Cuộc hành quyết ám ảnh
Clayton Lockett, 38 tuổi, một người Mỹ gốc Phi, bị chết vào sáng ngày 29/4/2014. Trong cuộc họp báo ngày 1/5/2014, ông Robert Patton, người quản lý các nhà tù của bang Oklahoma, thuật lại chi tiết quá trình thực hiện việc hành quyết tử tù này.
Lúc 5h sáng ngày 29/4, nhóm người phụ trách việc thi hành án tử hình tới phòng giam Lockeet. Theo thông lệ, họ buộc phạm nhân mang cùm đến phòng chụp X quang. Lockett phản đối, không chịu bị cùm và chụp X quang nên đã bị những người thi hành nhiệm vụ dùng súng gây sốc điện Taser để khống chế. Lockett tự cắt vào cánh tay mình gây vết thương, nhưng không nghiêm trọng. Phạm nhân này cũng từ chối gặp luật sư và không ăn bữa ăn cuối.
Lúc 5h22’, Lockett bị buộc chặt vào băng ca. Một nhân viên y tế tìm tĩnh mạch thích hợp để chích hỗn hợp thuốc độc vào người. Nhân viên y tế thử tìm nhiều nơi trên cơ thể Lockeet: Cánh tay, chân, bàn chân... mất tới 51 phút, cuối cùng chọn vùng háng.
Bên trong một phòng tiêm thuốc độc |
Mũi tiêm đầu tiên đưa vào người Lockett chất midazodan. Mất 10 phút anh ta mới ngủ. Mũi tiếp theo đưa các chất vecuronium bromide và potassium chroride để giết tử tội.
Nhưng gần 20 phút sau Lockett tỉnh dậy, bắt đầu nghiến răng, co giật, cố nhấc đầu lên và cố nói. Lập tức những tấm màn được kéo lại che khuất mắt những người đang theo dõi cuộc hành quyết. Trong lúc đó bác sĩ khám Lockeet cho biết mạch máu vỡ, thuốc ngấm qua các mô hay rỉ ra ngoài, số thuốc độc còn lại không đủ để giết tử tù. Lockett bất tỉnh trở lại, mạch yếu.
Đến 6h56’, đội thi hành án dừng việc hành quyết. Lockett chết lúc 7h6’ do nhồi máu cơ tim, 43 phút sau khi mũi thuốc đầu tiên tiêm vào người.
Vấn đề là liệu những người làm nhiệm vụ hành quyết Lockeet có cố cứu anh ta, hay chích thêm thuốc độc cho anh ta chết. Hiện cuộc điều tra đang tiến hành để làm rõ về cái chết này.
Mỹ “rút kinh nghiệm” từ vụ xử tử Lockeet
Những chuyện xảy ra trước và trong quá trình hành quyết đã khiến dư luận kinh hãi và lên tiếng phê phán. Những người phản đối án tử hình gọi việc hành quyết Lockeet là hành động hành hạ tử tù cho tới chết.
Những loại thuốc đưa vào người tử tù |
Chính phủ Anh thông qua sứ quán Anh tại Washington gửi đến chính phủ Mỹ lời tuyên bố nhắc lại quan điểm chống án tử hình của nước này và kêu gọi Mỹ ngưng việc sử dụng án tử hình. Văn phòng nhân quyền Liên Hiệp Quốc ở Geneva lên tiếng cảnh báo, nhắc nhở việc hành quyết tử tù tránh vi phạm luật nhân quyền quốc tế và Hiến pháp Mỹ.
Trước sự phê phán đến từ nhiều phía, chính quyền Mỹ các cấp thể hiện sự nghiêm túc trong việc xem xét sự việc. Trong thư gửi Thống đốc Mary Fallin, ông Patton, người phụ trách các nhà tù bang Oklahoma, đã đề xuất các việc nên làm như xem lại toàn bộ nguyên tắc, quy trình, phương pháp hành quyết tử tội, ngưng vô thời hạn tất cả các cuộc hành quyết tử tù và điều tra các tình huống xung quanh vụ hành quyết Lockeet.
Phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney ngày 30/4 thẳng thắn nhìn nhận cách hành quyết Lockeet được thực hiện không đạt tiêu chuẩn nhân đạo. Tổng thống Obama trong cuộc họp báo ngày 2/5/2014 đã trả lời câu hỏi của một phóng viên về vụ Lockeet.
