Việt Nam trước cơ hội đầu tư đột phá trong Kỷ Nguyên mới

Cơ hội lớn, thách thức cũng lớn

Phát biểu tại hội thảo “Cơ hội đầu tư trong bối cảnh mới” do Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức vừa qua, nhà báo Phạm Đức Sơn - Tổng biên tập Tạp chí Nhà đầu tư nhấn mạnh, năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi là năm cuối của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2025, đồng thời cũng là thời điểm bản lề chuẩn bị cho giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Nhà báo Phạm Đức Sơn, Tổng biên tập Tạp chí Nhà đầu tư phát biểu tại Hội thảo.

Theo mục tiêu đặt ra, đến năm 2030, Việt Nam sẽ nằm trong nhóm ba quốc gia dẫn đầu Đông Nam Á và 50 quốc gia đứng đầu thế giới về năng lực cạnh tranh số và chỉ số phát triển Chính phủ điện tử. Đồng thời, Việt Nam cũng phấn đấu trở thành một trong ba trung tâm hàng đầu khu vực về nghiên cứu, phát triển trí tuệ nhân tạo, cũng như phát triển một số ngành công nghiệp công nghệ số có lợi thế.

Tuy nhiên, theo ông Sơn, những thách thức đặt ra cũng không hề nhỏ. Trên phạm vi toàn cầu, chiến tranh thương mại tiếp tục lan rộng, trong khi cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt. Với một nền kinh tế có tỷ trọng thương mại quốc tế gần gấp đôi GDP, chính sách thương mại và tiền tệ của Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều biến số khó lường.

Trong nước, cuộc cải cách tinh gọn bộ máy hành chính đang được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động, tối ưu hóa ngân sách. Tuy nhiên, quá trình này cũng tiềm ẩn những xáo trộn trong vận hành và cần thời gian để thích ứng.

“Bối cảnh mới đòi hỏi các nhà đầu tư và doanh nghiệp phải chủ động nhận diện, phân tích, đánh giá và dự báo những thách thức cũng như cơ hội, từ đó xây dựng chiến lược đầu tư, sản xuất, kinh doanh phù hợp”, Nhà báo Phạm Đức Sơn nhấn mạnh.

GS.TSKH. Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE).

Theo GS.TSKH. Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE), trong bối cảnh mới, doanh nghiệp cần có quan điểm, nhận thức đúng đắn về việc chuyển đổi sang kinh tế số, doanh nghiệp số, sản xuất và kinh doanh xanh, bởi đây chính là giải pháp quan trọng. Ông nhấn mạnh: “Nếu không thay đổi mô hình tăng trưởng của mình thì không bảo đảm tạo ra lợi thế khai thác tiềm năng của từng loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo xu hướng mới, lấy khoa học và công nghệ, nhân lực tạo ra năng suất và chất lượng cao, hiệu quả kinh tế của sản xuất, kinh doanh, thậm chí bị đào thải không chỉ trên thị trường thế giới, mà cả thị trường trong nước.”

Từ cách tiếp cận mới, GS.TSKH. Nguyễn Mại cho rằng các doanh nghiệp cần sửa đổi, bổ sung chiến lược kinh doanh trên cơ sở chuyển sang quản trị doanh nghiệp theo xu hướng số, tận dụng AI, Blockchain, Fintech để đáp ứng với đòi hỏi của các Hiệp định thương mại tự do (FTAs) thế hệ mới. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tham gia hiệu quả vào thương mại, đầu tư với các đối tác nước ngoài mà còn phục vụ nhu cầu sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng xanh, hướng tới Net Zero vào năm 2050.

Để chủ động tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, doanh nghiệp cần đổi mới công nghệ, sản xuất thông minh, đáp ứng các tiêu chí của doanh nghiệp FDI nhằm gia tăng giá trị sản phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh và từng bước xây dựng thương hiệu uy tín trên thị trường trong nước, khu vực và thế giới.

Ngoài ra, các doanh nghiệp lớn, tập đoàn kinh tế trong nước cần đóng vai trò đầu tàu, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia chuỗi cung ứng sản phẩm theo hướng nâng dần quy mô vốn, đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng nhân lực, quản trị doanh nghiệp. Theo GS.TSKH. Nguyễn Mại, “Cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam cần làm chủ thị trường trong nước, tiến tới gia tăng thị phần từng loại sản phẩm có hàm lượng giá trị gia tăng ngày càng cao.”

Có thể đạt được tăng trưởng GDP trên 8% trở lên

Phát biểu tại hội thảo, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cho biết, rủi ro lớn của Việt Nam với thế giới là chính sách thương mại. Rủi ro này tăng mạnh lên trong bối cảnh chiến tranh thương mại và tăng trưởng toàn cầu dự kiến giảm. Tuy nhiên, số liệu hai tháng đầu năm 2025 cho thấy những tín hiệu tích cực, và Việt Nam đang hướng tới mục tiêu tăng trưởng trên 8% trong năm 2025.

TS Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV.

