá trị hàng xuất. Hai bên cam kết nếu bên nào đơn phương chấm dứt HĐ mà không có lý do chính đáng thì bị phạt tối đa 10% giá trị HĐ đã ký kết.
Thực hiện HĐ trên, từ 18/4 đến 15/5/2016 Cty chè Mộc Châu đã chuyển hàng cho Cty Trà Việt tổng khối lượng 40.360kg (tổng giá trị xuất khẩu là 1.896.920 đồng). Theo Điều 4 và 5 HĐ, trước một lần chuyển chè, Cty Trà Việt phải chuyển khoản cho Cty Chè Mộc Châu số tiền tương đương 100% giá trị lô hàng để đặt cọc cho số hàng sẽ nhận. Việc bên B thanh toán 100% giá trị theo từng lô hàng là để bảo đảm cho số hàng nhận từ bên A không bị bên B chiếm dụng vốn sau khi đã xuất bán cho đối tác nước ngoài chứ không phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán trong giao dịch mua bán.
Theo Tổng Giám đốc Cty Trà Việt Nguyễn Hoàng Anh- người đại diện theo pháp luật của phía nguyên đơn trình bày tại phiên tòa, sau lần chuyển chè cuối cùng vào ngày 5/5/2016 đến nay, Cty Chè Mộc Châu đã chấm dứt việc chuyển chè cho Cty Trà Việt theo HĐ đã ký. Sau lần phát hành hóa đơn cuối cùng ngày 28/7/2016, Cty Chè Mộc Châu đã cắt mọi liên lạc với Cty Trà Việt. Bên B mặc dù đã cố gắng liên lạc nhiều lần nhưng không nhận được bất kỳ phản hồi nào. Vào các ngày 4, 13 và 20/10/2016, Cty Trà Việt gửi văn bản đề nghị Cty Chè Mộc Châu cử người đại diện làm việc để giải thích về việc đơn phương chấm dứt HĐ trước hạn. Tuy nhiên, bên A chỉ có văn bản trả lời chung chung: “Cty Chè Mộc Châu không tiếp tục thực hiện HĐ là do giá cả chưa hợp lý”.
Phía Cty Trà Việt cho rằng, việc Cty Chè Mộc Châu lấy lý do điều chỉnh giá chè cao hơn so với giá thỏa thuận trên HĐ hoặc giá cả chưa hợp lý để không tiếp tục thực hiện HĐ là không có căn cứ. Theo ông Hoàng Anh, việc Cty Chè Mộc Châu tăng giá chè xuất khẩu chỉ có lợi về phí ủy thác cho Cty Trà Việt với tư cách là bên nhận ủy thác (Cty Trà Việt được trả nhiều phí ủy thác hơn so với thỏa thuận trong HĐ do phí ủy thác được tính theo % giá trị chè). Cũng theo nguyên đơn, trong thời hạn HĐ 01 vẫn còn hiệu lực, trên thực tế sau khi sản xuất được trà xanh sơ chế, Cty Chè Mộc Châu không thông báo cho bên B biết, cũng không tiến hành bàn giao chè cho bên B mà lại ký hợp đồng ủy thác xuất khẩu với bên thứ ba là Cty TNHH Xuất nhập khẩu thương mại Nông sản Việt Nam.
Đại diện nguyên đơn cho rằng: Việc Cty Chè Mộc Châu cố tình không thực hiện việc chuyển nốt số chè còn lại (259.640kg với giá trị gần 12,2 tỷ đồng) theo HĐ để Cty Trà Việt thực hiện công việc đã thỏa thuận thể hiện Cty Chè Mộc Châu đã đơn phương chấm dứt HĐ ủy thác xuất khẩu số 01 mà không có lý do chính đáng. Vì vậy bên B yêu cầu TAND huyện Mộc Châu (tỉnh Sơn La) buộc bên A phải trả cho bên B số tiền 976.246.400đồng tương đương 8% giá trị HĐ do vi phạm quy định tại Điều 9 của HĐ.