Ông nói hình phạt tử hình thích đáng cho những người phạm tội ác tày trời và tội ác của Lockett thật “đáng ghê tởm”. Tuy nhiên Tổng thống Obama nhìn nhận việc áp dụng hình phạt ở Mỹ có những vấn đề quan trọng, như thiên vị chủng tộc, hành quyết những người vô tội và cách hành quyết như đã xảy ra với Lockeet gây phiền muộn sâu sắc. Những vấn đề vừa nêu đặt ra cho những người có trách nhiệm một câu hỏi là phải áp dụng hình phạt tử hình như thế nào. Ông kêu gọi Bộ trưởng Tư pháp Mỹ xem xét giải quyết câu hỏi đó.
Hai tử tù Lockeet (trái) và Warner (phải) |
Hiện 32 bang của nước Mỹ, Chính phủ Mỹ và Quân đội Mỹ còn áp dụng án tử hình. Số 18 bang còn lại và Quận Columbia không có án tử hình. Số bang còn án tử hình chiếm đa số cho thấy phần đông dân Mỹ ủng hộ việc dùng án tử hình đối với những kẻ gây tội ác đáng kinh tởm.
Điều gây băn khoăn là làm thế nào giết tử tù đạt tiêu chuẩn nhân đạo. Trường hợp Lockett không phải mới xảy ra lần đầu ở Mỹ. Vụ hành quyết tử tù Dennis McGuire tại bang Ohio vào tháng 1/2014 cũng đã gây phản ứng dữ dội do phải mất 24 phút sau khi bị tiêm thuốc tử tù này mới chết và có dấu hiệu vật vã trước lúc tắt thở.
Tội ác của hai tử tù Clayton Lockett và Warner
Ngày 3/6/1999, Lockett cùng 2 đồng phạm vào nhà Bobby Lee Bornt ở Perry Oklahoma để cướp. Tình cờ, hai cô gái 18 tuổi là Summer Hair và Stephanie Neiman đến ngôi nhà đang bị cướp, Hair vào nhà còn Neiman ngồi ngoài xe chờ. Bọn cướp túm lấy Hair và buộc cô gọi điện thoại cho Neiman vào nhà. Neiman vào và cũng bị bắt.
Bọn cướp đưa cả ba người vào một phòng ngủ, hai đối tượng trong nhóm thay nhau hãm hiếp Hair. Sau đó chúng chở cả 3 người cùng đứa con trai nhỏ của chủ nhà đến một vùng quê. Lockett hiếp Hair và ra lệnh cho đồng bọn đào một cái hố. Hắn đưa Neiman tới hố, dùng súng bắn cô hai lần rồi ra lệnh lấp đất chôn sống. Neiman bị giết vì tỏ thái độ chống đối Lockeet. Trước vụ vừa kể, Lockeet nhiều lần phạm các tội nghiêm trọng. Lockeet bị kêu án tử hình năm 2000.
Năm 1997, Charles Warner hãm hiếp và giết bé Adriana Waller mới 11 tháng tuổi. Bé Adriana là con của bạn gái của Warner, sống chung nhà với hắn. Warner tấn công tình dục, đánh đập gây thương tích khắp người bé Adriana . Bé bị nứt sọ, bể hàm, gãy ba xương sườn, dập phổi, rách gan và lá lách. Warner cũng từng có hành vi phạm pháp nghiêm trọng trước đó. Năm 1999, Warner bị kêu án tử hình.
Win: Gần 20 phút sau Lockett tỉnh dậy, bắt đầu nghiến răng, co giật, cố nhấc đầu lên và cố nói. Lập tức những tấm màn được kéo lại che khuất mắt những người đang theo dõi cuộc hành quyết. Trong lúc đó bác sĩ khám Lockeet cho biết mạch máu vỡ, thuốc ngấm qua các mô hay rỉ ra ngoài, số thuốc độc còn lại không đủ để giết tử tù. Đội thi hành án dừng việc hành quyết. Lockett chết do nhồi máu cơ tim, 43 phút sau khi mũi thuốc đầu tiên tiêm vào người. Vấn đề là liệu những người làm nhiệm vụ giết Lockeet có cố cứu anh ta, hay chích thêm thuốc độc cho anh ta chết./.