Vụ làm giả hồ sơ để rút tiền SaigonBank: Cơ quan điều tra đã khởi tố, tòa lại xác định “tranh chấp thương mại”

Đơn khởi kiện của SaigonBank được thụ lý lại

Ngày 31/3/2021, TAND quận Hải An ra Thông báo thụ lý vụ án số 05/TB-TLVA giải quyết đơn khởi kiện của SaigonBank yêu cầu ông Đỗ Hồng Quang, bà Bùi Thị Thảo thực hiện nghĩa vụ trả nợ với khoản vay 2,5 tỷ đồng mà hai cá nhân này vay.

Ngày 29/12/2021, TAND quận Hải An đưa vụ án ra xét xử và ban hành Bản án dân sự sơ thẩm số 09/2021/KDTM-ST chấp nhận đơn khởi kiện của SaigonBank, buộc ông Quang, bà Thảo trả nợ theo hợp đồng tín dụng và yêu cầu phát mại tài sản là nhà đất của vợ chồng ông Nguyễn Hồng Hải (tài sản bảo đảm khoản vay).

Trước đó, tranh chấp hợp đồng tín dụng giữa SaigonBank và ông bà Quang, Thảo đã từng được TAND quận Hải An thụ lý từ 2012; nhưng ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án, chuyển hồ sơ sang CQĐT Công an Hải Phòng giải quyết do phát hiện dấu hiệu vi phạm hình sự.

CQĐT sau đó cũng xác định hợp đồng vay mua bán sắt giả, hóa đơn bán hàng giả là dấu hiệu vi phạm quy định cho vay và đã khởi tố vụ án hình sự để điều tra về tội “Vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động tín dụng” vào tháng 10/2013. Đến tháng 5/2014, CQĐT ra quyết định thay đổi khởi tố vụ án sang tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Đến nay, vụ án vẫn đang trong quá trình được CQĐT giải quyết như: việc cấp tín dụng, giám sát việc sử dụng vốn vay với ông Quang, bà Thảo cũng như người đã mở và quản lý tài khoản khống mang tên Nguyễn Thị Xa để rút 2,5 tỷ ra khỏi ngân hàng.

Do đó, việc TAND quận Hải An bất ngờ thụ lý tranh chấp hợp đồng tín dụng giữa SaigonBank với ông Quang, bà Thảo và đưa vụ án ra xét xử mới đây gây tranh cãi; và bị cho rằng vi phạm Điều 192 BLTTDS vì thuộc trường hợp “vụ án không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án”.

Một sự việc, sao cả 2 cơ quan cùng giải quyết?

Về việc tiếp tục thụ lý đơn khởi kiện của SaigonBank và đưa sự việc ra tòa, trong Bản án dân sự sơ thẩm 09/2021/KDTM-ST, TAND quận Hải An giải thích: Đây là vụ án về tranh chấp hợp đồng tín dụng, là tranh chấp về kinh doanh thương mại, thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án.

Theo tòa, quá trình điều tra cho thấy, có hành vi chiếm đoạt 2,5 tỷ đồng nhưng chiếm đoạt của ông Quang; không phải của SaigonBank; nên CQĐT đã thay đổi quyết định khởi tố vụ án từ “Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” sang “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

“Vụ việc lừa đảo 2,5 tỷ đồng mà CQĐT đang điều tra, giải quyết không liên quan đến vụ án kinh doanh thương mại tranh chấp hợp đồng tín dụng giữa SaigonBank và ông Quang, bà Thảo mà TAND quận Hải An đang thụ lý, giải quyết”, bản án đưa ra nhận định.

LS Nguyễn Anh Tuấn (Cty Luật TNHH Trường Lộc, Đoàn LS Hà Nội) lại cho rằng, đây là một tranh chấp quan hệ tín dụng vừa được CQĐT giải quyết theo tố tụng hình sự, vừa được TAND quận Hải An giải quyết theo tố tụng dân sự.

“Tranh chấp hợp đồng tín dụng giữa SaigonBank và ông Quang, bà Thảo đã có quyết định tạm đình chỉ giải quyết và chuyển hồ sơ sang cho CQĐT từ 2013. Do đó, việc TAND quận Hải An thụ lý xét xử là vi phạm điểm đ khoản 1 Điều 192 BLTTDS. Sự việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án”, theo LS Tuấn.

LS Tuấn cũng cho rằng, theo kết quả điều tra, đã có cơ sở cho thấy việc vay vốn là giả mạo; trong đó hợp đồng tín dụng là công cụ, phương thức. Vụ án vẫn còn hàng loạt vấn đề chưa được giải quyết như: Việc ông Quang là người thực hiện hành vi vay vốn bằng hồ sơ giả mạo, chuyển tiền vào tài khoản giả là đồng phạm với người cho vay và người chiếm đoạt 2,5 tỷ đồng từ ngân hàng; hay việc người xét duyệt cho vay vốn, người mở tài khoản giả mang tên bà Nguyễn Thị Xa; người cho rút tiền từ tài khoản bà Xa đã vi phạm quy định cho vay và quy định mở tài khoản…

“Đây là quan hệ đang được CQĐT giải quyết. Vì thế, TAND quận Hải An xem hợp đồng là quan hệ dân sự độc lập là dấu hiệu áp dụng không đúng pháp luật, vi phạm tố tụng, dấu hiệu xâm phạm hoạt động tư pháp”, LS Tuấn nêu quan điểm.