Khiếu kiện từ giao dịch mua bán đất đang thế chấp
Theo hồ sơ, ngày 8/9/2011, Hoàng Đình Hải và vợ là Nguyễn Thị Mận (cùng trú tại thôn Nghĩa Trang, thị trấn Yên Mỹ, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên) vay của vợ chồng ông Nguyễn Văn Giao, bà Vũ Thị Lan số tiền 1 tỷ đồng. Ngày 16/9/2011, Hải và Mận vay tiếp 538 triệu đồng. Ngày 15/10/2011, Mận trả 138 triệu đồng, số nợ còn lại là 1,4 tỷ đồng. Do cần tiền, vợ chồng Hải rao bán mảnh đất rộng 42m2 (tại thị trấn Yên Mỹ). Mảnh đất này đang thế chấp tại ngân hàng số tiền 500 triệu đồng.
Ngày 13/11/2011, vợ chồng ông Giao đến nhà Hải đòi nợ, nhưng do không có tiền trả nên vợ chồng Hải đã thỏa thuận bán mảnh đất trên cho vợ chồng ông Giao với giá 3 tỷ đồng và viết giấy chuyển nhượng nhà đất cho vợ chồng ông Giao với số tiền đặt cọc 1,9 tỷ đồng. Trong đó đối trừ số nợ 1,4 tỷ và 500 triệu đồng sẽ trả số nợ ngân hàng để rút sổ đỏ. Ngày 14/11/2011, vợ chồng Giao bỏ ra số tiền 500 triệu đồng cùng Hải, Mận đến ngân hàng trả tiền và rút sổ đỏ. Sau đó, hai bên ra văn phòng công chứng làm hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản khác gắn liền với đất.
Tiếp đó, hai bên đến Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất (thuộc Phòng TN&MT huyện Yên Mỹ) nhưng do hết giờ làm việc nên ra về. Tại nhà vợ chồng ông Giao, Mận đã thanh toán, đối trừ các khoản tiền và chốt số tiền mua nhà đất còn phải trả. Theo đó, chị Lan viết giấy vay nợ có nội dung “em Lan (Giao) vay chị Mận (Hải) 950 triệu” rồi đưa Mận quản lý. Đồng thời Lan gạch chéo 2 tờ giấy Hải, Mận vay nợ số tiền 1,4 tỷ.
Khoảng 4h ngày 15/11/2011, Hải và Mận đến nhà vợ chồng ông Giao đòi tiền thì ông Giao nói để đến sáng lên Phòng TN&MT làm thủ tục sang tên và sau khi giao nhà thì trả hết tiền. Không đòi được tiền, Hải, Mận đi về và làm “Đơn đề nghị dừng cấp sổ đỏ” cho vợ chồng ông Giao gửi đến UBND thị trấn Yên Mỹ và Phòng TN&MT huyện Yên Mỹ.... Khi vợ chồng ông Giao đến đề nghị giao nhà nhưng Hải, Mận nói không bán nhà đất nữa. Ông Giao, bà Lan đòi tiền thì Hải, Mận nói chỉ nợ số tiền mà bà Lan đã nộp vào ngân hàng để lấy sổ đỏ, còn số tiền 1,4 tỷ đồng đã trả được thể hiện bằng việc bà Lan đã gạch chéo tại hai giấy nhận nợ trước đây...
Trước sự việc trên, vợ chồng ông Giao sau đó đã làm đơn tố cáo Hải, Mận ra cơ quan công an. Hải, Mận sau đó bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hưng Yên và VKSND tỉnh Hưng Yên khởi tố và truy tố về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Trong khi đó, Hải và Mận thừa nhận có vay tiền của ông Giao, bà Lan nhưng sau đó đã trả lại. Do đó, trước khi bán nhà không còn nợ tiền vợ chồng ông Giao, không có việc trừ nợ số tiền 1,4 tỷ đồng tiền nợ vào tiền mua nhà. Vợ chồng ông Giao mới trả cho Hải, Mận khoản vay ở ngân hàng 500 triệu đồng và tiền lãi, vì vợ chồng ông Giao không trả đủ tiền mua nhà nên Hải, Mận không bán nữa. Không có việc chiếm đoạt của vợ chồng ông Giao số tiền 1,4 tỷ đồng.
