Vô cớ bị nông trường lấy đất giao cho người khác
Như đã phản ánh: năm 1993, gia đình ông Đảng nhận chuyển nhượng của ông Nguyễn Minh Chuộng khoảng 3.000m2 đất trên khu Rừng Trúc (xã Tân Lập). Sau đó, gia đình ông tiếp tục khai hoang và mở rộng diện tích lên khoảng hơn 13.000m2để trồng cây và hoa màu.
Năm 1994, gia đình ông Đảng được Nông trường Cờ Đỏ (nay là Cty Cờ Đỏ) cho thuê khoán gần 3.000m2 đất để trồng mận hậu, nhưng không lập hợp đồng. Đến năm 1996, sau khi đầu tư trồng được 74 cây mận hậu, ông Đảng đã cho vợ chồng em trai là Vũ Đình Kiệt và Đỗ Thị Dựng mượn toàn bộ số đất trên để canh tác.
Năm 1999 ông Kiệt mất, vợ chồng ông Đảng tiếp tục cho người em dâu mượn số đất trên để sản xuất với điều kiện đến năm 2000 phải trả lại. Nhưng do hoàn cảnh khó khăn, bà Dựng đưa con về quê ở và đã cho vợ chồng ông Nguyễn Văn Hơn, bà Đỗ Thị Vượng thuê lại, có thỏa thuận bằng miệng thời gian từ ngày 24/4/2000 đến ngày 30/6/2009.
Đến ngày 17/9/2010, bà Dựng trả lại đất cho ông Đảng. Đầu năm 2011, gia đình ông Đảng tiếp tục sử dụng 13.500m2 đất khu Rừng Trúc để trồng ngô và xoan. Đến thời điểm thu hoạch ngô, gia đình ông Đảng đang vận chuyển về nhà thì bị gia đình ông Hơn đến tranh chấp. Sự việc được UBND xã Tân Lập giải quyết theo hướng: gia đình ông Đảng vẫn được trông nom, chăm sóc ngô trên mảnh đất khu Rừng Trúc.
Thế nhưng ngày 05/12/2011, không hiểu sao Cty Cờ Đỏ lại ra Quyết định số 132/QĐ-ĐĐ để giao cho gia đình ông Hơn sử dụng toàn bộ thửa đất trên Rừng Trúc của gia đình ông Đảng. Ngày 22/5/2012, Cty Cờ Đỏ tiếp tục ra Thông báo số 46/TB-ĐĐ buộc gia đình ông Đảng phải di chuyển toàn bộ số cây xoan trồng trên đất đồi Rừng Trúc đi nơi khác, nếu gia đình ông Đảng không thực hiện thì Cty Cờ Đỏ sẽ thuê người nhổ đi.
“Không chỉ vậy, gần 3.000m2 đất và 74 cây mận hậu gia đình tôi trồng vào năm 1994 hàng năm đang cho thu hoạch tại khu Vườn Cam của gia đình tôi nhận giao khoán cũng bị ông Ngô Thanh Kỳ - Giám đốc Cty Cờ Đỏ giao cho gia đình ông Hơn. Sau đó, vợ chồng ông Hơn dùng thuốc diệt cỏ diệt 1.200 cây xoan đang trưởng thành của gia đình tôi”, ông Đảng bức xúc.
Cần một phán quyết công tâm
Không đồng tình với lối “hành xử” của ông Ngô Thanh Kỳ - Giám đốc Cty Cờ Đỏ, ông Đảng đã khởi kiện công ty này ra tòa. Ngày 6/5/2014, tại phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ “Tranh chấp quyền sử dụng đất và tranh chấp hợp đồng thuê khoán tài sản”, TAND huyện Mộc Châu đã tuyên bác toàn bộ yêu cầu của ông Đảng buộc Cty Cờ Đỏ hoàn trả lại cho gia đình 13.500m2 đất ở khu Rừng Trúc và yêu cầu được tiếp tục giao khoán 2.448m2 đất khu Vườn Cam; đồng thời chấp nhận việc Cty Cờ Đỏ giao toàn bộ số đất trên cho gia đình ông Hơn thuê khoán (Bản án sơ thẩm số 08/2014/DSST).
Không thể chấp nhận bản án sơ thẩm, ông Đảng đã kháng cáo. Ngày 10/6/2015, TAND tỉnh Sơn La đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm và quyết định hủy Bản án sơ thẩm số 08/2014/DSST của TAND huyện Mộc Châu, giao hồ sơ vụ án cho TAND huyện Mộc Châu giải quyết lại theo đúng quy định của pháp luật.
Trong các ngày 26, 27/7 và 24/8/2016, TAND huyện Mộc Châu đã đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm lần 2 vẫn bác yêu cầu của ông Đảng được quyền quản lý sử dụng diện tích đất là 9000m2 (theo số liệu đo đạc thực tế của các cơ quan có liên quan lập ngày 23/4/2016 có diện tích là 13.165m2 đất) tại khu Rừng Trúc - Đồi Cao thuộc tiểu khu 12, xã Tân Lập; bác yêu cầu đối với việc buộc Cty Cờ Đỏ phải bồi thường giá trị cây xoan là 960 triệu đồng; tạm giao cho gia đình ông Hơn, bà Vượng tiếp tục quản lý, sử dụng diện tích đất 13.165m2 tại khu Rừng Trúc - Đồi Cao cho đến khi UBND huyện Mộc Châu hoàn thành phương án sử dụng đất được cấp có thẩm quyền phê duyệt để đưa vào quản lý, sử dụng...