Bị đơn bất ngờ tố ngược
Đại điện theo ủy quyền của phía bị đơn Cty Chè Mộc Châu là các ông bà Phan Công Tiến, Nguyễn Kim Huynh và Lê Thu Hồng trình bày: thống nhất các nội dung và điều khoản về HĐ ủy thác số 01 ngày 15/4/2016. Tuy nhiên, phía bị đơn cho rằng lý do khiến Cty dừng giao hàng là do trong suốt một thời gian dài từ ngày 31/5/2016 đến đầu tháng 10/2016 bên B không có bất kỳ động thái nào liên lạc với bên A, không chuyển tiền như cam kết và không đề nghị bên A giao hàng tiếp vì vậy bên A không có cơ sở để tiếp tục giao hàng cho bên B.
Việc Cty Trà Việt nói nhiều lần liên lạc nhưng không nhận được hồi âm là không đúng sự thật và không có căn cứ. Cty Chè Mộc Châu có địa chỉ rõ ràng, thường xuyên giao dịch với đối tác bằng nhiều hình thức: điện thoại, email, văn bản… thế nhưng thực tế trong suốt khoảng thời gian trên, phía Cty Chè Mộc Châu không nhận được bất kỳ sự liên hệ nào từ phía Cty Trà Việt, phía Trà Việt cũng không có chứng cứ để chứng minh đã nhiều lần liên lạc với Cty Chè Mộc Châu.
Mãi đến tháng 10/2016, sau khi nhận được văn bản của Cty Trà Việt, Cty Chè Mộc Châu mới có văn bản trả lời và thông báo có sự thay đổi về giá từ 47.000đồng/kg lên 53.000đồng/kg; nếu Cty Trà Việt đồng ý với giá trên thì chuyển tiền để Cty Chè Mộc Châu có cơ sở giao hàng nhưng phía Trà Việt không trả lời. Sở dĩ trước đó, Cty Chè Mộc Châu chưa thông báo thay đổi giá bán vì trong suốt 4 tháng (từ tháng 6 đến hết tháng 9/2016) Cty Trà Việt không có thông báo chuyển tiền cho Cty Chè Mộc Châu và không yêu cầu giao hàng, ngoài ra cũng không có bất kỳ thông tin gì về việc nhận hàng tiếp hay không, tại sao trong một thời gian dài Cty này không tiếp tục thực hiện HĐ… Thậm chí khi nhận được thông tin Cty Chè Mộc Châu báo điều chỉnh giá Cty Trà Việt cũng không có phản hồi gì.
Ông Nguyễn Kim Huynh- đại diện theo ủy quyền của Cty Chè Mộc Châu khẳng định: Những hành vi trên của Cty Trà Việt được coi là tự ý không thực hiện tiếp HĐ, chứ hoàn toàn không phải Cty Chè Mộc Châu vi phạm HĐ. Ngoài ra, phía Cty Chè Mộc Châu còn “tố” Cty Trà Việt thời điểm đó vẫn đang còn nợ tiền hàng của họ trên 692 triệu đồng.
Phán quyết không thuyết phục?
Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 23/5/2017 của TAND huyện Mộc Châu, ông Nguyễn Hoàng Anh- Tổng Giám đốc Cty Trà Việt khẳng định phía nguyên đơn giữ nguyên yêu cầu khởi kiện, cho rằng Cty Chè Mộc Châu đã vi phạm HĐ và đề nghị Tòa án buộc Cty Chè Mộc Châu phải trả cho Cty Trà Việt số tiền 976.246.400đồng tương đương 8% giá trị HĐ do vi phạm quy định tại Điều 9 của HĐ.
