Ngày 5/4/2012, cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an ký Quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội “tham ô tài sản”, xảy ra tại Công ty Vận tải Biển Đông (nay là Công ty TNHH MTV Biển Đông) và Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy (VFC). Sau đó, một loạt lãnh đạo chủ chốt của 2 công ty này cũng lần lượt bị khởi tố và bị bắt tam giam.
Ngày 26,27,28 tháng 2/2014, Tòa án nhân dân TP.Hà Nội mới đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm, gồm các bị cáo: Hoàng Gia Hiệp nguyên Phó TGĐ công ty tài chính công nghiệp tàu thủy, Ngô Văn Nhuận cán bộ kiểm toán nhà nước, Bùi Quốc Anh nguyên TGĐ Công ty TNHH MTV Biển Đông (Cty Biển Đông), Đỗ Thị Bích Thủy nguyên Phó TGĐ và Nguyễn Thị Lệ Thủy nguyên thủ quỹ Cty Biển Đông.
Bản án sơ thẩm số 79/2014/HSST ngày 28/4/2014 quy kết bị cáo Hiệp “tội tham ô tài sản”, bị cáo Quốc Anh, Bích Thủy, Nhuận và Lệ Thủy tội “lợi dụng chức vụ và quyền hạn trong thi hành công vụ” với mức hình phạt cao nhất là 3 năm tù giam.
Điều khó hiểu trong vụ án này không có tổ chức, cá nhân nào bị thiệt hại, qui trình lập Báo cáo nghiên cứu khả thi (BCNCKT) không sai phạm, được cấp trên phê duyệt và triển khai có hiệu quả kinh tế…
Sự thật của vụ án
Ngày 16/12/2005, Bùi Quốc Anh, Giám đốc Cty Biển Đông ký tờ trình số 1471/BD-Ttcont đề nghị Tổng công ty công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin) phê duyệt dự án mua tầu chở dầu sản phẩm cũ có tải trọng 35.000 DWT (Tầu Energy). Ngày 20/12/2005, Vinashin có văn bản số 2362 đồng ý cho Cty Biển Đông mua 01 tàu chở dầu đã qua sử dụng: Tuổi tàu dưới 10 tuổi, nơi đóng Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, trong tải từ 20.000 đến 35.000 DWT.
Sau khi có văn bản chấp thuận của Vinashin, Cty biển Đông thuê Cty VFC lập báo cáo nghiên cứu khả thi (BCNCKT) cho dự án mua tàu Energy, qua đó hai bên thỏa thuận khi nào dự án được phê duyệt và Cty Biển Đông mua được tàu thì mới làm thủ tục thanh toán tiền cho VFC. Tháng 5/2006 dự án được lập xong và bàn giao cho Cty Biển Đông đề trình Vinashin phê duyệt.
Ngày 24/5/2006, Chủ tịch HĐQT Vinnashin ký quyết định số 751/CNT-KDĐN phê duyệt dự án mua tàu chở dầu sản phẩm cũ, với tổng mức đầu tư 37.499.066 USD, trong đó hạng mục lập BCNCKT là 94.180 USD Mỹ. Theo hợp đồng số 01/2006/VNSS-VFC ký ngày 5/1/2006, hai bên thống nhất giá trị hợp đồng cho BCNCKT là 1.504.531.906 đồng (bao gồm VAT – mức giá đảm bảo 100% giá trần do nhà nước qui định). Ngày 5/10/2006, ông Bùi Quốc Anh và ông Hoàng Gia Hiệp – Phó tổng giám đốc VFC ký Biên bản nghiệm thu và quyết toán hợp đồng đã ký.
Ngày 4/12/2006, Cty Biển Đông đã chuyển trả vào tài khoản cho Cty VFC đủ số tiền đã ký trong hợp đồng. Điều đáng nói là sau khi Cty VFC ký hợp đồng BCNCKT với Cty Biển Đông xong, ngày 10/1/2006 bên VFC ký hợp đồng số 01/2006/TMN-VFC với Công ty TNHH Tân Minh Nguyệt (Cty TMN) có trụ sở tại 304 đường Trần Khát Chân – Hà Nội do ông Bùi Tiến Hải là Giám đốc, để thực hiện một phần BCNCKT trong khuân khổ lập dự án đầu tư mua tàu Energy có tổng giá trị hợp đồng là 1.155.000.000 đồng. Sau đó, các ngày 5/9/2006 đến 13/2/2007, Cty VFC đã chuyển đủ số tiền trên vào số tài khoản 1152029368017 của Cty TMN lập Tại ngân hàng Techcombank chi nhánh Ba Đình.