Đối với hợp đồng thuê khoán tài sản: Bác yêu cầu của nguyên đơn về việc được tiếp tục giao khoán 2.469m2 đất ở khu vực Vườn Cam; bác yêu cầu đối với việc buộc Cty Cờ Đỏ phải bồi thường giá trị sản lượng quả mận bị mất thu nhập trong 6 năm từ 2011 đến 2016. Tạm giao cho gia đình ông Hơn, bà Vượng tiếp tục quản lý, sử dụng diện tích đất 2.459m2 đất tại khu vực Vườn Cam buộc gia đình ông Hơn, bà Vượng có trách nhiệm thanh toán cho ông Đảng giá trị 49 cây mận hậu với số tiền 18.865.000đ…
Luật sư Vũ Đức Thuận (Văn phòng Luật sư Thăng Long, Đoàn Luật sư Sơn La - người bảo vệ quyền lợi cho ông Vũ Đình Đảng) cho biết: Đối với diện tích đất tại khu vực Rừng Trúc, thời điểm chuyển nhượng đất của ông Nguyễn Minh Chuộng cho ông Đảng là ngày 4/12/1993 lúc này chưa được Cty Cờ Đỏ sử dụng, mặc dù đất này trên cơ sở lý thuyết và Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì thuộc quyền quản lý của Cty Cờ Đỏ. Tuy nhiên, diện tích đất này nằm ngoài sự quản lý của Cty Cờ Đỏ từ năm 1992 đến năm 2010 và chưa bao giờ thực hiện việc thu thuế cho Nhà nước (với tư cách là đơn vị của Nhà nước) và ngay khi cổ phần hóa 100% tiền của tư nhân thì cũng chỉ thu được tiền nộp 1 lần của ông bà Hơn - Vượng khi đất đã có tranh chấp.
Căn cứ vào những thông tin do bà Hà Thị Liên Hoa (vợ cũ ông Chuộng) cung cấp thì nguồn gốc mảnh đất vợ chồng ông, bà chuyển nhượng cho ông Đảng năm 1993 là do bố mẹ chồng của bà khai hoang trước năm 1990, gia đình bà sử dụng ổn định, không có tranh chấp với ai và cũng không nhận được bất kỳ một văn bản liên quan đến việc thu hồi, bồi thường của UBND tỉnh Sơn La về diện tích đất này để giao cho Cty Cờ Đỏ. Sau đó vợ chồng bà Hoa, Chuộng sử dụng đất và bán lại cho ông Đảng năm 1993 và được ông Đảng tiếp tục khai hoang mở rộng diện tích đất như hiện nay thì diện tích đất này chưa được Cty Cờ Đỏ sử dụng, quản lý…
Chính vì vậy, trong hồ sơ không thể hiện việc Cty Cờ Đỏ xử phạt hành vi lấn chiếm đất, sử dụng đất trái phép đối với ông Chuộng, ông Đảng. Như vậy, cần xác định hơn 13.000m2 đất tại khu Rừng Trúc là đất có nguồn gốc từ việc ông Đảng nhận chuyển nhượng của ông Chuộng và phần lớn diện tích đất do ông Đảng khai hoang thêm, hoạt động này của nguyên đơn phù hợp với chính sách của Nhà nước khuyến khích khai hoang, vỡ hoá, bảo vệ, cải tạo tăng độ màu mỡ đất để mở rộng diện tích sản xuất đất nông nghiệp, lâm nghiệp của Nhà nước tại thời điểm có hiệu lực của Luật Đất đai năm 1993. Theo đó, việc ông Đảng cho em trai, em dâu sử dụng đất là quyền của nguyên đơn nên sau đó bà Dựng trả lại diện tích 13.000m2 này cho nguyên đơn là có cơ sở.
Đối với diện tích đất 2.459m2 tại khu Vườn Cam, Cty Cờ Đỏ giao cho gia đình ông Đảng sử dụng từ năm 1994 khi Nghị định số 01/CP ngày 4/1/1994 của Chính phủ quy định về việc giao khoán đất để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và nuôi trồng thuỷ sản trong các doanh nghiệp nhà nước, thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định này. Tuy nhiên, Cty Cở Đỏ không triển khai ký lại hợp đồng giao khoán đất cho công nhân mà các bên tiếp tục thực hiện việc giao đất tại thời điểm năm 1994.
Việc Cty Cờ Đỏ không ký hợp đồng giao khoán đất không chỉ riêng đối với gia đình ông Đảng mà là thực trạng chung, phổ biến tại thời điểm đó, vì thế cần tiếp tục ghi nhận quyền sử dụng đất giao khoán của gia đình ông Đảng trong thời hạn 50 năm đối với đất trồng cây lâu năm theo quy định tại Điều 9 Nghị định số 01/CP ngày 4/1/1994. Việc không triển khai Nghị định số là do lỗi của Cty Cờ Đỏ, do đó người sử dụng đất giao khoán tiếp tục được thực hiện việc giao khoán…
Báo PLVN sẽ tiếp tục phản ánh về vụ án này.