Bỗng nhiên mất đất vì... gần dự án
Trước đó, Báo PLVN nhận được đơn của ông Chu Quốc Lâm (trú tại thị trấn Quảng Hà, huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh) phản ánh việc Tổng công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và xây dựng Việt Nam (Công ty Vinaconex) trong qúa trình thực hiện dự án Khu dân cư đô thị Km3, KM4 phường Hải Yên, thành phố Móng Cái (giai đoạn 1) đã lấn1444,8 m2 đã lấn chiếm, san gạt và huỷ hoại toàn bộ tài sản trên diện tích đất này của gia đình ông.
 |
Phần diện tích đất 1.444,8m2 (khoanh đỏ) của gia đình ông Chu Quốc Lâm bị Công ty Vinaconex lấn thêm vào khi thực hiện dự án. |
Theo đơn, ngày 26/2/2020, gia đình ông Lâm nhận được Thông báo số 52/TB-UBND của UBND thành phố Móng Cái với nội dung thu hồi đất để thực hiện dự án Khu dân cư đô thị Km 3, Km4 phường Hải Yên, thành phố Móng Cái (giai đoạn 1).
“Sau khi nhận được thông báo này, gia đình tôi đã phối hợp với các cơ quan chức năng của UBND thành phố Móng Cái thực hiện việc kiểm đếm lập phương án bồi thường giải phóng mặt bằng và bàn giao đất, tài sản để thực hiện dự án” - ông Lâm cho biết.
Ngày 17/8/2020, UBND thành phố Móng Cái ban hành Quyết định thu hồi đất số 5808 và Quyết định bồi thường số 5809 đối với gia đình ông Chu Quốc Lâm.
Tuy nhiên, cho rằng phương án đã phê duyệt còn chưa đầy đủ nên ông Lâm đã có đơn khiếu nại đối với 2 quyết định nêu trên. Nội dung khiếu nại của ông Lâm sau đó được UBND thành phố Móng Cái và UBND tỉnh Quảng Ninh giải quyết, ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại lần 1 số 1599/QĐ-UBND ngày 04/03/2021 và Quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 số 2503/QĐ-UBND ngày 30/07/2021.
Cho rằng nội dung khiếu nại của mình chưa được giải quyết thoả đáng nên ông Chu Quốc Lâm đã có đơn khởi kiện đề nghị Tòa án Nhân dân tỉnh Quảng Ninh giải quyết theo quy định của pháp luật. Người bị kiện là Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh.
“Tại đơn khởi kiện, tôi có 5 yêu cầu Toà án Nhân dân tỉnh Quảng Ninh giải quyết. Thứ nhất, đề nghị hủy một phần Quyết định thu hồi đất 5808 của UBND thành phố Móng Cái liên quan đến phần đất thu hồi của gia đình tôi.
Thứ hai, hủy một phần Quyết định bồi thường 5809, yêu cầu chính quyền địa phương xác định lại các khoản bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho gia đình tôi. Thứ ba là hủy toàn bộ Quyết định giải quyết khiếu nại lần 1 và hủy Quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 ngoại trừ nội dung “Giao UBND thành phố Móng Cái lập phương án bồi thường, hỗ trợ bổ sung đối với các tài sản của ông Chu Quốc Lâm không tính khấu hao xây dựng công trình theo đúng quy định” tại Điều 1 của Quyết định giải quyết khiếu nại lần 2.
Thứ tư, yêu cầu trả lại gia đình tôi phần diện tích đất không bị thu hồi nhưng trên thực tế bị UBND thành phố Móng Cái lấn thêm vào khi thực hiện giải phóng mặt bằng và bồi thường thiệt hại do có hành vi lấn đất (tương ứng với Hành vi hành chính bị kiện thứ 1 đã nêu phần đầu của đơn).
Cuối cùng là, yêu cầu bồi thường theo giá trị hiện có đối với các công trình trên đất theo Điều 1 của Quyết định giải quyết khiếu nại lần 2” - ông Lâm cho hay.
Cũng theo ông Lâm, khi cho phép Công ty Vinaconex thực hiện dự án nêu trên, chính quyền địa phương có trách nhiệm quản lý, giám sát trật tự xây dựng. Thế nhưng, một doanh nghiệp có hành vi lấn chiếm hơn 1.400m2 đất không thuộc dự án mà các cấp chính quyền “không biết” thì thật lạ...
Ông Lâm cho rằng: “Các cấp chính quyền địa phương đã thiếu trách nhiệm trong giám sát, ngăn chặn và không có phương án xử lý kịp thời khi Công ty Vinaconex lấn chiếm đất của gia đình tôi khiến cây cối, tài sản của gia đình tôi bị hư hại”.
