Vốn chính sách - “bệ đỡ” vững chắc cho an sinh Đà Nẵng (Bài 1): Từ thoát nghèo đến ươm mầm tri thức

Hành trình đổi đời và nuôi dưỡng ước mơ ngành STEM

Trong căn nhà mới khang trang, chị Đinh Thị Phượng (33 tuổi, ở thôn Ga Doong, xã Sông Vàng) vẫn nhớ rõ những ngày tháng cơ cực khi gia đình còn nằm trong danh sách hộ nghèo. Trước đây, vợ chồng chị chỉ có ít đất cằn, thêm việc không có vốn sản xuất nên quanh năm thiếu thốn. “Ngày đó, muốn nuôi vài con heo hay trồng thêm ít keo cũng không có vốn. Nhiều lúc tôi nghĩ chắc đời mình chỉ mãi gắn với nghèo đói”, chị Phượng trải lòng.

Bước ngoặt đến khi chị Phượng được Chi hội Phụ nữ xã tuyên truyền về chương trình cho vay hộ nghèo của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH), sau khi được xác nhận đủ điều kiện, chị mạnh dạn vay 100 triệu đồng. Số tiền này, gia đình đầu tư trồng keo, song song với chăn nuôi heo thịt và heo giống.

Từ những lứa heo bán ra, cộng với tiền thu hoạch keo, kinh tế dần ổn định. Đến nay, gia đình chị Phượng đã gây dựng được hơn 3ha keo xanh tốt và duy trì đàn 5 con heo giống. Ngôi nhà khang trang mới xây là minh chứng rõ ràng nhất cho sự thay đổi này. “Nhờ chính sách vay vốn ưu đãi, gia đình tôi mới có cơ hội đổi đời. Nếu không có khoản vay đó, chắc tôi không dám mơ đến chuyện làm nhà mới hay cho con cái ăn học tử tế. Tôi thật sự biết ơn Đảng, Nhà nước và NHCSXH đã đưa chính sách đến tận thôn bản chúng tôi”, chị Phượng xúc động nói.

Câu chuyện của chị Phượng cũng chính là bức tranh thu nhỏ về hành trình thoát nghèo của hàng ngàn hộ dân TP Đà Nẵng thời gian qua, bắt đầu từ những đồng vốn nhỏ bé nhưng được gửi gắm vào niềm tin và sự quyết tâm, để rồi mở ra con đường mới, thoát khỏi cái vòng luẩn quẩn đói nghèo.

Nếu câu chuyện của chị Phượng phản ánh khía cạnh xóa nghèo nơi miền núi, thì ở đô thị, nguồn vốn chính sách lại mang một sắc thái khác, đó là đồng hành cùng học sinh, sinh viên, học viên thạc sĩ, nghiên cứu sinh ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (gọi tắt là ngành STEM) trên con đường chinh phục tri thức.

Gia đình chị Nguyễn Thị Túy Phượng (43 tuổi, trú phường Cẩm Lệ) là một trong những khách hàng đầu tiên tiếp cận và giải ngân từ chương trình cho vay học ngành STEM. Con trai chị là em Nguyễn Công Vũ, vừa trúng tuyển vào Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật - Đại học Đà Nẵng. Ngay đầu năm học 2025 - 2026, gia đình chị được vay 70,4 triệu đồng từ NHCSXH để trang trải học phí, chi phí sinh hoạt và mua sắm máy tính cho con để phục vụ việc học.

Chị Phượng chia sẻ: “Tôi khá bất ngờ khi chính sách này không bó hẹp đối tượng vay, không bắt buộc phải thuộc hộ nghèo. Vợ chồng tôi không dư giả, nhưng cũng không thuộc diện nghèo. Nếu không có chương trình STEM, chúng tôi sẽ rất chật vật lo cho con”.

Với chị Phượng, khoản vay này còn mang ý nghĩa tinh thần lớn. Đó là sự đồng hành của Nhà nước và ngân hàng trong việc gieo niềm tin, khích lệ con trai chị theo đuổi ước mơ. “Sau này khi con ra trường, có nghề nghiệp ổn định, tôi mong cháu sẽ cống hiến được nhiều hơn cho xã hội. Chính sách này không chỉ hỗ trợ gia đình tôi mà còn ươm mầm cho một thế hệ trí thức mới”, chị bày tỏ.

Không chỉ cho vay, mà còn đồng hành cùng người dân

Những câu chuyện của các gia đình trên, cũng là minh chứng sinh động cho những kết quả mà NHCSXH mang lại.

