Mỏi mòn chờ cấp sổ đỏ
Bà Nguyễn Thị Phận (SN 1936, khu phố 3, thị trấn Phước Vĩnh, huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương) đã khai hoang, tạo lập đất từ năm 1969. Đến năm 2001, cụ bà đi kê khai đăng ký để xin cấp Giấy chứng nhận QSDĐ (sổ đỏ). Theo “giấy Chứng nhận kê khai đăng ký” mà Hội đồng xét cấp CN-QSDĐ xã Phước Vĩnh (nay đã là thị trấn Phước Vĩnh) cấp cho bà Phận ngày 19/10/2001, diện tích kê khai đăng ký là 5.278m2 (số liệu thực tế sau này là 4.983,3m2), thuộc thửa 147, tờ bản đồ số 45. Trong hồ sơ lưu trữ tại thị trấn Phước Vĩnh, thửa đất trên đều gắn liền với bà Phận.
Mỏi mòn chờ đợi nhiều năm nhưng yêu cầu của cụ bà chẳng được giải quyết. Để con cháu có chỗ cắm dùi, bà cho các con dựng nhà trên đất sống tạm, đợi đến lúc bà được cấp QSDĐ thì sẽ làm thủ tục một cách đúng pháp luật. Cho đến bây giờ, dù đã ngoài tuổi 80, ngày ngày nằm liệt một chỗ trong mòn mỏi nhưng nguyện vọng bà Phận vẫn chưa thành.
“Gia đình chúng tôi chịu nhiều khốn khổ, như nhà cửa ngày một dột nát, xuống cấp, mùa nắng thì nóng bức như trong hầm, mùa mưa thì lạnh lẽo co ro vì trên mái thì dột, dưới gầm giường thì nước ngập. Muốn nâng nền chống ngập, sửa chữa, xây dựng lại để chống dột chống nắng cũng không được vì không có sổ đỏ”, bà Hoàng Thị Hây - con gái bà Phận khổ sở nói.
Càng giải quyết càng… rối
Đáp lại sự mòn mỏi chờ đợi của cụ bà, sự việc cứ kéo dài với hàng loạt lý do đưa ra và chưa biết khi nào có hồi kết. Như giai đoạn 2008-2013, chính quyền địa phương lúc thì cho rằng đất của bà Phận là “đất công, do địa phương quản lý”. Có lúc lại cho là khu đất “đã được quy hoạch trung tâm y tế dự phòng”, trong khi thực tế đây là “đất ở tại đô thị”.
Sau đó, trong Quyết định 01/QĐ-UBND ngày 17/1/2014 của Chủ tịch UBND huyện Phú Giáo, tiếp tục khẳng định đây là đất công, gia đình cụ Phận tự ý sử dụng mà không được cho phép (năm 1969). Bà Phận tiếp tục khiếu nại đến UBND tỉnh Bình Dương thì gặp phải lý do khác.
Trong biên bản làm việc ngày 02/12/2015, Thanh tra Sở TNMT Bình Dương đề cập đến việc trong nội bộ gia đình cụ Phận có tranh chấp, trong khi các thành viên nói không có tranh chấp gì. Bất ngờ đầu năm 2016, UBND tỉnh Bình Dương thông báo phần đất của cụ khiếu nại đang có tranh chấp với người con dâu là Trần Thị Hường.
Ngày 18/8/2016, UBND thị trấn Phước Vĩnh tiến hành hòa giải, về việc người con dâu Trần Thị Hường (SN 1969) khiếu nại cụ Phận đăng ký kê khai trên phần đất mà bà Hường sinh sống. Điều trớ trêu trong tranh chấp này, lúc cụ bà tạo lập đất thì người con dâu mới lọt lòng và phần đất tranh chấp vốn là của cụ Phận cho người con trai (chồng bà Hường, đã mất) năm 2004, sau khi đăng ký kê khai nhiều năm.
Phòng TNMT huyện Phú Giáo sau đó khẳng định, việc bà Phận chưa được cấp QSDĐ mà tặng cho đất cho con là trái luật, nên bà Hường chưa thể có toàn quyền quyết định đến khu đất cũng như đòi hỏi quyền lợi. Quyết định 02/QĐ-UBND ngày 13/1/2017 của Chủ tịch UBND huyện Phú Giáo giữ nguyên quan điểm trên, đồng thời cho rằng toàn bộ khu đất có liên quan đến khiếu nại của cụ Phận đang được UBND tỉnh thụ lý giải quyết. Vì đó bác đơn tranh chấp của người con dâu.
Năm 2018, trong buổi đối thoại giữa UBND tỉnh Bình Dương và các bên, Sở TNMT đã khẳng định bà Phận khai phá, sử dụng đất từ năm 1969, có kê khai đăng ký năm 2001, diện tích có ranh giới rõ ràng không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng. Trong khi đó, thực tế người con dâu là bà Hường không có kê khai đăng ký và việc bà Phận cho đất cho chồng bà Hường cũng trái luật.
Tuy nhiên, trong quyết định 1611/QĐ-UBND ngày 18/6/2018, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương lại công nhận và cấp QSDĐ một phần đất tranh chấp cho bà Hường. Đồng nghĩa, đất của cụ Phận đăng ký và chờ đợi 18 năm qua chưa được cấp sổ, còn đang vướng “lý do tranh chấp”, thì nay tỉnh Bình Dương ngắt một phần đất đem cấp trước cho người con dâu. Quyết định trên trái ngược với ý kiến của cơ quan chuyên môn là Sở TNMT.
Bà Phận sau đó đã khởi kiện Quyết định 1611 của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương. Ngày 7/11/2018, TAND tỉnh Bình Dương tuyên hủy toàn bộ quyết định nói trên. Gia đình cụ Phận cho hay, thay vì giải quyết vụ việc theo đúng quy định pháp luật và nguyện vọng cụ bà, ngày 4/1/2019, Sở TNMT bất ngờ đưa xe đến rước gia đình đến UBND thị trấn Phước Vĩnh để vận động cho đất người con dâu: “Nguyện vọng của gia đình là đất của ai tạo lập, kê khai đăng ký thì cấp QSDĐ cho người đó theo đúng quy định”, người con gái cụ Phận đề nghị.
Trả lời PV vào tháng 2/2019, UBND tỉnh khi đó cho biết đã giao Sở TNMT tham mưu giải quyết lại vụ việc. Tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có thông tin gì từ các cơ quan tỉnh Bình Dương.