Tòa phúc thẩm trả tự do, cấp sơ thẩm bắt lại
Trở lại nội dung vụ án, sáng 06/11/2012, Cơ quan điều tra (CQĐT) TX. Tam Điệp (Ninh Bình) nhận được tin báo của “quần chúng nhân dân” về một đối tượng đi xe máy BKS 35H7 – 1632 hướng TX. Tam Điệp nghi vấn có tàng trữ chất ma túy. CQĐT đã “mật phục”, khi phát hiện chiếc xe máy, tổ công tác đã tạm dừng và kiểm tra hành chính đối với chủ phương tiện trên. Mặc dù anh Điền đã xuất trình đủ giấy tờ tùy thân nhưng lực lượng chức năng vẫn áp giải về trụ sở CQĐT để kiểm tra tiếp.
Tại đây, các cán bộ điều tra đã “thò tay” vào dưới mặt nạ chiếc xe máy và lôi ra 8 gói bột màu trắng, nghi là heroin. Lập tức, Biên bản phạm tội quả tang đã được lập và anh Vũ Phan Điền đã phải ký biên bản này với nội dung có tàng trữ 8 gói bột màu trắng, nghi là heroin, được cất giấu phía trong mặt nạ xe mô tô.
Sau đó, Vũ Phan Điền bị truy tố về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” với bằng chứng rõ ràng thể hiện trong biên bản “phạm tội quả tang”. Ngày 7/3/2013, TAND TX. Tam Điệp đã kết án Vũ Phan Điền 33 tháng tù giam. Tuy nhiên, trong phiên tòa phúc thẩm lần thứ nhất diễn ra vào ngày 21/6/2013, TAND tỉnh Ninh Bình đã hủy án sơ thẩm, yêu cầu điều tra lại vì chứng cứ buộc tội không đủ, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.
Sau khi “điều tra bổ sung” không thu thập được thêm chứng cứ gì mới thì ngày 8/11/2013, phiên tòa sơ thẩm lần thứ 2 được mở với diễn biến và kết quả không thay đổi. Bị cáo Vũ Phan Điền vẫn kêu oan và vẫn nhận được mức án 33 tháng tù giam như án cũ.
Ngày 24/1/2014, TAND tỉnh Ninh Bình đã mở phiên tòa phúc thẩm lần 2 xét xử vụ án này. Theo Hội đồng xét xử (HĐXX), các tài liệu chứng cứ buộc tội đối với Vũ Phan Điền thiếu khách quan và không có giá trị chứng minh tội phạm. Cụ thể là, tại Biên bản bắt người phạm tội quả cũng như toàn bộ hồ sơ vụ án không thể hiện ai là người trực tiếp khám xe máy của Điền, ai là người trực tiếp thu giữ túi ni lông trong có 08 gói chất bột dạng cục màu trắng… Với quy trình không đúng như trên, chứng cứ duy nhất đã không đủ để buộc tội Vũ Phan Điền nên TAND tỉnh Ninh Bình đã tuyên bị cáo không phạm tội.
Chỉ ít tháng sau, vụ án lại bị TANDTC kháng nghị, yêu cầu điều tra, xét xử lại. Ngay lập tức Vũ Phan Điền bị bắt lại để tạm giam. Tại phiên tòa sơ thẩm lần thứ ba diễn ra ngày 12/1/2015, TAND TX.Tam Điệp tiếp tục buộc tội anh Điền với mức án 24 tháng tù giam.
Lần thứ hai được tuyên không phạm tội
Điều đáng nói rằng, mặc dù trong lần thứ 3 xét xử không có thêm chứng cứ mới và có thêm nhiều vi phạm tố tụng nhưng TAND TX.Tam Điệp vẫn kết án đối với Vũ Phan Điền, buộc bị cáo phải kháng cáo kêu oan lên cấp phúc thẩm.
Ngày 24/3, TAND tỉnh Ninh Bình mở phiên tòa phúc thẩm. Trong phần tranh luận, luật sư bào chữa cho bị cáo đã chỉ ra rất nhiều vi phạm tố tụng và quá trình điều tra lại không thu thập được chứng cứ buộc tội mới. Luật sư đã chỉ ra 16 điểm vi phạm, mâu thuẫn và thiếu căn cứ trong việc buộc tội mà VKS không lý giải được khi buộc tội. Việc cấp sơ thẩm quyết tâm buộc tội mà chứng cứ buộc tội thì không khách quan, thiếu căn cứ nên phiên tòa đã kéo dài thời gian nghị án gần… 1 tháng.
Ngày 17/4, TAND tỉnh Ninh Bình đã tuyên bản án phúc thẩm lần thứ 3. Tại phiên tòa này, HĐXX đã làm một việc chưa có tiền lệ là đọc toàn bộ quan điểm của các thẩm phán trong HĐXX. Theo đó, Chủ tọa phiên tòa cho rằng bị cáo có tội, còn hai thẩm phán thì nhận định không đủ bằng chứng buộc tội do chứng cứ thu thập không khách quan, vi phạm pháp luật. Do đó, HĐXX đã quyết định theo đa số và một lần nữa tuyên bố bị cáo không phạm tội.
Trước một lựa chọn khó khăn là bảo vệ lợi ích của “ngành” hay bảo vệ công lý, pháp luật và quyền lợi hợp pháp của công dân, TAND tỉnh Ninh Bình đã dũng cảm khi lựa chọn bảo vệ công lý và không chấp nhận việc buộc tội của Tòa án cấp dưới khi việc buộc tội đó không có căn cứ. Nước mắt của bị cáo và gia đình đã rơi ngay tại công đường, nhưng đó là những giọt nước mắt mừng vui khi niềm tin vào công lý đã được bảo vệ./.