Theo ông Đoàn Ngọc Chung - Giám đốc Chi nhánh NHCSXH TP Đà Nẵng cho biết, trong 9 tháng đầu năm 2025 và 3 tháng sau sáp nhập, đơn vị đã cho vay hơn 54,9 nghìn lượt hộ nghèo, cận nghèo và các đối tượng chính sách khác với số tiền hơn 3,8 nghìn tỷ đồng. Đến nay, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách đạt hơn 14,4 nghìn tỷ đồng, tăng gần 1,1 nghìn tỷ đồng so với đầu năm. Đặc biệt, chương trình cho vay Nhà ở xã hội cũng ghi dấu ấn lớn, với số vốn giải ngân 281 tỷ đồng, giúp hơn 1,1 nghìn khách hàng có nơi ở ổn định. Đây là chính sách thiết thực, chạm đúng mong mỏi của nhiều hộ thu nhập thấp.

“Không chỉ dừng ở việc cấp vốn, chúng tôi còn phối hợp hướng dẫn kỹ thuật, liên kết các chương trình khuyến nông, khởi nghiệp… để vốn thực sự phát huy hiệu quả, góp phần giảm nghèo, tạo việc làm ổn định, nâng cao chất lượng cuộc sống và chỉ số hạnh phúc của người dân, ông Chung chia sẻ.

Nói về chương trình cho vay ngành STEM (theo Quyết định 29/2025/QĐ-TTg ngày 28/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ), ông Đoàn Ngọc Chung cho biết, ngay sau khi có hướng dẫn từ Trung ương, chi nhánh ngân hàng đã nhanh chóng triển khai, tham mưu UBND TP Đà Nẵng ban hành văn bản chỉ đạo, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, trường học và tổ chức đoàn thể tuyên truyền rộng rãi đến người dân. “Chúng tôi thiết kế tờ rơi, tổ chức tuyên truyền, đảm bảo thông tin đến đúng đối tượng thụ hưởng. Hiện chi nhánh NHCSXH TP Đà Nẵng đã giải ngân cho 3 khách hàng với số tiền 220 triệu đồng và đang hướng dẫn thủ tục cho 11 trường hợp khác đủ điều kiện vay”, ông Chung thông tin.

Cũng theo ông Chung, điểm mới của chương trình ngành STEM là mở rộng đối tượng, không ràng buộc hộ nghèo, hộ cận nghèo như trước. Mức vay cũng cao hơn, bao gồm toàn bộ học phí và sinh hoạt phí, với mức vay trên 500 triệu đồng/người học mới phải có tài sản đảm bảo. Ngoài ra, lãi suất cũng ưu đãi hơn, chỉ 4,8%/năm.

“Chúng tôi coi đây không chỉ là một “sản phẩm” tín dụng mà còn là cam kết đồng hành cùng những người học ngành STEM. Mỗi khoản vay chương trình này, không chỉ hỗ trợ một sinh viên, học viên mà còn là khoản đầu tư vào tương lai của thành phố, của đất nước. Chúng tôi tin rằng, với sự tiếp sức kịp thời, mọi người sẽ học tập tốt hơn, ra trường với hành trang đầy đủ cả về kiến thức lẫn ý chí cống hiến”, ông Chung khẳng định.

Từ miền núi xa xôi đến phố thị sầm uất, dòng vốn chính sách đã và đang chảy về đúng nơi cần đến, nuôi dưỡng những khát vọng đổi đời. Chị Phượng ở xã Sông Vàng có ngôi nhà mới và 3ha keo xanh nhờ khoản vay từ chính sách. Chị Túy Phượng ở phường Cẩm Lệ vững tâm cho con trai bước vào cánh cổng đại học bằng nguồn vốn ngành STEM. Và phía sau họ là hàng chục nghìn câu chuyện khác, được viết nên bởi những đồng vốn nghĩa tình, bền bỉ từ NHCSXH.

Đó không chỉ là những con số tăng trưởng dư nợ, mà là những phận đời được vực dậy, những ước mơ được tiếp sức. Trong hành trình ấy, nguồn vốn chính sách luôn có sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền, sự chung tay của các đoàn thể và trên hết là quyết tâm vươn lên của chính mỗi hộ dân, qua đó tạo nên sức mạnh đồng lòng, thống nhất giữa ý Đảng và lòng dân.

(Còn tiếp…)