Những giọt nước mắt muộn mằn
Trong suốt phiên tòa, bị cáo Thương giữ vẻ mặt bình tĩnh, dù có nhiều lo âu và buồn bã. Thế nhưng khi phiên tòa kết thúc, lúc được các chiến sĩ công an dẫn giải về lại trại tạm giam, người phụ nữ này đã không ngăn được dòng nước mắt.
Nhìn cảnh Thương tay trong còng, mắt đỏ hoe, nhiều người dự khán ái ngại xót thương. Công bằng mà nói, Thương được người dân địa phương nơi cư trú yêu mến. Ngay trong phiên xét xử, nhiều bạn bè của Thương đã lặn lội từ miền núi xuống TP.Tam Kỳ để động viên Thương.
Theo cáo trạng, năm 2015, Thương đầu tư tiền và công cụ, phương tiện thuê nhân công tổ chức khai thác vàng trái phép tại khu vực đồi Cho Val (thuộc thôn Dung, TT.Thạnh Mỹ). Tuy nhiên, việc khai thác vàng không thu được kết quả nên tháng 12/2015, Thương tạm dừng không khai thác nữa.
Đầu năm 2016, Nguyễn Kim Vui (SN 1988, trú thôn Dung, là người làm công cho Thương trước đây) đề nghị Thương đầu tư tiền để Vui gọi người tiếp tục khai thác vàng tại địa điểm cũ. Thương đồng ý và giao cho Vui gọi người, trực tiếp quản lý việc khai thác tại bãi, còn tiền công và chi phí Thương chi trả.
Để thực hiện kế hoạch khai thác vàng, Vui liên lạc với 6 người, cùng trú tại xã Bảo Thắng, huyện Kỳ Sơn và đề nghị họ vào Thạnh Mỹ làm công cho Thương và Vui với mức lương 4 triệu đồng/tháng.
Những người này đồng ý và ngày 8/4/2016, nhóm này bắt đầu tổ chức khai thác vàng bằng hình thức sử dụng khoan hơi, vật liệu nổ để đánh lấy đá trong hầm (hầm đã khai thác năm 2015) ra xay rồi cho chảy qua máng ngân để lọc lấy vàng.
Khoảng 16h ngày 12/4/2016, sau khi 2 công nhân vào đường hầm có độ sâu khoảng 9m, chiều dài khoảng 30m đục đá để nhét 6 quả bọc phá tự chế (bằng thuốc nổ và kíp điện) vào các vị trí để phá lấy đá. Đặt thuốc nổ xong, tất cả ra khỏi hầm.
Khi bọc phá nổ, Cụt Hải Sơn (cũng là công nhân trong nhóm) bị ngất rơi xuống hầm. Thấy Sơn rơi, lần lượt 4 người khác dùng dây xuống hầm cứu Sơn nhưng khi xuống hầm đều bị ngất không lên được và tử vong do ngộ độc khí CO.
Tại hiện trường, cơ quan công an phát hiện thu giữ 1 gói kíp nổ điện bên trong có 39 kíp, 9 quả bọc phá tự chế, 2 gói thuốc nổ trọng lượng 1,42kg chưa sử dụng. Qua làm việc, Thương thừa nhận việc đầu tư tiền để Vui tổ chức khai thác vàng trái phép và việc khai thác vàng có mua, sử dụng vật liệu nổ nên Thương bị khởi tố, truy tố về hành vi “Tàng trữ, sử dụng, mua bán trái phép vật liệu nổ” và “Vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên”.
 |
| Căn hầm, nơi 4 nạn nhân ngạt khí tử vong |
Chỉ vì tin lời thầy bói
Theo tìm hiểu được biết, trước khi vụ việc xảy ra, Thương làm chủ một shop quần áo ở thị trấn. Chồng Thương là một sĩ quan công an, công tác tại Công an huyện Nam Giang. Cả hai vợ chồng đều có việc làm ổn định nên kinh tế gia đình họ thuộc diện khá giả ở vùng núi Tây Quảng Nam.
Thấy nhiều người khai thác vàng trái phép thu lợi nhuận cao, năm 2015, Thương mạo hiểm bước vào lĩnh vực này. Tuy nhiên, đào mãi cũng không thấy vàng nên tháng 12/2015, Thương không khai thác nữa.
Cũng như nhiều người, sau Tết nguyên đán 2016, Thương đi xem bói để biết vận hạn của mình trong năm mới. Thầy bói phán, năm 2017, Thương sẽ có lộc lớn. Đúng thời điểm đó, Nguyễn Kim Vui ghé nhà Thương chơi và rủ Thương quay lại việc khai thác vàng. Sự xuất hiện của Vui làm Thương nghĩ đến lời thầy bói và đinh ninh rằng, khai thác vàng lần này sẽ mang lại lộc lớn.