Sau khi tàu Energy được mua về và đưa vào hoạt động có hiệu quả. Trong các năm 2006, 2007 và 2008 Cty Biển Đông tiếp tục làm tờ trình, công văn đề nghị Tập đoàn Vinashin duyệt chủ trương mua tàu chở dầu và vận chuyển container và cho phép Cty Biển Đông được lập BCNCKT đối với tàu Victory (47.084 DWT, tàu Vạn Hưng (7.032 DWT), tàu Melody (45.937 DWT), tàu Biển Đông Star (9.108 DWT).
Các tờ trình mua 04 tàu trên đều được Tập đoàn Vinashin phê duyệt. Để giảm chi phí mua tàu, Cty Biển Đông đã thuê trực tiếp Cty TMN làm BCNCKT cho 04 con tàu trên bằng 04 hợp đồng BCNCKT, bao gồm: Hợp đồng số 150207/TMN-BDS ngày 15-2-2007 cho tàu Victory với giá trị hợp đồng là 1.763.000 đồng; Hợp đồng số 2705/TMN-BDSC ngày 29-5-2007 cho tàu Vạn Hưng với giá trị hợp đồng là 281.000.000 đồng; Hợp đồng số 1012207/TMN-BDSC ngày 10-12-2007 cho tàu Melody với giá trị họp đồng là 1.134.000.000 đồng và Hợp đồng số 1012207/TMN-BDSC ngày 15-12-2008 cho tàu Biển Đông Star với giá trị hợp đồng là 449.6000.000 đồng.
Điều đáng quan tâm là 04 hợp đồng BCNCKT cho 04 con tàu đều được Cty Biển Đông ký với Cty TMN với giá trị chỉ bằng 70% mức giá trần do nhà nước qui định trong việc chi phí cho BCNCKT đối với việc mua sắm tàu biển.
Khi các thủ tục mua 04 con tàu hoàn tất, Cty Biển Đông đã làm thủ tục nghiệm thu và quyết toán chuyển tiền vào số tài khoản của Cty TMN tại ngân hàng Techcombank chi nhánh Ba Đình (cũng là số tài khoản mà Cty VFC đã chuyển tiền hợp đồng BCNCKT tàu Energy của Cty TMN trước đó).
Có hình sự hóa một vấn đề dân sự?
Theo kết luận của Cơ quan ANĐT- BCA, Cáo trạng của VKSND Hà Nội và bản án sơ thẩm số 79/2014 ngày 28/2/2014 của TAND TP.Hà Nội thì lại cho rằng; sau khi Cty Biển Đông mua được tàu Energy, Hoàng Gia Hiệp gặp Bùi Quốc Anh tại Cty Biển Đông đề nghị thanh toán tiền lập BCNCKT tàu Energy đã ký kết, Bùi Quốc Anh đặt vấn đề được Hiệp đồng ý là Cty Biển Đông sẽ chuyển đủ số tiền 1,5 tỷ đồng như trong hợp đồng đã được ký kết, nhưng sau khi trả tiền cho Cty VFC, thì Cty VFC phải rút ra 750.000.000 đồng chuyển trả cho Cty Biển Đông.
Để hợp thức việc rút tiền chuyển trả cho Cty Biển Đông các bị cáo Anh, Hiệp, Bích Thủy ký hợp đồng khống với nhà thầu phụ rồi chuyển tiền cho Cty Biển Đông qua nhà thầu phụ (chính là Cty TMN). Cơ quan ANĐT cũng cho rằng Bùi Quốc Anh đã thống nhất với Bích Thủy phối hợp với Hiệp.
Bích Thủy đã nhờ Ngô Văn Nhuận (là kiểm toán viên đã có thời gian kiểm toán tại Cty Biển Đông) tìm đơn vị có tư cách pháp nhân ký hợp đồng nhằm hợp thức hóa hồ sơ, chứng từ thanh toán cho dự án thực hiện rút tiền cho Cty Biển Đông. Nhuận đã nhờ được Nguyễn Minh Ngọc, là bạn học cũ tại Trường Đại học Tài chính Kế toán mua hóa đơn GTGT.