Nhìn lại năm 2024, TS. Cấn Văn Lực cho rằng nền kinh tế Việt Nam có hai điểm đáng chú ý. Thứ nhất, về động lực tăng trưởng, so với năm 2019, Việt Nam đã phục hồi về mức trước đại dịch. Tuy nhiên, nếu phân tích sâu hơn, có thể thấy xuất nhập khẩu ròng chỉ đóng góp 4% vào tăng trưởng, dù thặng dư thương mại đạt 25 tỷ USD, nhưng chủ yếu đến từ thặng dư dịch vụ, trong khi thặng dư thương mại hàng hóa lại ở mức âm. Ngược lại, hai động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng là tiêu dùng (chiếm 60%) và đầu tư (chiếm 36%).

Để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025, theo TS. Cấn Văn Lực, đầu tư công cần được giải ngân nhanh hơn, đồng thời các vướng mắc trong thị trường bất động sản cũng cần được tháo gỡ kịp thời. Ông nhấn mạnh rằng Chính phủ và các bộ, ngành cần nghiên cứu các giải pháp kích cầu tiêu dùng, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và thúc đẩy kinh tế tư nhân nhằm tạo động lực lan tỏa cho toàn nền kinh tế.

Về giải pháp dành cho doanh nghiệp và nhà đầu tư, TS. Cấn Văn Lực khuyến nghị cần tận dụng hiệu quả các chính sách hỗ trợ về thuế, phí, lãi suất, đồng thời tiết giảm chi phí, tinh giản quy trình, tối ưu bộ máy để nâng cao hiệu suất hoạt động. Ông nhấn mạnh: "Doanh nghiệp cần nắm bắt xu hướng lớn của nền kinh tế, đặc biệt là chuyển đổi kép - ‘xanh hóa và số hóa’.” Việc xây dựng và thực hiện chiến lược chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và ESG sẽ là yếu tố quyết định năng lực cạnh tranh trong tương lai.

Bên cạnh đó, đa dạng hóa thị trường, đối tác, chuỗi cung ứng, sản phẩm - dịch vụ và nguồn vốn cũng là hướng đi quan trọng giúp doanh nghiệp thích ứng với biến động toàn cầu. TS. Cấn Văn Lực nhấn mạnh rằng, Việt Nam cần tận dụng tối đa lợi thế từ các FTA thế hệ mới cũng như cơ hội từ việc nâng cấp quan hệ hợp tác với các quốc gia như Mỹ, Nhật Bản, Australia, Malaysia, Singapore... để mở rộng không gian phát triển cho nền kinh tế.

Bà Phạm Thị Thùy Linh, Trưởng ban Phát triển thị trường chứng khoán (UBCKNN).

Bà Phạm Thị Thùy Linh, Trưởng ban Phát triển thị trường chứng khoán, UBCKNN cho biết, mặc dù kinh tế thế giới có nhiều biến động nhưng với sự quyết tâm của Đảng, Chính phủ, ngay từ đầu năm kế hoạch tăng trưởng GDP đã được đặt ra ở mức trên 8,0%, với mục tiêu tăng trưởng mạnh mẽ ở hầu hết các lĩnh vực như chế biến chế tạo (9,7%), dịch vụ (8,1%), bán lẻ (12%) và xuất nhập khẩu (>12%).

Cùng với đó là kế hoạch đầu tư công lớn, tăng gần 30% so với thực tế thực hiện năm 2024. Những yếu tố này được dự báo sẽ hỗ trợ cho việc hoàn thành kế hoạch mục tiêu GDP của năm 2025.

Theo bà Linh, Việt Nam xác định năm 2025 là năm bản lề mở ra kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình, phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng của dân tộc. Đảng, Nhà nước và Chính phủ đã xác định mục tiêu: “Phấn đấu tăng trưởng GDP cả nước năm 2025 đạt trên 8%, tăng trưởng GRDP của địa phương tối thiểu ở mức 8 - 10%, tạo đà đạt tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026 – 2030.” – bà Linh nói.

Do đó, với vai trò là kênh huy động vốn trung, dài hạn quan trọng và chủ yếu của nền kinh tế, thị trường chứng khoán đồng hành cùng đất nước thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế trong năm 2025, hướng tới việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam và duy trì môi trường đầu tư minh bạch, an toàn, hấp dẫn, để TTCK Việt Nam trở thành điểm đến tin cậy của các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

TS Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích CTCP Chứng khoán VPS.

Đồng quan điểm, TS Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích CTCP Chứng khoán VPS cho rằng, tăng trưởng GDP toàn cầu năm 2025 được dự báo suy giảm do tác động của chiến tranh thương mại song phương và đa phương. Tuy nhiên, đối với Việt Nam, mục tiêu tăng trưởng 8% vẫn được đặt ra với những tín hiệu khởi sắc ngay từ đầu năm. Nhờ đó, thị trường chứng khoán có nhiều cơ hội tăng trưởng mạnh hơn, vượt qua mức 12,2% của năm 2024 và 12,7% của năm 2023.

Trong bối cảnh GDP tăng trưởng tích cực, chính sách tiền tệ tiếp tục hỗ trợ nền kinh tế, trong khi lạm phát không còn là mối lo ngại lớn, thay vào đó, trọng tâm sẽ là tận dụng mọi nguồn lực để thúc đẩy kinh tế phát triển.

TS. Lê Đức Khánh kỳ vọng Việt Nam không bị ảnh hưởng quá nhiều bởi câu chuyện thuế quan, bởi Việt Nam là đối tác thương mại với Mỹ và có nhiều điều khoản để đàm phán.