“Giấy vay tiền” có nhiều tranh cãi
Theo đó, tại Bản án sơ thẩm số 04/2023/DS-ST ngày 16/1/2023 tại TAND TP Cam Ranh (tỉnh Khánh Hoà), đại diện phía nguyên đơn trình bày: Giữa ông Vũ Khắc Lâm và ông Nga, bà Linh là chỗ quen biết lâu năm. Trong khoảng 4 năm (từ đầu năm 2014 đến giữa năm 2017), ông Lâm đã nhiều lần cho ông Nga, bà Linh vay tiền.
Việc cho vay tiền được thực hiện trực tiếp, ông Lâm đưa tiền mặt cho ông Nga, bà Linh và yêu cầu vợ chồng ông Nga, bà Linh viết giấy vay; có một số lần không giao trực tiếp được nên ông Lâm cho người chuyển khoản tiền vay vào tài khoản 4701205119631 của bà Doãn Thị Ngọc Linh tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Nha Trang.
Đến ngày 3/5/2017, giữa hai bên có tính toán và viết lại giấy vay tiền với tổng số tiền vay là 29,86 tỷ đồng với lãi suất 1%/tháng, thời hạn vay là 3 năm từ 3/5/2017, mục đích nhằm mua bán bất động sản. Các giấy vay tiền được lập trước đó được xé bỏ sau khi giấy vay tiền này được lập (theo trình bày của phía nguyên đơn).
Thời gian sau đó, ông Lâm đã nhiều lần gặp, yêu cầu ông Nga, bà Linh trả số nợ trên nhưng không được nên ông Lâm khởi kiện yêu cầu bà Linh, ông Nga phải trả toàn bộ số tiền gốc là 29,86 tỷ đồng, không yêu cầu trả lãi.
Phủ định lại quan điểm trên, tại phiên toà, phía bị đơn cho rằng ông Lâm chỉ có căn cứ duy nhất là Giấy vay tiền đề ngày 3/5/2017 (Giấy vay tiền) mà khởi kiện yêu cầu ông Nga, bà Linh trả khoản nợ là 29,86 tỷ đồng. Nhưng, Giấy vay tiền này đến khi mở ra phiên toà vẫn chưa được xác định giá trị pháp lý. Đồng thời, chưa đủ cơ sở chứng minh ông Nga, bà Linh có vay tiền, nhận tiền từ ông Lâm.
Theo cả 2 bị đơn, Giấy vay tiền có nhiều điểm nghi vấn. Cụ thể, nơi cư trú của ông Hoàng Văn Nga và bà Doãn Thị Ngọc Linh trong Giấy vay tiền là phường Cam Nghĩa, TP Cam Ranh là không đúng vì, năm 2017, ông Nga, bà Linh chưa cư trú tại đây. Phải đến tháng 12/2018, hai người mới về cư trú và làm việc tại phường Cam Nghĩa, TP Cam Ranh.
Mặt khác, theo bà Linh, trong Giấy vay tiền không có chữ ký của bà, giữa ông Lâm và bà Linh cũng chưa từng có 1 chữ ký để chuyển - nhận, vay -mượn tiền, nhưng toà án cấp sơ thẩm lại xác định bà Linh là bị đơn trong vụ án. Bà Linh khẳng định không vay mượn tiền của ông Lâm, cũng không có giấy tờ nào thể hiện việc này nên ông Lâm không có căn cứ kiện bà Linh.
Ngoài ra, nếu toà xác định bà Linh có trách nhiệm liên đới trả nợ cùng ông Nga vì là vợ hợp pháp thì cần phải có căn cứ chứng minh được ông Nga mượn tiền của ông Lâm để sử dụng vào mục đích chung của 2 vợ chồng, gia đình.
Theo chính lời khai của nguyên đơn, ông Lâm cho ông Nga vay tiền nhiều lần bắt đầu từ đầu năm 2014. Trong khi đó, phải đến ngày 17/4/2016, ông Nga và bà Linh mới kết hôn nên vấn đề xác định bà Linh có nợ tiền ông Lâm không, nợ bao nhiêu, nợ chung hay nợ riêng vẫn chưa được làm sáng tỏ, việc TAND TP Cam Ranh xác định bà Linh là bị đơn trong vụ án này là vô lý.
"Đồng thời, Giấy vay tiền do phía nguyên đơn cung cấp cho toà là giấy tờ viết tay nhưng không phải chữ của bị đơn và nguyên đơn. Vậy, Giấy này là do ai viết, viết trong hoàn cảnh nào, toà án cần phải đưa người này tham gia tố tụng với tư cách người làm chứng. Các cơ quan tiến hành tố tụng cần giám định hoặc trưng cầu giám định để tìm ra sự thật khách quan là cần thiết” - bà Linh bị đơn đưa ra quan điểm.
