Vô tình mở khóa để trộm đột nhập lấy tài sản của người khác, thợ khoá có phạm tội không?

- Luật sư Nguyễn Văn Tuấn (Giám đốc Công ty Luật TGS) - Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết: Theo quy định tại Điều 17 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), đồng phạm được định nghĩa như sau: Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm. Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm. Người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.

Để xác định một người có phải là đồng phạm hay không, cần xem xét yếu tố “cố ý cùng thực hiện một tội phạm”. Điều này có nghĩa là tất cả những người tham gia đều phải có ý thức và mong muốn thực hiện hành vi phạm tội.

Trong trường hợp thợ khóa không biết và không có ý định giúp kẻ trộm thực hiện hành vi phạm tội, họ không được coi là đồng phạm và không phải chịu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, nếu thợ khóa thiếu cảnh giác, không xác minh kỹ thông tin và vô tình giúp kẻ gian thực hiện hành vi phạm tội, họ có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý nhất định.

Cụ thể, nếu hành vi của thợ khóa được coi là thiếu trách nhiệm hoặc cẩu thả, họ có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự về Tội vô ý gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản theo Điều 180 Bộ luật Hình sự 2015: Người nào vô ý gây thiệt hại cho tài sản của người khác trị giá từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng, thì bị phạt cảnh cáo hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm. Phạm tội gây thiệt hại cho tài sản của người khác trị giá 500 triệu đồng trở lên, thì bị phạt cải tạo không giam giữ từ 2 - 3 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

Ngoài trách nhiệm hình sự, thợ khóa có thể phải chịu trách nhiệm dân sự nếu hành vi của họ gây thiệt hại cho người khác. Theo Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015, người nào có hành vi xâm phạm tài sản của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường. Trong trường hợp này, mặc dù thợ khóa không cố ý tham gia vào hành vi phạm tội, nhưng nếu sự thiếu cẩn trọng của họ dẫn đến thiệt hại cho chủ sở hữu tài sản, họ có thể phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Việc xác định trách nhiệm bồi thường sẽ dựa trên mức độ lỗi và mối quan hệ nhân quả giữa hành vi của thợ khóa và thiệt hại xảy ra.

Do vậy, để tránh bị lợi dụng và phải chịu trách nhiệm pháp lý, thợ khóa cần thực hiện các biện pháp sau: Xác minh thông tin khách hàng, yêu cầu khách hàng cung cấp giấy tờ tùy thân và chứng minh quyền sở hữu hoặc sử dụng hợp pháp đối với tài sản cần mở khóa. Quan sát và đánh giá tình huống, nếu phát hiện dấu hiệu nghi ngờ, thợ khóa nên từ chối cung cấp dịch vụ và thông báo cho cơ quan chức năng. Ghi chép thông tin dịch vụ, lưu trữ thông tin khách hàng và chi tiết công việc để có thể cung cấp cho cơ quan chức năng khi cần thiết.

Thợ khóa có thể không bị coi là phạm tội nếu họ vô tình mở khóa cho kẻ trộm mà không biết về ý đồ xấu của họ. Tuy nhiên, để tránh rủi ro pháp lý và bảo vệ uy tín nghề nghiệp, thợ khóa cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa, xác minh kỹ thông tin khách hàng và luôn tuân thủ đạo đức nghề nghiệp. Việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong công việc không chỉ giúp thợ khóa tránh được những rủi ro pháp lý mà còn góp phần bảo vệ an ninh trật tự xã hội.