Diễn biến phiên tòa sơ thẩm cho thấy điều bất ngờ là dường như các chứng cứ đều thuộc về phía bị đơn khi bị đơn đưa ra nhiều chứng cứ “tố ngược” nguyên đơn mới là bên vi phạm HĐ. Trước Tòa, bà Lê Thu Hồng- người đại diện theo ủy quyền của phía Cty Chè Mộc Châu cho rằng việc Cty Trà Việt yêu cầu Cty Chè Mộc Châu bồi thường thiệt hại số tiền 976.246.400đồng là không có căn cứ. Bà Hồng chứng minh, Cty Chè Mộc Châu không có hành vi vi phạm HĐ nên Cty Trà Việt không xuất trình được bất cứ bằng chứng nào chứng minh giá trị thiệt hại do hành vi vi phạm gây ra. Bà Hồng nhất quán quan điểm không chấp nhận yêu cầu khởi kiện vô căn cứ của Cty Trà Việt và yêu cầu TAND huyện Mộc Châu bác đơn khởi kiện của nguyên đơn.
Cũng tại phiên tòa, luật sư Vũ Thị Thu Hường (Cty Luật TNHH Smic, Hà Nội) bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho phía bị đơn khẳng định không có căn cứ để Cty Trà Việt yêu cầu Cty Chè Mộc Châu chịu phạt vi phạm số tiền tương ứng 976.246.400đồng. Luật sư Hường đưa ra các chứng từ khẳng định, theo biên bản đối chiều công nợ, thời điểm diễn ra tranh chấp, Cty Trà Việt vẫn còn nợ Cty Chè Mộc Châu 692.346.804đồng. Về việc nguyên đơn cho rằng vào thời điểm ngày 31/5/2016 nguyên đơn vẫn còn dư tiền nhưng bị đơn không giao hàng là không đúng. Thực tế, sau 31/5/2016 Cty Trà Việt đã vi phạm nghĩa vụ thanh toán và chưa phát sinh nghĩa vụ giao hàng của Cty Chè Mộc Châu cho Cty Trà Việt theo HĐ ủy thác 01 đã ký kết giữa 2 bên.
Theo phía bị đơn, nguyên đơn mới là bên có lỗi: công nợ không trả, không chuyển tiền để nhận hàng, cũng không có đơn đặt hàng hay yêu cầu giao hàng nhưng lại đổ lỗi cho bị đơn là không thông báo xuất chè tiếp theo cho nguyên đơn. Về việc sau đó Cty Chè Mộc Châu giao hàng cho đối tác khác, bị đơn khẳng định trong khi nguyên đơn đang là bên có lỗi vi phạm HĐ thì bị đơn không có nghĩa vụ phải thông báo về việc mình đã giao kết với đối tác khác cho nguyên đơn biết”.
Mặc dù căn cứ khởi kiện của nguyên đơn yếu và thiếu thuyết phục nhưng không hiểu sao lại vẫn được Tòa án đồng tình “bảo vệ”. Bản án sơ thẩm số 02/2017/KDTM ngày 23/5/2017 của TAND huyện Mộc Châu tuyên chấp nhận toàn bộ đơn khởi kiện của Cty Trà Việt, buộc Cty Chè Mộc Châu phải trả cho Cty Trà Việt số tiền 976.246.400đồng- tương đương 8% phần giá trị HĐ ủy thác bị vi phạm.
Trình bày với PV Báo PLVN, đại diện Cty Chè Mộc Châu bức xúc cho biết: “TAND huyện Mộc Châu đã “xử ép” chúng tôi quá đáng. Tòa án đã cố tình bỏ qua các yếu tố lỗi của Cty Trà Việt và nhận định phiến diện rằng Cty Chè Mộc Châu có lỗi hoàn toàn và phải chịu bồi thường trong khi chính bản thân Cty Trà Việt cũng không chứng minh được Cty chúng tôi có lỗi và gây thiệt hại. Hiện chúng tôi đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm số 02/2017/KDTM ngày 23/5/2017 của TAND huyện Mộc Châu do có những vi phạm về cả nội dung lẫn tố tụng. Chúng tôi sẽ đi đến tận cùng hành trình tố tụng để bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp mình; và quan trọng hơn, để pháp luật được thực hiện khách quan, công bằng.”
Báo PLVN sẽ tiếp tục thông tin.