Dấu hỏi về trình tự, thủ tục tố tụng?
Liên quan đến vụ án, ông Hoàng Văn Tài - đại diện theo uỷ quyền của 2 bị đơn cho rằng, thủ tục tố tụng trong vụ án có dấu hiệu bị vi phạm nghiêm trọng.
“Quá trình TAND TP Cam Ranh giải quyết vụ án, quyền sao chụp tài liệu của phía bị đơn không được đảm bảo, việc đối chất giữa các đương sự được thực hiện trái luật; tài liệu, chứng cứ của vụ án cũng chưa được công khai theo quy định của Bộ luật tố tụng Dân sự 2015”, ông Tài thông tin.
Bên cạnh đó, trong hồ sơ vụ án, không có bút lục nào thể hiện nguyên đơn đã giao tiền, bị đơn đã nhận tiền. Cụ thể, ông Lâm không có bất kỳ chứng cứ nào thể hiện việc đã chuyển tiền cho ông Nga ngoài 2 lệnh chuyển 1,75 tỷ đồng bằng uỷ nhiệm chi ngày 21 và 22/11/2016 từ bà Đào Thị Huyền (thư ký của ông Lâm) đến bà Linh. Mặt khác, khoảng thời gian đó, bà Linh lại là thư ký, kế toán của bà Nguyễn Thị Hồng - người có quan hệ, hợp tác kinh doanh với ông Vũ Khắc Lâm.
Đơn kêu cứu của ông Hoàng Văn Nga và bà Doãn Thị Ngọc Linh gửi Báo Pháp luật Việt Nam và văn bản của VKSND tỉnh Khánh Hoà gửi Chánh án TAND tỉnh Khánh Hoà. |
Phát biểu tại phiên toà sơ thẩm ngày 16/1/2023, đại diện Viện kiểm sát Nhân dân (VKS) cũng cho rằng, thẩm phán thực hiện chưa đúng, chưa đầy đủ quy định của Bộ luật tố tụng dân sự như: chưa tống đạt thông báo thụ lý, chưa tống đạt các quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cho bị đơn Hoàng Văn Nga.
Về nội dung vụ án, hội đồng xét xử chưa làm rõ việc giao nhận số tiền vay 29,86 tỷ đồng theo Giấy vay tiền đề ngày 3/5/2017. Cụ thể thời gian, địa điểm, số tiền mỗi lần vay là bao nhiêu và người trực tiếp giao, nhận tiền là ai; chưa làm rõ số tiền lãi và lãi suất nguyên đơn đã nhận, bị đơn đã trả bao nhiêu tiền gốc, tiền lãi.
Hội đồng xét xử cũng chưa lấy lời khai và đưa những người chuyển tiền, nhận tiền vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan gồm bà Phạm Thị Mai, Vũ Thị Lan Nhi, Đào Thị Huyền, Phạm Thị Huyền Trân, Vũ Thị Hà và Đỗ Mạnh Khoa để làm rõ việc chuyển, nhận tiền giữa các bên là tiền của ai chuyển cho ai, mục đích chuyển tiền để làm gì.
“Tại cấp sơ thẩm, toà án cũng chưa xác định được mối quan hệ làm ăn giữa ông Lâm và bà Hồng, từ đó, xác định mục đích nhận tiền của bà Linh có phải là nhận thay bà Hồng hay không. Do đó, căn cứ điểm c khoản 1 Điều 259 của Bộ luật tố tụng dân sự 2015, đại diện VKS đề nghị hội đồng xét xử tạm ngừng phiên tòa” - Trích Bản án sơ thẩm số 04/2023/DS-ST của TAND TP Cam Ranh.
Tuy nhiên, vụ án sau đó vẫn tiếp tục được xét xử và đưa ra phán quyết. Sau phiên toà, cả 2 bị đơn đều có đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm lên TAND tỉnh Khánh Hoà và đã được thụ lý, chờ xét xử theo thủ tục phúc thẩm.
Tại một diễn biến khác, ngày 23/5/2023, sau khi tiếp nhận đơn kêu oan cùng hồ sơ, tài liệu liên quan của ông Hoàng Văn Nga và bà Doãn Thị Ngọc Linh, Báo PLVN có Công văn số 461/CV-PLVN-BDĐ gửi Chánh án TAND, Viện trưởng VKSND tỉnh Khánh Hoà đề nghị chỉ đạo các đơn vị chức năng kiểm tra, xác minh nội dung phản ánh của công dân.
Đến ngày 29/5/2023, VKSND tỉnh Khánh Hoà có văn bản số 373/PC-VKS-TTr-KT gửi Chánh án TAND tỉnh Khánh Hoà để xem xét, giải quyết theo thẩm quyền.
Báo PLVN sẽ tiếp tục thông tin.