Ngày 5/4/2013, TAND tỉnh Hưng Yên đưa vụ án ra xét xử và quyết định tuyên phạt Hải 13 năm tù, Mận 12 năm tù về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” buộc 2 bị cáo phải liên đới bồi thường cho vợ chồng ông Giao, bà Lan số tiền 1 tỷ 598 triệu đồng.
Không đồng tình, Hải, Mận làm đơn kháng cáo bản án sơ thẩm. Ngày 30/9/2013, TAND Cấp cao tại Hà Nội đưa vụ án trên ra xét xử phúc thẩm và quyết định: Tuyên hủy Bản án hình sự sơ thẩm số 13/2013/HSST ngày 05/4/2013 của TAND tỉnh Hưng Yên để điều tra lại do: Qua các Hợp đồng vay tiền ngày 8/9/2011 và ngày 16/9/2011, Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất (ngày 13/11/2011) chưa chứng minh được thủ đoạn gian dối của Hải, Mận để chiếm đoạt số tiền là 1,4 tỷ đồng của ông Giao, bà Lan. Chứng cứ để chứng minh Hải, Mận cùng bàn bạc, thống nhất để chiếm đoạt khoản tiền nợ của ông Giao, bà Lan chưa rõ ràng.
Ngày 15/4/2014, TAND tỉnh Hưng Yên đưa vụ án trên ra xét xử sơ thẩm lần 2 quyết định tuyên phạt Hải và Mận mỗi người 13 năm tù về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Không đồng tình, Hải, Mận tiếp tục kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm, đồng thời ông Giao kháng cáo đề nghị Tòa cấp phúc thẩm xét xử tăng hình phạt đối với Hải, Mận.
Chưa làm rõ các mâu thuẫn trong các lời khai…
Ngày 28/12/2015, TAND Cấp cao tại Hà Nội tiếp tục đưa vụ án trên ra xét xử phúc phẩm lần 2, nhận định: Quá trình điều tra vụ án, kể cả khi điều tra bổ sung, các cấp sơ thẩm vẫn chưa làm rõ các mâu thuẫn trong các lời khai của bị cáo và bị hại để xác định trước khi bán đất, Hải và Mận đã trả ông Giao, bà Lan khoản nợ vay 1 tỷ 538 triệu đồng hay chưa. Hải và Mận có ý định chiếm đoạt tiền nợ của ông Giao, bà Lan từ khi nào. Nếu bán nhà để trừ nợ vay nhưng sau khi gạch giấy vay nợ lại không bán nhà đất và phủ nhận nợ thì việc bàn bạc thống nhất giữa Hải và Mận ra sao để có căn cứ xác định đồng phạm cũng như vai trò của các bị cáo trong vụ án....
Cũng theo HĐXX, việc điều tra ở cấp sơ thẩm không đầy đủ, cấp phúc thẩm không thể bổ sung được. Do đó, cần hủy án sơ thẩm để tiến hành điều tra lại theo quy định của pháp luật. Theo đó, kháng cáo của bị hại về tăng hình phạt đối với các bị cáo không được chấp nhận và kháng cáo của các bị cáo được chấp nhận một phần. Do đó, quyết định hủy Bản án sơ thẩm số 21/2014/HSST ngày 15/4/2014 của TAND tỉnh Hưng Yên. Giao hồ sơ vụ án cho VKSND tỉnh Hưng Yên để điều tra lại theo quy định pháp luật.