Liên quan đến sự việc, sau khi nhận được đơn khởi kiện của ông Chu Quốc Lâm, TAND tỉnh Quảng Ninh đã thụ lý và thực hiện các thủ tục tố tụng theo quy định.
Cụ thể, ngày 10/11/2022, TAND tỉnh Quảng Ninh đã tiến hành xem xét thẩm định tại chỗ theo Quyết định xem xét thẩm định tại chỗ số 38/2022/QĐ-XXTĐTC ngày 02/11/2022. Quá trình xem xét thẩm định tại chỗ đã xác định phần diện tích đất vượt ra ngoài ranh giới thu hồi đất GPMB thuộc diện tích đất do gia đình ông Lâm đang sử dụng là 1.444,8m2.
Ngày 14/2/2023, TAND tỉnh Quảng Ninh đưa vụ án ra xét xử và ban hành hành bản án sơ thẩm số 13/2023/HC-ST.
Tại bản án, ông Lâm tiếp tục khẳng định, diện tích 1.444,8m2 nằm ngoài Quyết định thu hồi đất số 5808/QĐ-UBND ngày 17/8/2020 của UBND tp Móng Cái và người có hành vi lấn đất là Tổng Công ty Vinaconex.
Nội dung này, đại diện cùa Công ty Vinaconex cũng thừa nhận quá trình san lấp mặt bằng, đất đá đã tràn đất sang phần diện tích đất của gia đình ông Lâm đang quản lý, sử dụng (không nằm trong diện tích đất bị thu hồi).
“Phía Tổng công ty Vinaconex và gia đình ông Lâm đã thỏa thuận giải quyết nhưng giữa các bên không thống nhất được, vì vậy Tổng Công ty Vinaconex đang tiến hành bốc xúc đất đá để tra lại hiện trạng cho gia đình ông Lâm” - đại diện Công ty Vinaconex trình bày tại phiên toà. Kết thúc phiên toà sở thẩm, HĐXX đã bác bỏ yêu cầu khởi kiện của ông Chu Quốc Lâm.
Cho rằng phán quyết của TAND tỉnh Quảng Ninh thiếu khách quan, công bằng, xâm hại trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của gia đình mình, ông Chu Quốc Lâm có đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm số 13/2023/HC-ST ngày 14/2/2023 của Toà án Nhân dân tỉnh Quảng Ninh.
"Mong Toà án cấp phúc thẩm khách quan, công tâm..."
Trao đổi với PV, ông Lâm cho hay: “Công ty Vinaconex sau khi lấn chiếm 1.444,8m2 đã tiến hành san gạt lại nhưng cho đến nay chưa giao trả lại đất theo quy định, cũng chưa có phương án bồi thường về giá trị tài sản trên đất bị phá hủy và thu nhập hoa lợi từ ba vụ cây trồng từ năm 2020, 2021, 2022, chi phí cải tạo đất. Trong khi đó, tại cấp sơ thẩm, toà án lại không chấp thuận cũng như đưa ra phán quyết về vấn đề này khiến quyền lợi của gia đình tôi không được đảm bảo. Tôi mong rằng toà cấp phúc thẩm trong quá trình xét xử vụ án thật công tâm, khách quan, từ đó đưa ra phán quyết công bằng nhất”.
 |
| Luật sư Nguyễn Thị Tình - VPLS Tinh Hoa Việt thuộc Đoàn luật sư TP Hà Nội |
Từ góc độ pháp lý, Luật sư Nguyễn Thị Tình - Văn phòng luật sư Tinh Hoa Việt (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nhận định, căn cứ theo Luật Xây dựng năm 2014 thì UBND tỉnh Quảng Ninh, UBND thành phố Móng Cái và Sở xây dựng tỉnh Quảng Ninh phải có tránh nhiệm quản lý, giám sát trật tự xây dựng trong quá trình thực hiện dự án của Công ty Vinaconex.“Công ty Vinaconex lấn chiếm đất của ông Chu Quốc Lâm, khiến cây cối, tài sản của gia đình ông Lâm bị hư hỏng, đất phải cải tạo. Việc này không chỉ Công ty Vinaconex sai mà chính quyền địa phương cũng sai vì thiếu trách nhiệm trong quản lý” - Luật sư Tình nhấn mạnh.
Được biết, ngày 15/9/2023, tại trụ sở TAND cấp cao tại Hà Nội sẽ mở phiên toà xét xử phúc thẩm vụ án trên, Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục theo dõi, thông tin đến bạn đọc.