Sau đó Ngọc có nhờ Nguyễn Thúy Hạnh, Hạnh nhờ một người có tên là Thành, làm nghề buôn bán, kinh doanh ngoài chợ Hòa Bình (chợ Trời) mua hóa đơn và đóng dấu hợp thức hóa. Thành đã cấp cho Hạnh giấy đăng ký kinh doanh của Cty TMN để chuyển cho Hiệp ký hợp đồng khống số 01/2006/TMN-VFC ngày 10/1/2006 với giá trị 1.155.000.000 đồng. Cty VFC đã chuyển tiền cho Cty TMN qua tài khỏa tại ngân hàng Techcombank chi nhánh Ba Đình. Tài khỏa này do Nhuận nhờ Ngọc mở để Nhuận rút tiền cho Cty VFC. Sau khi rút được tiền các đối tượng chia nhau…
Cũng theo bản án sơ thẩm số 79/2014 thì đối với BCNCKT của 04 con mua sau các bị cáo đã tìm đơn vị có tư cách pháp nhân ký hợp đồng BCNCKT, nhằm hợp thức hóa hồ sơ thanh toán, rút tiền đề ngoài sổ sách, chi ngoại giao cho Cty Biển Đông. Đối với Cty TMN là công ty có thật, do ông Bùi Tiến Hải làm giám đốc, công ty này không có chức năng tư vấn, lập dự án BCNCKT mua bán tàu.
Các đối tượng hợp thức bằng giấy tờ giả, gồm: Giấy đăng ký kinh doanh của Cty TMN, giấy tờ đề nghị thanh toán TMN, hóa đơn GTGT mà VFC sử dụng làm thủ tục thanh toán cho Cty TMN là hóa đơn Cty TMN báo mất, các tài liệu trên đều là giả do Nguyễn Thúy Hạnh trú tại số 5 Phù Đổng Thiên Vương, Hai Bà Trưng, thông qua đối tượng Thành (buôn bán ở Chợ Trời) làm giả. Tài khoản số 11520293068017 mang tên Cty TMN mở tại ngân hàng Techcombank, chi nhánh Ba Đình là do Ngô Văn Nhuận yêu cầu Nguyễn Minh Ngọc mở, giả danh Cty TMN để nhận tiền và rút tiền do VFC chuyển sang.
Công lý dần sáng tỏ
Sau khi TAND TP. Hà Nội tuyên bản án số 79/2014/HSST ngày 28/2/2014. Tất cả các bị cáo đều làm đơn kháng cáo và kêu oan, bởi các bị cáo cho rằng số tiền mà các bị cáo nhận từ Cty VFC, hay Cty TMN là tiền công sức viết lập dự án BCNCKT. Không những vậy trong vụ án này các bị cáo cho rằng không có bên nào bị thiệt hại mà đã đem lợi cho nhà nước hơn một tỷ đồng do ký hợp đồng BCNCKT thấp hơn 30% so với qui định của nhà nước.
Điều đáng nói, bị cáo Bùi Quốc Anh cho rằng, mọi chứng cứ qui kết làm giả hồ sơ, con dấu thì không được cơ quan ANĐT đưa giám định mà chỉ được “giám định bằng nhãn quan” (nhìn bằng mắt thường)! Ngày 11/7/2014, Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội tiếp tục đưa vụ án ra xét xử. Tuy nhiên, Tòa phúc thẩm đã tuyên hủy các quyết định của bản án sơ thẩm số 79/2014/HSST ngày 28/2/2014 của TAND TP. Hà Nội và trả lại hồ sơ cho VSKND TP Hà Nội giải quyết theo thủ tục chung.
Theo nguồn tin riêng của phóng viên: buổi sáng ngày 28/2/2014, ông Nguyễn Văn Cương, Thẩm phán - Chủ tọa phiên tòa của TAND thành phố Hà Nội vẫn xét xử vụ án, thì buổi chiều cùng ngày, sau khi tuyên bản án sơ thẩm số 79/2014/HSST vị thẩm phán này nhận quyết định nghỉ hưu…
(còn nữa)
Chuyên mục Bạn đọc của Báo Pháp luật Việt Nam tiếp nhận tất cả những đơn thư phản ánh, khiếu nại, tố cáo của độc giả có căn cứ và theo đúng quy định của pháp luật...Chúng tôi sẽ hồi âm sớm nhất đến bạn đọc.
Mọi kiến nghị, phản ánh gọi vào số: 0944 988 788 hoặc gửi qua hòm thư: baodientuphapluat@gmail.com