Vụ án sau đó tiếp tục được TAND tỉnh Hưng Yên đưa ra xét xử sơ thẩm lần 3, HĐXX quyết định: Tuyên phạt Hải 13 năm tù, Mận 12 năm tù cùng về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Liên quan đến vụ án, Luật sư Bùi Như Đỗ (Đoàn Luật sư TP Hà Nội - người bào chữa cho các bị cáo) cho rằng: Không có căn cứ xác định Hải và Mận đã chiếm đoạt số tiền 1,4 tỉ đồng của ông Giao, bà Lan, vì số tiền nợ này Hải, Mận đã trả và gạch sổ nợ. Hợp đồng chuyển nhượng nhà đất mới chỉ có một bên là Hải, Mận ký nên chưa có giá trị ràng buộc đối với các bị cáo và không thể hiện tiền đặt cọc được tính vào tiền nợ và số tiền bị hại nộp vào ngân hàng để giải chấp nhà đất nên hợp đồng này là vô hiệu...
Vợ chồng ông Giao nói có sự đối trừ 1,4 tỷ từ tiền vay nợ sang tiền mua bán nhà, nhưng trong hồ sơ vụ án không có chứng cứ nào chứng minh. Về hợp đồng chuyển nhượng nhà và đất do Hải viết tay vào tối 13/11/2011, bản hợp đồng này chưa thể hiện ý chí của vợ chồng ông Giao, bà Lan vì ông Giao, bà Lan chưa ký vào bản hợp đồng này. Do vậy, giữa hai bên chưa có sự ràng buộc gì với nhau. Do đó việc sử dụng tờ giấy gọi là hợp đồng này để buộc tội cho Hải, Mận chưa khách quan.
Theo đó, hình thức của bản hợp đồng này không đúng pháp luật, bởi việc mua bán đất đai, nhà cửa phải được thực hiện thông qua cơ quan công chứng, chứng thực. Đây là bản viết tay mới chỉ có Hải, Mận ký như vậy hợp đồng này đã vi phạm hình thức theo quy định pháp luật.
Nội dung của bản hợp đồng này cũng trái pháp luật, vì tại thời điểm ký kết hợp đồng (tối 13/11/2011) thì đất và nhà của Hải, Mận đang thế chấp tại ngân hàng. Luật quy định những tài sản có thể mua bán chuyển nhượng phải là những tài sản không bị thế chấp, cầm cố, đặt cọc…
“Về những người làm chứng, cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm coi hai người (chị Thúy, anh Tô) là nhân chứng sống để buộc tội cho vợ chồng Hải, Mận, tài liệu do chị Thúy cung cấp mà các cơ quan tiến hành tố tụng sử dụng để buộc tội cho Hải, Mận là không có giá trị chứng minh. Đồng thời, không có nhân chứng Tô, vì trong tất cả các lời khai của vợ chồng ông Giao, bà Lan cũng như tất cả lời khai của vợ chồng Hải, Mận trong suốt 4 tháng khi Cơ quan CSĐT Công an huyện Yên Mỹ và Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hưng Yên hỏi tất cả đều trả lời là không có...”, Luật sư Bùi Như Đỗ cho biết.
Chị Hoàng Phương Anh (con gái 2 bị cáo Hải, Mận) cho biết: Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hưng Yên đã khởi tố bố mẹ và bắt giam bố với tội danh “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” là chưa đúng với bản chất của sự việc. “Sau đó, 3 lần TAND tỉnh Hưng Yên đều kết tội bố mẹ tôi về tội danh trên, nhưng 2 lần xử phúc thẩm tại TAND Cấp cao tại Hà Nội đều ra quyết định hủy bản án sở thẩm để điều tra lại nhưng không lần nào cơ quan điều tra tỉnh Hưng Yên bổ sung được thêm bất kỳ chứng cứ mới. Tôi mong rằng, các tình tiết chứng cứ khách quan của vụ án này sẽ được tòa án phúc thẩm lần tới xem xét một cách khách quan, toàn diện. Cho đến nay bố tôi đã bị bắt tạm giam 6 năm rồi, mẹ tôi mới bị bắt tháng 8/2018”, Phương Anh cho hay.
Vụ việc đã được TAND Cấp cao tại Hà Nội thụ lý và chờ ngày đưa ra xét xử. Như vậy có thể thấy, đã 6 năm qua, vụ án đã được các cấp Tòa án nhiều lần đưa ra xét xử, thế nhưng đến nay vẫn chưa đến hồi kết.
Báo PLVN sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.