Thế là Thương gom hết số tiền vợ chồng dành dụm được để đầu tư vào việc khai thác vàng. Hết tiền, Thương bán luôn rừng keo. Thấy Thương quá mạo hiểm, chồng Thương hết lời khuyên can nhưng người phụ nữ vẫn mù quáng tin vào “canh bạc” của mình.
Đào mãi vẫn không thấy vàng, Thương tìm thầy bói và thầy lại động viên “đào thêm vài mét nữa sẽ gặp vàng”. Trong khi nhiều người bảo nhau khu vực đồi Cho Val từ xưa đến nay không có ai đào được vàng thì Thương lại lao như con thiêu thân, mặc gia đình rơi vào cảnh khánh kiệt. Tình cảm vợ chồng Thương cũng vì chuyện này mà rạn nứt.
Một số người ở TT. Thạnh Mỹ cho hay, Thương hiền lành, sống vui vẻ, chan hòa với mọi người. Tuy nhiên, Thương rất tin việc bói toán. Ngay sau khi sự việc xảy ra, thay vì báo cáo chính quyền để tổ chức cứu hộ những phu vàng bị nạn thì Thương lại cho người mua sắm lễ vật, lập bàn thờ. Sau hai tiếng cúng bái, Thương mới trình báo cơ quan chức năng.
Cũng vì tin bói toán mà Thương đã đẩy 4 người đàn ông vào tay tử thần. Xót xa nhất là 3 anh em ruột Sơn cùng chết một lúc, để lại cha mẹ già và 10 đứa con thơ dại.
Trong phiên tòa ngày 18/11/2016, chỉ có mẹ và vợ, con của nạn nhân Vui đến dự. Còn 3 anh em nạn nhân Sơn không có thân nhân tham dự, bởi điều kiện kinh tế gia đình họ khó khăn, đường sá lại xa xôi.
Phát biểu tại phiên tòa, vị luật sư được ủy quyền cho gia đình 3 nạn nhân Sơn cho rằng, đây là tai nạn đau lòng, là mất mát quá lớn đối với gia đình 3 nạn nhân. Song vị này nhìn nhận đây cũng là chuyện rủi ro, không ai muốn. Do vậy gia đình các nạn nhân cũng có sự đồng cảm, chia sẻ đối với bị cáo Văn Thị Hoài Thương.
Cụ thể, trước đây gia đình 3 nạn nhân yêu cầu bồi thưởng tổng số tiền lên đến hơn 1,7 tỷ đồng (gồm tiền cấp dưỡng cho 10 đứa trẻ và cha mẹ già, tiền tổn thất tinh thần, tiền chi phí mai táng…), nhưng tại phiên tòa, đại diện cho gia đình bị hại chỉ yêu cầu bị cáo Thương phải bồi thường 166 triệu đồng (đã trừ số tiền mà gia đình bị cáo Thương khắc phục hậu quả trước đó hơn 50 triệu đồng).
Đồng thời, đại diện phía gia đình cũng có lời xin giảm hình phạt đối với các bị cáo để sớm đoàn tụ với gia đình. Còn gia đình của nạn nhân Vui thì cho rằng, đây là việc không may của chồng, con mình nên họ không có yêu cầu gì thêm.
Tại phiên tòa, bị cáo Thương đã thành khẩn khai báo và cũng bộc bạch rằng, do tin lời thầy bói nên cô mới tiếp tục hoạt động khai thác vàng và lãnh lấy hậu quả đau lòng.
Sau khi xem xét các yếu tố tăng nặng, giảm nhẹ, HĐXX tuyên phạt bị cáo Văn Thị Hoài Thương 24 tháng tù về tội “Vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên”, 6 tháng tù về tội “Tàng trữ, sử dụng, mua bán trái phép vật liệu nổ”, tổng hình phạt cho 2 tội danh trên là 30 tháng tù. Đồng thời, HĐXX yêu cầu gia đình bị cáo Thương tiếp tục khẩn trương khắc phục hậu quả với số tiền còn lại là 166 triệu đồng cho gia đình 3 nạn nhân.
Phiên tòa đã khép lại nhưng bài học về chấp hành pháp luật về khai thác khoáng sản và sử dụng lao động vẫn còn đó. Đây cũng là lời cảnh tỉnh cho những ai đang vì lợi ích cá nhân mà đứng trên pháp luật và quên đi tính mạng người khác.
