Sáng 21/5, TAND tỉnh Nghệ An đã mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử đối với bị cáo Phan Công Chín (SN 1964, Giám đốc Công ty TNHH Chín Mến-công ty khai thác mỏ đá Lèn Cờ) trong vụ án “Vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên gây hậu quả nghiêm trọng”.
Phan Công Chín tại Tòa |
Vụ sập mỏ đá tang thương đã xảy ra vào sáng 1/4/2011 tại mỏ đá Lèn Cờ (thuộc xã Nam Thành, huyện Yên Thành, Nghệ An), một vỉa đá đổ sập xuống nơi công nhân mỏ đá đang khai thác, hậu quả làm chết 18 người, 7 người bị thương. Đá cũng vùi lấp làm hỏng một xe ô tô, một máy xay đá, hai xe công nông và một số tài sản khác, tổng giá trị thiệt hại hơn 430 triệu đồng.
Sáng qua, người nhà bị hại và bị hại trong vụ sập mỏ đá Lèn Cờ có mặt tại tòa từ sáng sớm, phiên tòa cũng thu hút nhiều người dân đến dự, phòng xử chật kín người. Tại phiên tòa, những giọt nước mắt của người nhà nạn nhân và người bị hại lại rơi, thi thoảng lại có những tiếng nấc nghe nghẹn lòng.
Đơn vị khai thác mỏ đá là Công ty TNHH Chín Mến, đơn vị này được cấp phép khai thác đá tại mỏ Lèn Cờ từ ngày 23/4/2007 với thời hạn 3 năm. Ngày 19/8/2010, Công ty này tiếp tục xin gia hạn khai thác. Ông Phan Công Chín đã chia mỏ ra thành 15 bến nhỏ rồi chia cho các tổ công nhân của công ty tự khai thác và thu lại của mỗi tổ 50.000 đồng/m3. Công ty đã tự ý làm sai quy trình khai thác đá, đó là không khai thác từ trên cao xuống mà cố tình khoét hàm ếch khiến cho các mạch liên kết trong đá bị rạn nứt... Cáo trạng của VKSND tỉnh Nghệ An cũng nêu rõ, trong quá trình khai thác, Công ty này không tuân thủ các quy định nêu trong Giấy phép, trong đó có nội dung khai thác không đúng thiết kế mỏ “Chỉ cho phép mở moong khai thác phía Bắc, tuyệt đối không được khai thác về phía Nam” nhưng Phan Công Chín vẫn tổ chức cho khai thác về phía Nam, đây là sai phạm nghiêm trọng dẫn tới sập mỏ làm 18 người chết và 7 người bị thương với tổng thiệt hại hơn 430 triệu đồng.
Sau khi xảy ra vụ sập mỏ đá, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Nghệ An đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Phan Công Chín về tội vi phạm quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động, về an toàn lao động ở những nơi đông người. Ngày 23/9/2011, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Nghệ An có quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can Phan Công Chín sang tội vi phạm các quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên.
Trong vụ án còn có ông Hoàng Thanh Long - Phó phòng TN&MT huyện Yên Thành. Được phân công làm Trưởng đoàn kiểm tra khai thác khoáng sản tại mỏ đá Lèn Cờ nhưng trong quá trình kiểm tra, ông Long không phát hiện được các vi phạm của Công ty Chín Mến. Tháng 8/2011, CQĐT đã có quyết định khởi tố đối với ông Hoàng Thanh Long về hành vi “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Trong quá trình điều tra vụ án, ông Long đã có biên bản giải trình và CQĐT xác định ông Long không có trình độ chuyên môn kỹ thuật về khai thác mỏ nên không tiếp tục điều tra và không khởi tố đối với Hoàng Thanh Long.
Cũng theo kết quả điều tra, ông Phan Thế Trung (Chủ tịch UBND xã Nam Thành), ông Nguyễn Trọng Lương (Chánh Thanh tra Sở Công Thương tỉnh Nghệ An), ông Lê Quang Huy, Trần Văn Toản, Nguyễn Duy Nhật (cán bộ Sở TN&MT tỉnh Nghệ An) cũng có sai phạm trong công tác thanh tra, kiểm tra việc khai thác của Công ty Chín Mến và tham mưu cho UBND tỉnh Nghệ An ra quyết định gia hạn giấy phép khai thác khoáng sản cho Công ty Chín Mến tại mỏ đá Lèn Cờ chưa đúng. Hành vi vi phạm này chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trước vành móng ngựa, Phan Công Chín đã thành khẩn khai nhận mọi hành vi phạm tội của mình như: tự ý mở rộng phạm vi khai thác, vi phạm quy định về an toàn trong quá trình khai thác, chỉ ký hợp đồng thời vụ với các lao động, vào thời điểm khai thác, mỏ không có giám đốc điều hành. Sau khi vụ sập mỏ đá xảy ra, Công ty Chín Mến đã đền bù cho các bị hại số tiền 300 triệu đồng. Các nhà hảo tâm, các tổ chức đã ủng hộ cho gia đình các nạn nhân trong vụ sập mỏ đá Lèn Cờ hơn 5,4 tỉ đồng.
Tại phiên tòa, người nhà gia đình nạn nhân và bị hại không yêu cầu Công ty Chín Mến phải bồi thường thêm đề nghị Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt đối với bị cáo Phan Công Chín bởi vì từ khi Công ty TNHH Chín Mến đi vào hoạt động, đã tạo công ăn việc làm và thu nhập cho người dân địa phương.
Theo bản cáo trạng, VKSND tỉnh Nghệ An truy tố bị can Phan Công Chín về tội vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên gây hậu quả nghiêm trọng, áp dụng theo Khoản 2 Điều 172 Bộ luật Hình sự, tức phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ hai năm đến 10 năm. Sáng qua, Công tố viên VKSND đã đề nghị mức án 30-36 tháng tù đối với Phan Công Chín nhưng cho hưởng án treo.
Hôm nay 22/5, HĐXX sẽ tuyên án đối với vụ án này.
Ngô Toàn